Paratoi’r amgylchedd dysgu a’i gynnal
Trosolwg
Ar gyfer pwy mae'r uned hon
Mae'r uned hon ar gyfer y rhai sy'n gyfrifol am baratoi a chynnal amgylcheddau i gynorthwyo addysgu a dysgu.
Am beth mae'r uned hon?
Mae'r uned hon yn ymwneud â gwneud yn siŵr bod amgylcheddau dysgu, adnoddau dysgu a deunyddiau ar gael ac yn barod i'w defnyddio pan fo angen. Mae'n cynnwys gosod yr amgylchedd dysgu a pharatoi deunyddiau ar gyfer gweithgareddau dysgu wedi'u cynllunio yn ogystal â helpu i gynnal yr amgylchedd dysgu a'r adnoddau yn ystod gwersi a rhyngddynt.
Mae'r uned hon yn cynnwys tair elfen
- Paratoi'r amgylchedd dysgu
- Paratoi deunyddiau dysgu i’w defnyddio
- Monitro a chynnal yr amgylchedd dysgu ac adnoddau.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
Paratoi'r amgylchedd dysgu
P1 cynorthwyo i sefydlu gosodiad mwyaf effeithiol a diogel yr amgylchedd dysgu ar gyfer yr ystod oedran ac unrhyw anghenion arbennig y disgyblion a'r defnydd a gynlluniwyd
P2 cydnabod peryglon posibl yn yr amgylchedd dysgu a delio â'r rhain yn brydlon, yn unol â gweithdrefnau'r ysgol
P3 gwirio argaeledd a lleoliad cyfarpar diogelwch yn yr amgylchedd dysgu
P4 rhoi gwybod yn brydlon i'ch rheolwr llinell a'r Swyddog Iechyd a Diogelwch dynodedig am unrhyw bryderon ynghylch argaeledd neu gyflwr cyfarpar diogelwch
P5 nodi adnoddau dysgu fel bod disgyblion yn gallu cymryd rhan yn ddiogel ac yn effeithiol yn y gweithgareddau a gynlluniwyd
P6 paratoi’r amgylchedd dysgu fel ei fod yn barod i'w ddefnyddio pan fo angen
Paratoi deunyddiau dysgu i’w defnyddio
P7 cadarnhau math a maint y deunyddiau angenrheidiol
P8 dilyn cyfarwyddiadau a gofynion iechyd a diogelwch perthnasol wrth baratoi deunyddiau i'w defnyddio
P9 paratoi deunyddiau fel eu bod o’r ansawdd a’r maint sy’n ofynnol
P10 cymryd camau i gynhyrchu cyn lleied â phosibl o wastraff deunyddiau
P11 gosod digon o ddeunyddiau i'w defnyddio yn unol â'r gweithgareddau a gynlluniwyd
P12 rhoi gwybod am brinder deunyddiau yn brydlon ac yn gywir i'r person perthnasol i ddelio â hyn
P13 cael yr holl ddeunyddiau yn barod i'w defnyddio pan fydd angen
Monitro a chynnal yr amgylchedd dysgu ac adnoddau
P14 lle bo'n bosibl, addasu goleuadau, yr awyru a’r gwres fel bod disgyblion ac oedolion yn gyfforddus ac i gydymffurfio â gofynion iechyd a diogelwch
P15 monitro ac addasu'r amgylchedd ffisegol yn ôl yr angen er mwyn:
P15.1 cynnal diogelwch y disgyblion a’r oedolion
P15.2 gwneud y defnydd gorau o'r lle sydd ar gael ar gyfer gweithgareddau
P15.3 gwneud yn siŵr bod gan bawb fynediad ac yn gallu symud o gwmpas yn ddiffwdan
P16 helpu disgyblion i ddewis adnoddau a deunyddiau dysgu sy'n berthnasol i'w tasgau dysgu a’u defnyddio'n ddiogel ac yn gywir
P17 annog disgyblion i ddychwelyd cyfarpar a deunyddiau i'r lle priodol ar ôl eu defnyddio
P18 dilyn gweithdrefnau y cytunwyd arnynt ar gyfer rhoi gwybod am ddiffygion, difrod a phrinder stociau o gyfarpar a defnyddiau
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
K1 eich rôl a'ch cyfrifoldeb ar gyfer paratoi'r amgylchedd dysgu
K2 rolau a chyfrifoldebau pobl eraill yn yr ysgol o ran sefydlu a chynnal amgylcheddau dysgu
K3 egwyddorion ac arferion addysg gynhwysol a goblygiadau'r rhain ar gyfer gosod mgylcheddau dysgu
K4 polisi iechyd a diogelwch yr ysgol
K5 pwy yn yr ysgol sy'n gyfrifol am iechyd a diogelwch a'r gweithdrefnau ar gyfer rhoi gwybod am bryderon neu broblemau
K6 dealltwriaeth sylfaenol o ddatblygiad corfforol disgyblion ac unrhyw anghenion cymorth ychwanegol a phwysigrwydd ystyried y rhain wrth ystyried trefniadau diogelwch a lleoli dodrefn, cyfarpar a deunyddiau
K7 angen pob disgybl i archwilio ei amgylchedd yn ddiogel
K8 gofynion yr ysgol ac unrhyw ganllawiau eraill ar gyfer iechyd, hylendid,
diogelwch a goruchwyliaeth yn y lleoliad, gan gynnwys mynediad i adeiladau, ystafelloedd storio a mannau storio
K9 unrhyw ofynion iechyd a diogelwch ar gyfer y deunyddiau a ddefnyddir yn yr amgylchedd dysgu neu i baratoi deunyddiau dysgu. e.e. gofynion COSHH
K10 sut i gael gwared ar ddeunyddiau gwastraff yn ddiogel ac ystyried cyfleoedd i ailgylchu a datblygiad cynaliadwy
K11 sut y gall ffactorau amgylcheddol (tymheredd, golau, ac ati) effeithio ar y broses ddysgu a sut y dylid eu haddasu ar gyfer gwahanol weithgareddau
K12 sut y byddai angen addasu'r amgylchedd ar gyfer disgyblion ag amhariad ar y synhwyrau a/neu gorfforol
K13 sut i annog disgyblion i dderbyn cyfrifoldeb am ddefnyddio cyfarpar a deunyddiau yn ddiogel a gofalu amdanynt yn yr amgylchedd dysgu
K14 pwy i roi gwybod iddynt am ddiffygion, difrod neu brinder cyfarpar a deunyddiau a'r gweithdrefnau ar gyfer gwneud hyn
Cwmpas/ystod
Cwmpas Perfformiad
Gwybodaeth Cwmpas
Gwerthoedd
Ymddygiadau
Sgiliau
Geirfa
Amgylchedd dysgu
unrhyw le y tu mewn neu'r tu allan i leoliad yr ysgol a ddefnyddir ar gyfer addysgu a dysgu. Gall amgylcheddau dysgu fod yn fannau addysgu cyffredinol fel ystafelloedd dosbarth neu neuadd yr ysgol; mannau addysgu arbenigol fel y rhai a sefydlwyd ar gyfer gwyddoniaeth, celf, technoleg bwyd neu Addysg Gorfforol; neu tu allan i ardaloedd fel yr iard chwarae, maes gemau neu fannau bywyd gwyllt/natur. Byddai amgylcheddau dysgu yn berthnasol hefyd i astudiaethau maes, ymweliadau diwylliannol, darpariaeth oriau estynedig a threfniadau cymorth astudio.
Adnoddau dysgu
deunyddiau, cyfarpar (gan gynnwys TGCh), meddalwedd, llyfrau a deunyddiau ysgrifenedig eraill (e.e. taflenni, dalenni gwaith), DVDs, ac ati sydd eu hangen i gynorthwyo addysgu a dysgu.
Deunyddiau
y deunyddiau ysgrifenedig a'r nwyddau traul sydd eu hangen ar gyfer y gweithgaredd dysgu, gan gynnwys eitemau cyffredinol yn yr ystafell ddosbarth fel pensiliau, prennau mesur a phapur; deunyddiau cwricwlwm-benodol fel paent, deunyddiau gwyddoniaeth neu gynhwysion coginio; a deunyddiau ysgrifenedig fel taflenni gwaith a thaflenni gwaith.
Cyfarpar diogelwch
y cyfarpar sy'n ofynnol gan ddeddfwriaeth a/neu'r ysgol i sicrhau diogelwch disgyblion ac oedolion yn yr amgylchedd dysgu, gan gynnwys blwch cymorth cyntaf cyflawn; cyfarpar i amddiffyn plant ac oedolion rhag damweiniau, e.e. torrwr cylched, gwarchodwyr ceblau, matiau glanio ar gyfer Addysg Gorfforol, gogls diogelwch ar gyfer gweithgareddau gwyddoniaeth; a chyfarpar i'w ddefnyddio mewn argyfwng, e.e. diffoddwyr tân, blanced dân, larymau brys ac allanfeydd argyfwng.
Dolenni I NOS Eraill
TDASTL3 Helpu i gadw plant yn ddiogel
TDASTL7 Cynorthwyo'r defnydd o dechnoleg gwybodaeth a chyfathrebu i gynorthwyo addysgu a dysgu
TDASTL8 Defnyddio technoleg gwybodaeth a chyfathrebu i gynorthwyo addysg disgyblion
TDASTL28 Cynorthwyo addysgu a dysgu mewn maes yn y cwricwlwm
TDASTL56 Monitro a chynnal adnoddau’r cwricwlwm