Hwyluso hyfforddiant datblygu drwy ddysgu awyr agored

URN: SKAOP9
Sectorau Busnes (Suites): Rhaglenni Awyr Agored
Datblygwyd gan: SkillsActive
Cymeradwy ar: 28 Chwef 2014

Trosolwg

Mae’r safon hon yn ymwneud â hwyluso dysgu gydag unigolion a grwpiau o oedolion neu bobl ifanc gan ddefnyddio dulliau hyfforddiant datblygu yn yr awyr agored i fodloni’r amcanion a gytunwyd ganddynt. Bydd newyddbeth, sialens, risg ac ansicrwydd yn bresennol yn aml, ac felly rhaid rhoi sylw gofalus i ddiogelwch corfforol ac emosiynol y cyfranogwyr.

Mae’r safon hon yn cynnwys tri phrif ddeilliant, sef:

  1. sefydlu a chynnal awyrgylch sy’n ffafriol i gyflawni amcanion dysgu penodol
  2. hwyluso datblygiad cyfranogwyr fel unigolion ac fel grŵp
  3. rheoli lles corfforol ac emosiynol cyfranogwyr

Mae’r safon hon ar gyfer staff sydd â rhywfaint o brofiad o weithio yn yr awyr agored ac sy’n gallu gweithio heb oruchwyliaeth uniongyrchol. Cyd-destunau nodweddiadol - gweithio gydag oedolion a phobl ifanc i fodloni amcanion hyfforddiant datblygu a gytunwyd gyda sefydliadau’r cleient.


Meini prawf perfformiad

Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:

Sefydlu a chynnal awyrgylch sy'n ffafriol i gyflawni amcanion dysgu penodol

  1. sefydlu eich r*ȏl chi gyda'r grŵ*p

  2. trafod rheolau sylfaenol o ran ymddygiad

  3. ymateb i deimladau a gwerthoedd sy'n cael eu mynegi gan y cyfranogwyr

  4. annog cyfranogwyr i rannu cyfrifoldeb am eu dysgu unigol personol ac am ddysgu'r gr*ŵ*p

  5. cydweithio gyda a dylanwadu ar ddynameg gr*ŵ*p mewn ffyrdd sy'n cefnogi dysgu

  6. cydnabod cyflawniad cyfranogwr

Hwyluso datblygiad cyfranogwyr fel unigolion ac fel gr*ŵ*p

  1. pwysleisio pwysigrwydd gwaith tîm er mwyn cyflawni amcanion

  2. sicrhau bod o leiaf un aelod o'r gr*ŵ*p yn deall yr amcanion a'r ffiniau

  3. annog cyfathrebu agored ac effeithiol

  4. amrywio gweithgareddau er mwyn cyfarfod ag anghenion yr unigolyn ac anghenion y gr*ŵ*p

  5. annog ymchwilio a chymryd risg oddi mewn i'r gweithdrefnau diogelwch a gytunwyd

  6. gwneud defnydd o ddigwyddiadau annisgwyl yn ystod y profiad

  7. galluogi myfyrio ac adolygu fel unigolion ac fel grŵp

  8. annog cyfranogwyr i ystyried sut y gallent gymhwyso a phrofi'r hyn a ddysgwyd ganddynt i sefyllfaoedd sy'n bodoli eisoes a sefyllfaoedd newydd


*

Rheoli lles corfforol ac emosiynol cyfranogwyr

  1. dilyn rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad ar gyfer y gweithgaredd

  2. rheoli risg i gadw'r gweithgaredd yn ddiogel gan ddilyn rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad, a chymryd i ystyriaeth manteision cymryd risg

  3. monitro ar gyfer dechrau perygl corfforol ac emosiynol, gan gynnwys amodau anffafriol

  4. annog cyfranogwyr i warchod diogelwch yr unigolyn a'r gr*ŵ*p

  5. annog ymddygiad positif ac ymdrin yn effeithiol ag ymddygiad annerbyniol

  6. ymyrryd er mwyn rhwystro neu gyfyngu ar niwed

  7. adnabod a diogelu ffiniau corfforol ac emosiynol cyfranogwyr a'u galluogi i gadw urddas a hunan-barch

  8. cynnal a chadw ac amrywio rheolau sylfaenol yn ȏl rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad a gofynion y cleient

  9. ymateb i ddigwyddiadau ac achosion brys yn unol â rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad


Gwybodaeth a Dealltwriaeth

You need to know and understand:

Sefydlu a chynnal awyrgylch sy'n ffafriol i gyflawni amcanion dysgu penodol


*

  1. nodweddion y profiad arfaethedig

  2. yr athroniaeth a'r cysyniadau sy'n tanategu'r hyfforddiant datblygu yn yr awyr agored, a pham bod ei hegwyddorion a'i gwerthoedd yn bwysig

  3. sut i sefydlu eich rȏl chi gyda'r grŵp gan ddefnyddio amrywiaeth o dechnegau a dulliau cyfathrebu

  4. pam ei bod yn bwysig trafod rheolau sylfaenol o ran ymddygiad

  5. sut i ymateb yn sensitif i deimladau a gwerthoedd a fynegir gan gyfranogwyr

  6. pam ei bod yn bwysig annog cyfranogwyr i rannu cyfrifoldeb am eu dysgu unigol eu hunain ac am ddysgu'r grŵp a sut i wneud hyn

  7. sut i gydweithio gyda a dylanwadu ar ddynameg grŵp mewn ffyrdd sy'n cefnogi dysgu

  8. pam ei bod yn bwysig cydnabod cyflawniad cyfranogwr, a sut i wneud hyn

Hwyluso datblygiad cyfranogwyr fel unigolion ac fel gr*ŵ*p


*

  1. pwysigrwydd gwaith tîm er mwyn cyflawni amcanion

  2. pwysigrwydd sicrhau bod o leiaf un aelod o'r grŵp yn deall yr amcanion a'r ffiniau

  3. sut i annog cyfathrebu agored ac effeithiol

  4. amrywiaeth o weithgareddau a thechnegau i gyfarfod ag anghenion yr unigolyn ac anghenion y grŵp

  5. sut i annog ymchwilio a chymryd risg oddi mewn i weithdrefnau diogelwch a gytunwyd a rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad 

  6. dulliau o wneud defnydd o ddigwyddiadau annisgwyl yn ystod y profiad a manteision hyn

  7. sut i alluogi myfyrio ac adolygu fel unigolion a grŵp

  8. pwysigrwydd annog cyfranogwyr i ystyried sut y gallent gymhwyso a phrofi'r hyn a ddysgwyd ganddynt i sefyllfaoedd sy'n bodoli eisoes a sefyllfaoedd newydd

Rheoli lles corfforol ac emosiynol cyfranogwyr

  1. pam ei bod yn bwysig dilyn rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad ar gyfer y gweithgaredd

  2. dulliau o reoli risg i gadw'r gweithgaredd mor ddiogel ag sydd angen gan gymryd i ystyriaeth manteision cymryd risg a gofynion iechyd a diogelwch

  3. pam ei bod yn bwysig monitro ar gyfer dechrau perygl corfforol ac emosiynol ac amodau anffafriol

  4. dulliau o annog cyfranogwyr i gymryd cyfrifoldeb dros ddiogelwch yr unigolyn a'r grŵp, a sut i wneud hynny

  5. pwysigrwydd annog ymddygiad positif ac ymdrin yn effeithiol ag ymddygiad annerbyniol, a sut i wneud hynny

  6. pryd i ymyrryd er mwyn rhwystro neu gyfyngu ar niwed a phryd i ddal yn ȏl gydag unigolion sy'n dynesu at drothwy eu hantur

  7. dulliau o adnabod gwahanol ffiniau corfforol ac emosiynol cyfranogwyr a'u cynnal i gadw urddas a hunan-barch

  8. sut i gynnal ac amrywio rheolau sylfaenol yn ȏl gofynion a gweithdrefnau'r sefydliad a gofynion y cleient

  9. sut i ymateb i ddigwyddiadau ac achosion brys yn unol â rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad


Cwmpas/ystod


Cwmpas Perfformiad

1. Cyfranogwyr

1.1 oedolion

1.2 plant a phobl ifanc

1.3 grwpiau nad yw eu haelodau yn adnabod ei gilydd

1.4 cyfranogwyr sydd ag anghenion penodol mewn perthynas â'r gweithgaredd

1.5 unigolion

2. Grŵp

2.1 cydweithwyr

2.2 grwpiau perthynol oddi mewn i un sefydliad

2.3 grwpiau perthynol oddi mewn i fwy nag un sefydliad


*

3. R*ȏ*l

3.1 hwylusydd dysgu

3.2 hwylusydd proses grŵp

3.3 hwylusydd tasg


*

4. Teimladau

4.1 pryder

4.2 dicter

4.3 penbleth

4.4 difaterwch

4.5 llawenydd

5. Amcanion

5.1 affeithiol

5.2 gwybyddol

5.3 corfforol

5.4 datblygiad tîm

6. Amodau anffafriol

6.1 tir anodd

6.2 amodau dŵr anodd

6.3 tywydd

7. Ymddygiad positif

7.1 cyfathrebu

7.2 ymwneud

7.3 empathi

7.4 cefnogaeth y naill i'r llall

7.5 datrys problemau

7.6 dangos brwdfrydedd

8. Ymddygiad annerbyniol

8.1 ymddygiad yn achosi niwed corfforol

8.2 ymddygiad yn achosi niwed emosiynol

8.3 ymddygiad yn achosi difrod


Gwybodaeth Cwmpas

1. Iechyd a Diogelwch

1.1 deddfwriaeth iechyd a diogelwch perthnasol r

1.2 gweithdrefnau a gofynion y sefydliad

1.3 egwyddorion dyletswydd gofal

1.4 diogelu

1.5 iechyd emosiynol/seicolegol

1.6 rheoliadau trwyddedu ar gyfer gweithgareddau/canolfannau

1.7 canllawiau gwneuthurwyr offer

1.8 gwybodaeth dechnegol

1.9 hapddigwyddiadau

1.10 gweithdrefnau brys safonol

2. Cysyniadau

2.1 damcaniaeth dulliau dysgu

2.2 y cylch dysgu drwy brofiad

2.3 dynameg grŵp a datblygiad tîm

2.4 datblygiad tîm y gellir ei gyflawni drwy raglenni awyr agored

2.5 trothwyon antur ac anffodion

2.6 datblygiad y person cyfan yn cynnwys ffactorau affeithiol, gwybyddol, corfforol, cymdeithasol ac ysbrydol


Gwerthoedd


Ymddygiadau


Sgiliau

​Rhestrir isod y prif sgiliau a'r priodoleddau generig sy'n gymwys i'r dasg o gyflwyno Rhaglenni Awyr Agored.

  1. Empathi

  2. Gwrando'n weithredol

  3. Hyfforddi

  4. Cyfathrebu

  5. Ymgynghori

  6. Dylanwadu a pherswadio

  7. Dirprwyo

  8. Diplomyddiaeth

  9. Galluogi

  10. Hwyluso

  11. Dilyn

  12. Arwain drwy esiampl

  13. Rheoli ymddygiad heriol

  14. Mentora

  15. Ysgogi

  16. Trafod a chyfaddawdu

  17. Sicrhau adborth

  18. Cynllunio a gwerthuso

  19. Darparu adborth

  20. Pennu amcanion

  21. Gwerthfawrogi a chefnogi eraill


Geirfa

Trothwyau antur ac anffawd

Y cysyniad mewn antur awyr agored bod gan bob unigolyn ei 'drothwy' personol yn nhermau pan fydd gweithgareddau 'arferol' bywyd yn symud ar draws llinell i brofiadau llai cyfforddus, ond mwy cyffrous, heriol ac yn y pen draw yn brofiadau sy'n cadarnhau bywyd.  Gellir ystyried bod anffawd wedi digwydd pan fydd dolur neu niwed yn cymryd drosodd yn y sefyllfaoedd heriol hyn.


*

Hapddigwyddiadau

Darpariaeth a wneir ar gyfer digwyddiadau sy'n debygol o godi: y tywydd, damwain ac achos brys, newidiadau anorfod a sut i gynllunio ar eu cyfer.

Gallant hefyd gynnwys cynllunio ar gyfer materion ymddygiadol neu les gyda chyfranogwyr neu staff eraill.


*

Rheoliadau a gweithdrefnau'r sefydliad

Yn nodweddiadol, bydd y dogfennau hyn yn gosod y safonau, gweithdrefnau a'r gofynion ar gyfer cyflwyno'r gweithgaredd.  Gallant gynnwys rhestri cyfarpar, amlinelliad o gynlluniau sesiwn, pwyntiau a gweithdrefnau diogelwch.  Gallant hefyd gyfeirio at gyrff llywodraethol Cenedlaethol (CLlC) penodol neu gyrff gweithgarwch cenedlaethol eraill perthnasol yn nhermau gwybodaeth a chanllawiau sy'n ymwneud â gweithgareddau.  Gall y dogfennau hefyd gyfeirio at lefelau staffio yn nhermau cymarebau, cymwysterau a'r hyfforddiant/asesiad yr ymgymerwyd ag e, a gall fod ynghlwm wrth CLlC, ymgynghorwyr technegol a nodweddion allanol neu fewnol eraill.  Mae i ddogfennau o safon dda sawl defnydd ac efallai y bydd ar amrywiaeth o bartïon mewnol ac allanol a budd-ddeiliad eu hangen.  Mae'r dogfennau o gymorth i gyflwyno gwybodaeth glir a chyson i aelodau staff ac eraill.

Anghenion a therfynau corfforol a seicolegol

Deall sut i gydbwyso cryfderau corfforol ac emosiynol unigolion â sialensiau cyffredinol a phenodol yr awyr agored a sut i adnabod a rheoli'r sialensiau a'r terfynau perthynol ar gyfer lles a llwyddiant yr unigolyn.

Staff sydd â rhywfaint o brofiad

Yn nodweddiadol rhywun sydd wedi gweithio yn y sector am o leiaf ddau neu dri thymor a neu ddwy neu dair blynedd.  Mae'n bosib y bydd e/hi wedi symud ymlaen o swydd iau a neu swydd gychwynnol i ymdrin erbyn hyn â gweithgareddau, lleoliadau a/neu gyfranogiadau mwy cymhleth, ond nid ar y lefelau eithaf/anoddaf a fyddai'n cael eu cwmpasu gan safonau eraill.

Gwybodaeth Dechnegol

Yn ymwneud ag agweddau technegol y gweithgareddau a chyfarpar, lleoliadau gweithgaredd cysylltiedig.  Gall hyn hefyd ymwneud â chysylltu ag agweddau penodol ar weithgareddau a'u Cyrff Llywodraethu Cenedlaethol neu gyfarwyddyd sefydliadau cenedlaethol eraill.


Dolenni I NOS Eraill


Cysylltiadau Allanol


Fersiwn rhif


Dyddiad Adolygu Dangosol

29 Ebr 2018

Dilysrwydd

Ar hyn o bryd

Statws

Gwreiddiol

Sefydliad Cychwynnol

SkillsActive

URN gwreiddiol

SKAD34

Galwedigaethau Perthnasol

Gweithwyr Proffesiynol Cyswllt a Galwedigaethau Technegol, Hamdden; teithio a thwristiaeth, Chwaraeon; hamdden ac adloniant, Galwedigaethau Chwaraeon a Ffitrwydd

Cod SOC


Geiriau Allweddol

Awyr agored; hwyluso; dysgu; datblygiad; hyfforddiant; cyfranogwyr; diogelwch; dulliau priodol; cyfathrebu; rolau