Cyfrannu at ddatblygiad personol a chymdeithasol cyfranogwyr
Trosolwg
Mae a wnelo'r safon hon â galluogi cyfranogwyr i ddatblygu eu sgiliau personol a chymdeithasol drwy gymryd rhan mewn gweithgareddau strwythuredig, fel arfer mewn lleoliad awyr agored. Gallai pwrpas y gweithgareddau hynny fod er mwyn helpu oedolion a phobl ifanc, a'r rheini sydd ag anghenion penodol i ddatblygu a gwella eu sgiliau cymdeithasol. Gallai hefyd eu galluogi i wella eu sgiliau personol a rhyngbersonol, annog datblygu mwy o hunan-ymwybyddiaeth a bodloni gofynion datblygu ar gyfer gwella dinasyddiaeth neu waith tîm.
Prif ddeilliannau'r safon hon ydyw:
paratoi ar gyfer cyfleoedd datblygu
hwyluso cyfleoedd datblygu
cwblhau ac adolygu cyfleoedd datblygu
Mae'r safon hon ar gyfer cyfranogwyr sy'n debygol o fod yn gweithio ym maes datblygiad chwaraeon, y diwydiant awyr agored neu weithgareddau. Fe'i bwriedir ar gyfer unrhyw un sy'n gweithio mewn amgylchedd a reolir yn dynn ac sy'n cynnal sesiynau fel rhan o raglen a luniwyd ac a gaiff ei goruchwylio gan unigolyn â chyfrifoldeb. Rhaid eich bod wedi derbyn hyfforddiant a chael profiad addas yn y gweithgareddau rydych yn eu harwain ac mewn gwaith datblygiad personol a chymdeithasol.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
Paratoi ar gyfer cyfleoedd datblygu**
gyda'r unigolyn â chyfrifoldeb, trafod beth yw gobeithion, pryderon ac anghenion datblygu y cyfranogwyr a chynllunio ar eu cyfer wrth baratoi'r cyfle datblygu
paratoi'r cyfle datblygu yn unol â'r adnoddau sydd ar gael, polisïau a gweithdrefnau eich sefydliad, gofynion cyfreithiol a lefel eich cymhwysedd technegol a rhyngbersonol eich hun
asesu'r risgiau sy'n gysylltiedig â'r cyfle datblygu a gynlluniwyd a gwneud yn siŵr bod paramedrau diogelwch boddhaol yn eu lle
cynllunio a chytuno ar bob agwedd ar y cyfle datblygu gyda'r unigolyn â chyfrifoldeb am y rhaglen
paratoi cyfranogwyr ar gyfer y cyfle datblygu
* *
Hwyluso cyfleoedd datblygu
annog cyfranogwyr i gymryd cyfrifoldeb dros eu dysgu eu hunain a datblygiad eu sgiliau yn ystod y cyfle datblygu
annog yr holl gyfranogwyr i ymuno â'r gweithgareddau gwaith tîm er mwyn cyflawni amcanion y cyfle datblygu
defnyddio dulliau cyfathrebu effeithiol o fewn y grŵp
defnyddio digwyddiadau heb eu cynllunio yn ystod y cyfle datblygu mewn ffordd gadarnhaol
annog cyfranogwyr i fyfyrio eu hunain ar adegau priodol yn ystod ac ar ôl y cyfle datblygu
annog cyfranogwyr i ddatrys problemau drostynt eu hunain yn ystod y cyfle datblygu
Cwblhau ac adolygu'r cyfleoedd datblygu
esbonio eich arsylwadau am yr hyn ddigwyddodd yn ystod y cyfle datblygu wrth y cyfranogwyr
annog cyfranogwyr i rannu eu harsylwadau a'u safbwyntiau eu hunain gyda chi a gweddill y grŵp
helpu cyfranogwyr i adnabod eu sgiliau eu hunain a sgiliau ei gilydd
annog cyfranogwyr i ystyried a chytuno sut gellid rhoi eu dysgu a datblygiad sgiliau ar waith mewn agweddau eraill ar eu bywydau
helpu cyfranogwyr i nodi sut gellir defnyddio eu profiadau dysgu yn y dyfodol
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
Paratoi ar gyfer cyfleoedd datblygu**
gwerth y cyfleoedd datblygiad personol a chymdeithasol i'r cyfranogwyr a'r mathau o brofiadau a gweithgareddau sy'n annog hyn
sut i nodi amcanion y cyfle datblygu
sut i gasglu gwybodaeth am obeithion, pryderon ac anghenion datblygu y cyfranogwyr a phwysigrwydd gwybod amdanynt wrth gynllunio'r cyfle datblygu
cyfyngiadau eich cymhwysedd technegol a rhyngbersonol chi a pham mae'n bwysig ystyried y rhain wrth gynllunio'r cyfle datblygu
adnoddau'r sefydliad, cyfyngiadau a pharamedrau diogelwch ar gyfer y cyfleoedd datblygu rydych yn eu cynnig, gan gynnwys unrhyw ddeddfwriaeth a chanllawiau cenedlaethol perthnasol megis rhai y Corff Llywodraethu Cenedlaethol, lle bônt yn gymwys
pwysigrwydd gwirio manylion y cyfle datblygu gydag unigolyn â chyfrifoldeb a/neu'r cleient sy'n gyfrifol am y grŵp a phwy yw'r unigolyn hwnnw
dulliau o baratoi cyfranogwyr yn drylwyr ar gyfer cyfle datblygu
* *
Hwyluso cyfleoedd datblygu
ystyr 'dysgu sy'n canolbwyntio ar y cleient'
dulliau o annog gwaith tîm effeithiol a chyfathrebu a'u pwysigrwydd mewn cyfleoedd datblygiad personol a chymdeithasol
gwerth digwyddiadau heb eu cynllunio yn ystod cyfle datblygu a pha fathau o ddigwyddiadau heb eu cynllunio all ddigwydd y gellid eu defnyddio
pam mae'n bwysig i gyfranogwyr gael cyfle i fyfyrio'n bersonol yn ystod ac ar ôl cyfle datblygu a sut i annog a hwyluso hyn
sut i annog a hwyluso cyfranogwyr i ddatblygu eu sgiliau datrys problemau eu hunain a phwysigrwydd hyn wrth ddatblygu sgiliau
* *
Cwblhau ac adolygu cyfleoedd datblygu
gwerth a phwrpas adolygiadau a myfyrio unigol yn dilyn cyfleoedd datblygu
dulliau o rannu ac esbonio eich arsylwadau gyda chyfranogwyr am yr hyn ddigwyddodd yn ystod y cyfle datblygu
dulliau o annog cyfranogwyr unigol i adnabod eu sgiliau eu hunain a sgiliau aelodau eraill y grŵp
sut i annog cyfranogwyr i roi adborth i'r grŵp ac i chi a phwysigrwydd gwneud hyn
y cysyniad a phwysigrwydd bod cyfranogwyr yn trosglwyddo'r profiadau dysgu i sefyllfaoedd yn y dyfodol, mewn agweddau eraill ar eu bywydau
Cwmpas/ystod
Cwmpas Perfformiad
Cyfranogwyr* (o leiaf 4)
oedolion
plant a phobl ifanc
unigolion ag anghenion penodol
newydd, di-brofiad
y rheini â pheth profiad
grwpiau
unigolion
Gwybodaeth Cwmpas
Paramedrau diogelwch**
ffiniau corfforol
meini prawf ar gyfer rhoi'r gorau i'r cyfle datblygu
rheolau diogelwch sylfaenol y cyfranogwyr
canllawiau perthnasol ar gyfer gweithgareddau o'r math hwn
Gwerthoedd
Mae'r gwerthoedd** allweddol canlynol yn sail i ddarpariaeth y gwasanaethau o fewn arweinyddiaeth gweithgaredd a bydd yn helpu arweinwyr gweithgaredd i ddylanwadu'n fwriadol ar y rhai sy'n cymryd rhan.
Dylai Arweinwyr Gweithgareddau wneud y canlynol:
meithrin a datblygu amgylchedd sy'n annog pobl i gymryd rhan, yn rheoli risgiau ac yn ysgogi her, mwynhad, hyder a hunan-barch ac yn fwy na dim cyflawniad
cefnogi bod angen i'r rhai sy'n cymryd rhan fod yng nghanol y gweithgaredd, trwy gydol eu dyletswyddau fel arweinydd
bod yn onest trwy gydol eu gwaith
annog ymddygiad cadarnhaol mewn modd teg, cyson, moesegol ac effeithiol
croesawu amrywiaeth a chynnwys pawb er mwyn cynnwys pob un sydd ag anghenion penodol a neu allu amrywiol
Ymddygiadau
Mae'r ymddygiadau** allweddol canlynol yn sail i ddarpariaeth y gwasanaethau o fewn arweinyddiaeth gweithgaredd. Mae'r ymddygiadau hyn yn sicrhau bod y rhai sy'n cymryd rhan yn cael argraff dda o'r sefydliad a'r unigolyn
Dylai Arweinwyr Gweithgareddau wneud y canlynol:
arsylwi, parchu a bod yn oddefgar tuag at bawb sy'n cymryd rhan, a phawb sydd ynghlwm, er enghraifft, rhieni, staff ac arweinwyr eraill
ymddwyn fel model rôl trwy gynnal y safonau uchaf o ymddygiad personol
gweithredu a dangos esiampl trwy ddilyn rheolau sefydlog ar gyfer ymddygiad yn ystod y sesiwn a neu raglen
dangos empathi tuag at anghenion a gofynion y rhai sy'n cymryd rhan
cadw o fewn y ffiniau ar gyfer cynnal a datblygu perthynas gyda'r rhai sy'n cymryd rhan
parchu swyddogaethau'r staff cefnogi, er enghraifft, gweithwyr gofal, cynorthwywyr cymorth cyntaf, achubwyr bywydau neu gyfeillion a gwybod pryd mae angen cyfeirio unrhyw faterion at yr arbenigwyr hyn
Sgiliau
Mae'r sgiliau** canlynol yn sail i ddarparu y gwasanaethau o fewn arweinyddiaeth gweithgaredd a bydd yn helpu arweinwyr gweithgaredd i ddylanwadu'n fwriadol ar y rhai sy'n cymryd rhan.
Dylai Arweinwyr Gweithgareddau wneud y canlynol:
dylanwadu ar y rhai sy'n cymryd rhan i gymryd gofal o a gwerthfawrogi beth ydy gwerth yr offer gaiff ei ddefnyddio
bod â dull cyfundrefnol o baratoi, arwain, arolygu a gwerthuso gweithgareddau
deall pryd mae angen cynnal cyfrinachedd a phan does dim modd ei sicrhau
myfyrio ar eu harferion eu hunain a chwilio am ffyrdd o wella eu gallu bob tro
gallu meddwl y tu hwnt i'r syniad gwreiddiol a llunio cynlluniau wrth gefn
rheoli disgwyliadau'r rhai sy'n cymryd rhan
bod yn hyderus a gwydn
addasu gweithgareddau er mwyn datblygu gweithgareddau sy'n llawn hwyl a chyda phwrpas i'r rhai sy'n cymryd rhan
gallu rheoli amser yn effeithiol ac effeithlon
adnabod unrhyw beth sy'n rhwystro pobl rhag cymryd rhan a sut mae cael gwared ar y rhwystrau hyn
meithrin gwaith tîm a chydweithio ymysg cyfoedion
dangos diplomyddiaeth wrth herio unrhyw faterion yn ymwneud ag ymddygiad a gwahaniaethu
grymuso a chynnwys y rhai sy'n cymryd rhan yn y sesiwn drwy ddirprwyo tasgau
grymuso y rhai sy'n cymryd rhan i fod yn 'ymwybodol o risgiau' trwy eu cynnwys mewn asesiad risg ymarferol ac unrhyw waith penderfynu
Geirfa
Amcanion**
Daw'r rhain o amcanion cyffredinol y rhaglen a luniwyd gan gydweithiwr ar lefel uwch
*
*
*
*
Deilliannau a ddymunir
Yr hyn ddylai'r cyfle datblygu ei gyflawni ar ran y cyfranogwyr ar ddiwedd y cyfle datblygu neu phan fyddant yn dychwelyd i'w bywyd arferol
*
*
*
*
Anghenion datblygu
Sgiliau personol a chymdeithasol yr unigolyn a/neu'r grŵp a nodwyd gan y cleient a/neu'r darparwr fel y rhai sydd arnynt angen eu datblygu
*
*
*
*
Cyfleoedd datblygu
Gweithgareddau strwythuredig, sydd fel arfer yn cynnwys elfennau o risg, her, gwaith tîm a datrys problemau, sy'n rhoi cyfle i'r cyfranogwyr ddatblygu eu sgiliau personol a chymdeithasol eu hunain a meddwl am sut y gallent drosglwyddo'r dysgu hwn i agweddau eraill ar eu bywydau; darperir cyfleoedd datblygu yn aml i bobl ifanc ar gynlluniau hyfforddi a rheolwyr a gweithwyr eraill ar raglenni datblygu
*
*
*
*
Sgiliau rhyngbersonol
Y sgiliau sy'n ei gwneud yn bosibl i gael perthynas effeithiol ag eraill, er enghraifft, sgiliau cyfathrebu, empathi a sensitifrwydd, gwaith tîm, annog eraill a rhannu, ac ati.
*
*
*
*
Polisïau a gweithdrefnau sefydliadol
Yn ogystal â gofynion cyfreithiol statudol, y rhain yw'r gweithdrefnau gweithio a gytunwyd y mae'n rhaid eu dilyn, er enghraifft, mewn perthynas ag asesiadau risg, ymdrin ag eiddo personol, ymdrin â chwynion, cyfrinachedd, lefelau cyfrifoldeb, diogelu, codau ymarfer ynghylch cymarebau goruchwyliaeth, a'r camau i'w cymryd os na fydd gweithgaredd wedi ei gynnwys yng nghylch gorchwyl Corff Llywodraethu Cenedlaethol
*
*
*
*
Pobl ag anghenion penodol
Pobl y gall y gweithgaredd fod yn fwy heriol iddynt nag sy'n arferol, er enghraifft, pobl â chyflyrau meddygol, pobl sy'n anarferol o swil neu nerfus, pobl â hunan-barch isel; ar gyfer yr uned hon gallai `pobl ag anghenion penodol' gynnwys cyfranogwyr anabl
*
*
*
*
Datblygiad personol a chymdeithasol
Galluogi pobl i wella eu galluoedd personol eu hunain mewn meysydd fel hunan-hyder, hunan-barch, hunan-ddibyniaeth, hunan-reolaeth a datrys problemau, yn ogystal â'u gallu i weithio ac ymwneud â phobl eraill
*
*
*
*
Sgiliau personol
Er enghraifft, arweinyddiaeth, hunan-ddibyniaeth, hunan-barch, hunan-hyder
*
*
*
*
Canllawiau perthnasol
Er enghraifft, canllawiau sefydliadol, deddfwriaeth, canllawiau cenedlaethol, gan gynnwys rhai y Cyrff Llywodraethu Cenedlaethol, lle bônt yn gymwys
*
*
*
*
Myfyrio
Y broses o feddwl mewn ffordd feirniadol am brofiad a nodi'r gwersi a ddysgwyd
*
*
*
*
Unigolyn â chyfrifoldeb
Yr unigolyn dynodedig; fel, goruchwyliwr, swyddog dyletswydd, rheolwr llinell, hyfforddwr gweithredol ar ddyletswydd, arweinydd y rhaglen. Mae sawl term y gellir eu defnyddio i ddisgrifio rôl yr unigolyn â chyfrifoldeb a bydd yn amrywio yn ôl eich sefydliad penodol
*
*
*
*
Adolygiad
Y broses o ailedrych ar y gweithgaredd gyda'r cyfranogwyr a'u galluogi i fyfyrio ar yr hyn maen nhw wedi ei gyflawni a'i ddysgu; dylai'r adolygiad nodi profiadau cadarnhaol a negyddol; wrth adolygu cyfleoedd datblygiad personol a chymdeithasol, mae'n bwysig annog y cyfranogwyr i gydnabod eu hunan-werth a hunan-werth eraill a gofyn iddynt ystyried sut gallant drosglwyddo'r hyn a ddysgwyd i agweddau eraill ar eu bywydau
*
*
*
*
Hunan-ymwybyddiaeth
Ymwybyddiaeth y cyfranogwyr o'u hunain a'u heffaith ar eraill
*
*
*
*
Pobl ifanc
Yn gyffredinol, cyfranogwyr o dan 18 oed, fodd bynnag dylech gyfeirio at bolisïau eich sefydliad.