Yn ol

Defnyddio gynnau haels a reifflau yn ddiogel ar gyfer rheoli bywyd gwyllt ac at ddibenion chwaraeon

URN: LANGa5
Sectorau Busnes (Suites): Rheoli Helfilod a Bywyd Gwyllt
Datblygwyd gan: Lantra
Cymeradwy ar: 30 Maw 2022

Trosolwg

​

Mae’r safon hon yn ymdrin â’r cymhwysedd sydd yn ofynnol i ddefnyddio gynnau haels a reifflau yn ddiogel i reoli bywyd gwyllt ac at ddibenion chwaraeon.

Mae’n cynnwys ymdrin, tanio a chynnal a chadw gynnau haels a reifflau yn ddiogel yn ogystal â gwybodaeth a dealltwriaeth o’r ddeddfwriaeth berthnasol mewn perthynas â’u perchnogaeth, eu defnydd a’u diogeledd.

I fodloni’r safon hon byddwch yn gallu:
• storio, cludo, cario, ymdrin, llwytho a saethu gynnau haels a reifflau at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon
• dewis, llwytho a dadlwytho’r arfau cywir at y diben yn unol â deddfwriaeth gyfredol
• cynnal a chadw gynnau haels a reifflau a ddefnyddir at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon
• cydymffurfio â’r ddeddfwriaeth gyfredol yn ymwneud â pherchnogaeth, storio, cludo, cario a defnyddio gynnau haels a reifflau at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon

Er mwyn i chi ddeall cynnwys y safon hon yn llawn, a’r gweithgareddau y mae’n eu disgrifio, mae’n bwysig eich bod yn gallu deall y termau a ddefnyddir yn y safon hon. Gweler yr Eirfa am rai diffiniadau ddylai eich helpu chi gyda hyn.

Meini prawf perfformiad

Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:

​

  1. cynnal asesiad risg o‘r amgylchedd lle bydd gynnau haels a reifflau’n cael eu defnyddio
  2. gwisgo dillad addas a chyfarpar diogelu personol ar gyfer y gweithgaredd
  3. cludo gynnau haels a reifflau a’u harfau yn ddiogel, yn unol â’r ddeddfwriaeth a’r codau ymarfer perthnasol
  4. cario gynnau haels a reifflau heb eu llwytho ac wedi eu llwytho yn ofalus, yn unol â deddfwriaeth a chodau ymarfer perthnasol
  5. dewis yr arfau cywir yn unol â’r rhywogaethau targed a gofynion deddfwriaeth a chodau ymarfer cyfredol sy’n benodol i wlad
  6. cynnal gweithdrefnau llwytho a dadlwytho diogel ar gyfer gynnau haels a reifflau
  7. pennu uchafswm amrediad effeithiol taflegrau gynnau haels a reifflau yn unol â’r arfau a ddefnyddir
  8. pennu uchafswm amrediad effeithiol y gwn haels a’r reiffl, yn unol â’r arfau a ddefnyddir a’r rhywogaethau targed
  9. defnyddio osgo a safleoedd tanio diogel ar gyfer y targed wrth ddefnyddio gynnau haels a reifflau at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon 
  10. anelu a saethu gynnau haels a reifflau yn ddiogel ac yn gywir, gan ddefnyddio cymhorthion saethu reiffl lle y bo’n briodol
  11. ymdrin â rhwystrau barilau neu gamdanio 
  12. datgymalu a chydosod gynnau haels a reifflau yn unol â chyfarwyddiadau’r cynhyrchydd ac arferion gwaith diogel
  13. glanhau, archwilio a chynnal a chadw gynnau haels a reifflau yn unol â chyfarwyddiadau’r cynhyrchydd ac arferion gweithio diogel
  14. storio gynnau haels a reifflau a’u harfau yn ddiogel, yn unol â’r ddeddfwriaeth berthnasol a chodau ymarfer

Gwybodaeth a Dealltwriaeth

You need to know and understand:

​

  1. y gofynion iechyd a diogelwch perthnasol a’r risgiau sydd yn gysylltiedig â defnyddio gynnau haels a reifflau at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon, yn cynnwys peryglon gweithio unigol
  2. sut i ddewis dillad addas a chyfarpar diogelu personol ar gyfer y gweithgaredd
  3. y cyfyngiadau cyfreithiol perthnasol sy’n rheoli perchnogaeth a defnydd o arfau tanio at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon
  4. y gofynion cyfreithiol sy’n rheoli storio, cludo a chario arfau tanio ac arfau
  5. y broses ar gyfer gwneud cais am dystysgrif gwn haels neu reiffl chwaraeon at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon
  6. y gweithdrefnau diogelwch ar gyfer gynnau haels a reifflau chwaraeon
  7. y gofynion ar gyfer cludo gynnau haels a reifflau chwaraeon a’u harfau yn ddiogel
  8. y dulliau cludo diogel ar gyfer gynnau haels a reifflau pan gânt eu llwytho a’u dadlwytho a sut i drafod rhwystrau yn y maes
  9. sut i ddewis yr arfau cywir ar gyfer gynnau haels a reifflau, y ddeddfwriaeth a’r codau ymarfer cyfredol sy’n benodol i wlad yn ymwneud â defnyddio mathau gwahanol o arfau, a beth arall ddylid ei ystyried
  10. sut i lwytho a dadlwytho gynnau haels a reifflau yn ddiogel
  11. beth i’w ystyried wrth ddewis y safle a’r osgo tanio ar gyfer saethu gynnau haels a reifflau at ddibenion rheoli bywyd gwyllt a chwaraeon
  12. y cymhorthion y gellir eu defnyddio i gynorthwyo saethu gyda reiffl a sut caiff y rhain eu defnyddio
  13. beth i’w wneud os bydd gwn haels neu reiffl yn cael ei gamdanio
  14. beth i’w wneud os bydd rhwystr mewn baril gwn haels neu reiffl
  15. prif gydrannau gynnau haels a reifflau a sut i’w datgymalu a’u cydosod
  16. sut i lanhau, archwilio a chynnal a chadw gynnau haels a reifflau a pham y mae hyn yn bwysig 
  17. yr offer a’r cyfarpar sydd yn ofynnol i lanhau a chynnal a chadw gynnau haels a reifflau
  18. y camau y dylid eu cymryd os bydd nam yn cael ei ganfod gyda gwn haels neu reiffl
  19. y gofynion ar gyfer storio gynnau haels a reifflau a’u harfau yn ddiogel

Cwmpas/ystod

​

Defnyddio un o’r mathau canlynol o wn haels:
• ochr yn ochr
• ar ben ei gilydd
• gweithred barilfollt unigol neu weithred torri
• os caiff lled-awtomatig ei ddefnyddio, mae’n rhaid defnyddio un o’r mathau eraill hefyd

Defnyddio un o’r mathau canlynol o reiffl:
• gweithred barilfollt
• gweithred lifer
• os caiff lled-awtomatig ei ddefnyddio mae’n rhaid defnyddio un o’r mathau eraill hefyd

Glanhau gynnau haels a reifflau gan ddefnyddio: 
• olew gwn 
• gwiail glanhau sy’n cael eu tynnu drwodd
• clytiau glanhau
• cadachau
• brwshis efydd ffosffor   
• mopiau gwlân 
• pigynnau glanhau

Storio gynnau ac arfau:
• math cywir o ddiogelwch gynnau i fodloni’r gofynion ar gyfer gwn haels a reiffl  
• arfau’n cael eu storio ar wahân o dan glo 

Cwmpas Perfformiad

Gwybodaeth Cwmpas

​

Math o ynnau haels:
• amrywiaeth o feintiau tyllfedd gwahanol  
• maint ergyd arf a math o ergyd 

Mathau o reiffl:
• amrywiaeth o galibr ar gyfer reifflau chwaraeon ar gyfer lladd helfilod bach i helfilod mawr 
• mathau o arfau ac ystod y calibr

Gwerthoedd

Ymddygiadau

Sgiliau

Geirfa

​

Cyfarpar Diogelu Personol (PPE) – diogelwch clustiau a llygaid 

Cymhorthion saethu reifflau e.e. gafl reiffl, ffyn ar gyfer saethu reifflau oddi wrthynt 

Dolenni I NOS Eraill

Cysylltiadau Allanol

Fersiwn rhif

Dyddiad Adolygu Dangosol

30 Maw 2027

Dilysrwydd

Ar hyn o bryd

Statws

Gwreiddiol

Sefydliad Cychwynnol

Lantra

URN gwreiddiol

LANGa5

Galwedigaethau Perthnasol

Gweithiwr Ystadau, Ciper, Llech-heliwr, Gweithgareddau Milfeddygol Para-broffesiynol

Cod SOC

5119

Geiriau Allweddol

gynnau haels; reifflau; rheoli plâu; chwaraeon saethu