Rheoli ymateb cychwynnol i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol a chynllunio tuag at fod yn wydn

Mae'r safon hon yn ymwneud â chynllunio a rheoli effeithiol wrth ymateb i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol maleisus neu anfaleisus ar ran y mudiad. Mae hefyd yn ymdrin â chefnogi a chydweithio gyda mudiadau sy'n ymateb i ddigwyddiadau mewn argyfwng ynghyd â gofalu fod y busnes yn parhau a bod pethau'n dychwelyd i normalrwydd. 

Prif ddeilliannau'r safon hon ydy: 

1.  Asesu risg a bygythiad digwyddiad

2.  Cynllunio ar gyfer ymateb i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol

3.  Rheoli'r ymateb cychwynnol i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol  

4.  Rheoli adferiad yn dilyn digwyddiad

Mae'r safon hon ar gyfer swyddogion diogelwch a staff tebyg sy'n gweithio mewn digwyddiadau chwaraeon neu ddigwyddiadau eraill lle mae gwylwyr neu gynulleidfaoedd.

Asesu risg a bygythiad digwyddiad

1.  meddiannu a dadansoddi'r wybodaeth angenrheidiol er mwyn cynnal asesiad risg a bygythiad

2.  cynnal asesiadau risg a bygythiad

3.  gwerthuso'r peryglon a bygythiadau ynghlwm â'r digwyddiad

4.  cydweithio gydag ymatebwyr mewn argyfwng i wneud y canlynol:

5. cynnal safbwynt cytunedig ynglŷn â'r risgiau sy'n effeithio ar y digwyddiad

6. cynllunio a blaenoriaethu adnoddau angenrheidiol i baratoi ar gyfer y risgiau hynny 

7.  cofnodi asesiadau risg yn unol â gofynion a chanllawiau cyfundrefnol

8.  egluro'r asesiadau risg a bygythiad i randdeiliaid

9.  ymgyfuno'r mesurau lliniaru fel ymateb i'r asesiad risg a bygythiad

10.  adolygu a diweddaru asesiadau risg a bygythiad fel ymateb i newidiadau yn yr amgylchedd lle mae risgiau

11.  cynnal a diweddaru cynlluniau mewn argyfwng

12. cysylltu gyda rhanddeiliaid i ddiweddaru cynlluniau pan fo argyfwng

Cynllunio ar gyfer ymateb i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol

 11. gwerthuso'r trothwy ymateb ar gyfer y digwyddiad

12. rhannu cyfrifoldebau a thasgau rhwng pawb sydd ynghlwm â'r broses ymateb yn unol â'u dyletswyddau a chyfrifoldebau

13. dewis y person sy'n meddu ar y cyfrifoldeb ac awdurdod i fynd ati i ymateb i ddigwyddiad

14. cynllunio'r defnydd o adnoddau angenrheidiol ar gyfer ymateb

15. asesu'r angen ar gyfer cynllunio hyfforddiant ac ymarferion

16. datblygu cynllun hyfforddiant ac ymarferion

Rheoli'r ymateb cychwynnol i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol

16.  asesu grwpiau cleient sydd mewn peryg o'u niweidio a'u hanafu

17.  cysylltu gyda'r gwasanaethau argyfwng gan rannu gwybodaeth fanwl am y digwyddiad

18.  mynd rhagddi i ymateb i'r digwyddiad

19.  gweithredu cofnod penderfyniadau

20.  parhau i asesu risgiau yn ddynamig ac addasu'r ymateb yn ôl y blaenoriaethau

21.  trosglwyddo blaenoriaeth i'r gwasanaethau argyfwng a chynnig yr wybodaeth ddiweddaraf iddyn nhw ynghylch y digwyddiad

22.  parhau i gefnogi'r gwasanaethau argyfwng drwy gydol y digwyddiad

23.  cyfrannu tuag at neu lunio cynlluniau ar gyfer parhad busnes 

Rheoli adferiad yn dilyn digwyddiad

 24.  cadw a diogelu tystiolaeth i gefnogi ymchwiliad yn dilyn digwyddiad

25.  adrodd yn ôl i'r holl rhanddeiliaid a chyflwyno adroddiad ynghylch y digwyddiad

26.  adolygu trefniadau cynllunio mewn argyfwng

Asesu risg a bygythiad digwyddiad

1.  gofynion cyfreithiol a rheoleiddiol, safonau a chanllawiau ymarfer da  cyfredol

2.  asesiad risg a lefel bygythiad cenedlaethol a rhanbarthol

3.  dyletswyddau a strwythur fforymau gwydnwch lleol ar gyfer cydweithio ar yr asesiad risg

4.  nodweddion digwyddiad all ddylanwadu ar debygolrwydd ac effaith digwyddiad enfawr neu sylweddol

5.  cynlluniau ar gyfer parhad busnes a digwyddiadau'r mudiad

6.  nod, maes ac amcanion cynlluniau a threfniadau digwyddiadau

7.  yr adnoddau sydd ar gael er mwyn rheoli digwyddiadau

8.  pwysigrwydd gofalu bod yr holl randdeiliaid perthnasol yn rhan o'r broses cynllunio

9.  pwysigrwydd asesu risg yn barhaus yn ystod y digwyddiad

10. dulliau asesiad risg

11. mesurau lliniaru

Cynllunio i ymateb i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol

12. rhanddeiliaid a'u dyletswyddau a chyfrifoldebau yn y broses ymateb

13. adnoddau angenrheidiol ar gyfer ymateb

14. egwyddorion cynllunio rheoli digwyddiadau

15. y gylchred cynllunio mewn argyfwng

16. dulliau codi ymwybyddiaeth o ddigwyddiadau a threfniadau digwyddiadau

Rheoli'r ymateb cychwynnol i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol

15. effaith dichonol argyfyngau ar grwpiau cleient

16. yr wybodaeth sydd angen ei rhannu gyda'r gwasanaethau argyfwng

17. dulliau cyfathrebu yn ystod digwyddiad enfawr neu sylweddol

18. pwysigrwydd cyfathrebu'n eglur ac yn drahaus

19. y broses ar gyfer mynd rhagddi i ymateb i ddigwyddiad enfawr neu sylweddol

20. pwysigrwydd cofnod penderfyniadau

21. dulliau cofnodi trafodaethau. penderfyniadau, gweithrediadau a chyfathrebu

22. dulliau rheoli ymateb i ddigwyddiad

23. sut i arwain tîm ymateb i ddigwyddiadau a gwneud penderfyniadau

24. sut i addasu'r ymateb i gefnogi blaenoriaethau

25. proses trosglwyddo blaenoriaeth i'r gwasanaethau argyfwng

26. y mathau o gefnogaeth y mae'n bosib y bydd aelodau o'r tîm ymateb a'r gwasanaethau argyfwng eu hangen

27. cynlluniau ar gyfer parhad busnes

Rheoli adferiad yn dilyn digwyddiad

28. y mathau o dystiolaeth angenrheidiol ar gyfer ymchwiliad yn dilyn digwyddiad

29. sut i ddiogelu tystiolaeth

30. sut i adrodd yn ôl i'r rheiny ynghlwm

31. llunio adroddiad

32. pwysigrwydd adolygu a gwerthuso ymateb i ddigwyddiad

33. sut i ddefnyddio canfyddiadau gwerthusiad er mwyn gofalu gwelliant parhaus

34. lle a sut i fanteisio ar gefnogaeth ar gyfer y rheiny sydd wedi'u heffeithio gan y digwyddiad

GWYBODAETH YCHWANEGOL

Cydraddoldeb ac Amrywiaeth

Mae disgwyl y bydd gan fudiadau weithdrefnau a chanllawiau i'w staff stiwardio gydymffurfio gyda nhw a fydd yn bodloni'r gofynion canlynol o leiaf:

• anghenion corfforol amrywiol
• anghenion diwylliannol amrywiol
• anghenion ieithyddol
• credoau

*
*

Diogelwch, Amddiffyn a Gwasanaeth

Mae disgwyl caiff yr holl wasanaethau mewn digwyddiadau gyda gwylwyr ac mewn mannau poblog eu cyflawni yn unol â'r mesurau isod:

Mesurau diogelwch: unrhyw fesur a gaiff eu dylunio a'u rhoi ar waith gyda'r prif nod o ddiogelu iechyd a lles yr holl grwpiau cleient sy'n mynychu, neu'n cymryd rhan mewn digwyddiadau.

Mesurau amddiffyn: unrhyw fesur a gaiff eu dylunio a'u rhoi ar waith gyda'r prif nod o atal, lleihau'r risg a/neu ymateb i unrhyw weithgareddau troseddol neu anghyfreithlon neu aflonyddwch yn gysylltiedig â'r digwyddiadau.

Mesurau gwasanaeth: unrhyw fesur a gaiff eu dylunio a'u rhoi ar waith gyda'r prif nod  o ofalu bod yr holl grwpiau cleient yn teimlo'n gyfforddus, wedi'u gwerthfawrogi a bod croeso iddyn nhw pan maen nhw'n mynychu digwyddiadau.

Lefelau Bygythiadau Terfysgaeth ym Mhrydain

Mae disgwyl bod uwch stiwardiaid, swyddogion diogelwch a staff tebyg sy'n meddu ar gyfrifoldeb cyffredinol dros ddiogelwch ac amddiffyniaeth digwyddiadau yn gyfarwydd gyda'r lefelau bygythiadau terfysgaeth cyfredol ym Mhrydain.

Mae'r lefel o fygythiad yn dynodi tebygolrwydd o ymosodiad terfysgol ym Mhrydain. Mae 5 lefel o fygythiadau:

• ISEL – mae ymosodiad yn annhebygol  
• CYMEDROL- mae ymosodiad yn bosib ond nid ydyw'n debygol
• SYLWEDDOL – mae ymosodiad yn bosib iawn
• DIFRIFOL – mae ymosodiad yn debygol iawn
• ARGYFYNGUS – mae disgwyl y bydd ymosodiad ar ddigwydd

Caiff y lefel ei bennu gan y Cyd-Ganolfan Dadansoddi Terfysgaeth a'r Gwasanaeth Diogelwch  (MI5). Does gan lefelau bygythiol ddim dyddiad dod i ben ond fe allan nhw newid ar unrhyw adeg wrth i wahanol wybodaeth fod ar gael i asiantiaid diogelwch.

Mae'r ymddygiadau canlynol wrth wraidd cyflenwi gwasanaethau yn y sector diogelwch i wylwyr. Mae'r ymddygiadau yn sicrhau bod y mudiad a'r unigolyn yn creu argraff dda ar y cleientiaid.

Mae'n rhaid ichi ddangos eich bod yn cyflawni'r canlynol yn gyson:

1.     Adnabod yr angen i fod yn hyblyg er mwyn dwyn i ystyriaeth amgylchiadau newidiol

2.     Addasu cynlluniau ac ymatebion fel bo'r angen

3.     Blaenoriaethu amcanion a gwaith cynllunio er mwyn manteisio ar y defnydd gorau posib o amser ac adnoddau 

4.     Gofalu bod amser i gefnogi eraill

5.     Cymryd cyfrifoldeb personol dros weithredu rhai pethau

6.     Dangos gonestrwydd, tegwch a chysondeb wrth wneud penderfyniadau

7.     Cytuno'n eglur ar beth a ddisgwylir gan bobl eraill a'u hystyried nhw'n gyfrifol am herio ymddygiad cymdeithasol er enghraifft.

8.     Ceisio deall disgwyliadau pobl ac unrhyw anghenion ychwanegol a medru bodloni'r rhain 

9.     Cymryd cyfrifoldeb dros ddiogelwch personol

10.   Cymryd balchder mewn cynnig gwasanaeth o safon

11.   Ymdrechu i fod yn wyliadwrus rhag bygythiadau a pheryglon posib

12.   Annog a chefnogi eraill i fanteisio i'r eithaf ar eu galluoedd.

13.   Defnyddio ystod o ddulliau arwain sy'n briodol i wahanol bobl a sefyllfaoedd

14.   Eirioli dros ddiogelwch a lles fel blaenoriaeth wrth gynllunio a rheoli digwyddiadau

15.   Cymryd balchder yn eich edrychiad a chydymffurfio gydag unrhyw godau gwisg gan y mudiad neu leoliad

16.   Cydymffurfio gyda chod ymddygiad y lleoliad

17.   Dangos eich gallu i gynnal cyfrinachedd

18.   Dangos ymwybyddiaeth o faterion diogelu

19.   Dangos dealltwriaeth o ofynion cyfreithiol sylfaenol yn ymwneud ag amrywioldeb a diogelwch

Dyma restr o'r prif sgiliau a nodweddion cyffredinol sydd eu hangen er mwyn gofalu am ddiogelwch gwylwyr

1. Gwrando a gweithredu 

2. Cyfathrebu geiriol ac aneiriol effeithiol
3. Dylanwadu ar ac argyhoeddi eraill

4. Dirprwyo

5. Diplomyddiaeth

6. Empathi
7. Rhoi grym i eraill
8. Gallu i ddilyn cyfarwyddiadau
9. Arwain drwy esiampl
10. Gwydnwch
11. Rheoli ymddygiad heriol
12. Mentora
13. Ysgogi eraill
14. Trafod a chyfaddawdu
15. Derbyn a chynnig adborth
16. Cynllunio a gwerthuso

17. Gosod amcanion

18. Gwerthfawrogi a chefnogi eraill

​SKASS14, SKASS15, SKASS16, SKASS19, SKASS23