Darparu mynediad at wybodaeth a chymorth i unigolion sydd wedi cael eu heffeithio gan gam-drin domestig neu drais rhywiol

URN: SFJGK504
Sectorau Busnes (Suites): Atal a mynd i’r afael â cham-drin domestig a thrais rhywiol
Datblygwyd gan: Skills for Justice
Cymeradwy ar: 26 Mai 2023

Trosolwg

Mae’r safon hon yn ymwneud â darparu mynediad at wybodaeth a chymorth i unigolion sydd wedi cael eu heffeithio gan gam-drin domestig neu drais rhywiol. Mae’n cynnwys eich gallu i helpu unigolion i nodi eu hanghenion gwybodaeth a’u helpu i gael y wybodaeth a’r cymorth sy’n ofynnol.


Meini prawf perfformiad

Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:

  1. sefydlu anghenion gwybodaeth unigolion yn unol â gofynion sefydliadol
  2. archwilio’r wybodaeth a’r opsiynau sydd ar gael gydag unigolion gan gynnwys eu manteision a’u hanfanteision
  3. nodi a chael at ffynonellau gwybodaeth sy’n bodloni anghenion unigolion yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
  4. nodi asiantaethau eraill y gellir atgyfeirio unigolion iddynt am wybodaeth a chymorth yn unol â pholisïau a gweithdrefnau eich sefydliad
  5. darparu gwybodaeth a manylion cyswllt i unigolion ar gyfer asiantaethau eraill, lle y bo’n berthnasol, a all ddarparu gwybodaeth a chymorth iddynt
  6. gwneud atgyfeiriadau i asiantaethau eraill sy’n darparu cymorth a gwasanaethau i unigolion yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
  7. cytuno gydag unigolion ar sut y bydd unrhyw gymorth parhaus yn cael ei ddarparu, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
  8. cynnal cyfrinachedd unigolion lle bo’r gofyn unol â pholisïau a gweithdrefnau deddfwriaethol a sefydliadol
  9. cynorthwyo unigolion i bontio rhwng cymorth a gwasanaethau gwahanol yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
  10. defnyddio arddulliau a ffurfiau cyfathrebu gwahanol a’u haddasu i fodloni anghenion yr unigolyn
  11. gweithio gydag unigolion mewn ffyrdd sy’n cefnogi dealltwriaeth, ac sy’n:
    • annog cyfathrebu agored a gonest
    • sympathetig i sefyllfa’r unigolyn
    • cyfrif am natur amrywiol y rhai rydych chi’n gweithio gyda nhw
    • eu trin nhw gydag urddas a pharch
  12. darparu gwybodaeth a chyngor i unigolion mewn amgylcheddau priodol a diogel i bawb, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
  13. gweithio o fewn gofynion a phrotocolau cyfreithiol a sefydliadol wrth rannu cyngor a gwybodaeth gydag eraill.
  14. gweithio o fewn lefelau eich cyfrifoldeb a’ch awdurdod eich hun ac atgyfeirio i bobl eraill berthnasol, lle bo hynny’n briodol
  15. gwerthuso effaith y wybodaeth a’r cymorth rydych chi’n eu darparu i unigolion yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
  16. defnyddio canfyddiadau gwerthuso i lywio a gwella’r wybodaeth a’r cymorth rydych chi’n eu darparu yn unol â’ch rôl a’ch cyfrifoldebau
  17. diweddaru cofnodion a gwybodaeth gyda chyfathrebu parhaus a gwybodaeth newydd yn unol â pholisïau a gweithdrefnau eich sefydliad

Gwybodaeth a Dealltwriaeth

You need to know and understand:

  1. gofynion cyfreithiol, sefydliadol a pholisi sy’n berthnasol i’ch rôl chi, i rôl pobl eraill yn eich sefydliad ac i’r gweithgareddau sy’n cael eu cyflawni.
  2. y canllawiau, y polisïau a’r gweithdrefnau lleol a chenedlaethol perthnasol sydd ar gael a sut a phryd y dylid troi atynt
  3. yr ystod o asiantaethau a gwasanaethau y gallech weithio gyda nhw
  4. pwy y dylech roi gwybod iddynt os nad allwch gefnogi unigolion o fewn eich rôl a chyfyngiadau eich awdurdod
  5. pwy y dylech geisio cyngor oddi wrthynt pan fydd angen cymorth arnoch yn eich rôl
  6. cyfyngiadau eich awdurdod, eich cyfrifoldeb a’ch cymhwysedd proffesiynol
  7. beth yw cam-drin domestig a thrais rhywiol, a pha mor gyffredin ydyw yn eich cymuned
  8. arwyddion o gam-drin a’r dulliau y mae camdrinwyr yn eu defnyddio i gynnal grym a rheolaeth.
  9. effaith cam-drin domestig neu drais rhywiol ar bawb y mae’n effeithio arnynt, gan gynnwys unigolion, plant a dibynyddion
  10. anghenion gwybodaeth a chymorth cyffredin unigolion sydd wedi dioddef cam-drin domestig neu gam-drin rhywiol a sut i fodloni’r rhain
  11. mathau o wybodaeth a chymorth y mae unigolion yn eu ceisio, a’u ffynhonnell
  12. sut i fod yn sensitif ac yn hyblyg eich ffordd, gan ddefnyddio technegau amrywiol sy’n briodol i ymddygiad ac agwedd unigolion
  13. rôl ac effaith croestoriadedd yn gysylltiedig â cham-drin domestig a thrais rhywiol
  14. sut i greu amgylchedd sy’n gwneud i unigolion deimlo’n gartrefol
  15. gwahanol ymatebion i drawma a’u heffaith
  16. sut i gymhwyso ymarfer ystyriol o drawma yn eich maes ymarfer
  17. sut i gymhwyso dull seiliedig ar gryfderau, dan arweiniad anghenion, yn benodol i fodloni anghenion yr unigolyn
  18. sut i ddarparu gwybodaeth a chymorth sy’n hwyluso gwneud penderfyniadau a chynllunio gweithredu gwybodus gan unigolion
  19. y prif asiantaethau, sefydliadau a gwasanaethau yn eich ardal y gellir atgyfeirio ceisiadau gan unigolion am wybodaeth a chymorth iddynt a sut i atgyfeirio
  20. pwysigrwydd cynnal hawl yr unigolyn i wneud ei benderfyniadau ei hun, a thechnegau ar gyfer caniatáu hyn
  21. y camau sy’n ofynnol pan nodir fod cam-drin domestig neu drais rhywiol yn cael ei ddatgelu
  22. yr adnoddau sydd ar gael i alluogi unigolion i gael at y wybodaeth ofynnol, gan gynnwys:
    • y fformatau gwahanol sydd ar gael i gynorthwyo pobl ag anawsterau corfforol, meddyliol, cyfathrebu ac anawsterau eraill
  23. meini prawf ar gyfer mynediad at wasanaethau a chymorth arall
  24. pwysigrwydd meithrin ffydd ac empathi gydag unigolion, a dulliau o wneud
  25. arddulliau a ffurfiau cyfathrebu gwahanol a sut i’w haddasu i fodloni anghenion yr unigolyn
  26. pwysigrwydd cyfathrebu dieisiau a sut mae gwahanol ddiwylliannau yn defnyddio ac yn dehongli iaith y corff mewn ffyrdd gwahanol
  27. rhwystrau cyffredin rhag cyfathrebu a ffyrdd o’u goresgyn
  28. pwysigrwydd bod yn ymwybodol o’ch gwerthoedd a’ch credoau eich hun a sut gallai’r rhain ddylanwadu ar y ffordd rydych chi’n darparu gwybodaeth a chymorth i bobl eraill
  29. sut i herio agweddau ac ymddygiad gwahaniaethol neu a allai fod yn niweidiol, a phwysigrwydd gwneud hynny
  30. yr amgylchiadau pan fydd angen mynd yn groes i ddymuniadau datganedig unigolion a phwysigrwydd sicrhau eu bod yn deall pam nad yw eu dymuniadau yn cael eu diwallu
  31. cyfyngiadau cyfrinachedd sy’n berthnasol i’ch rôl

Cwmpas/ystod


Cwmpas Perfformiad


Gwybodaeth Cwmpas


Gwerthoedd


Ymddygiadau


Sgiliau


Geirfa

Cam-drin Domestig
Patrwm o ymddygiad rheolaethol, ymddygiad gorfodaethol, ymddygiad bygythiol, trais neu gamdriniaeth rhwng pobl sy’n 16 oed neu’n hŷn sydd, neu a fu, yn bartneriaid clos neu’n aelodau teulu, ni waeth beth yw eu rhywedd neu eu rhywioldeb.  Gall y cam-drin gynnwys, ond nid yw’n gyfyngedig i, gyfuniad o gam-drin seicolegol, corfforol, rhywiol, ariannol ac emosiynol.
 
Mae’r diffiniad hwn hefyd yn cynnwys trais ar sail ‘anrhydedd’ fel y’i gelwir, anffurfio organau cenhedlu benywod a phriodas dan orfod. Mae plant hefyd yn cael profiad o gam-drin domestig pan fyddant yn dyst i gam-drin domestig.

Croestoriadedd
Math o eiriolaeth sy’n gosod y goroeswr yn ganolog i ymyriadau a gwaith cymorth. Mae hyn yn golygu gwrando ar eu hanes, eu pryderon a’u hanawsterau, a nodi cryfderau. Mae’n arwain at gynhyrchu pecynnau cymorth yn gydgynhyrchiol, sy’n benodol i anghenion unigol goroeswyr. Mae dull dan arweiniad anghenion yn ymdrech ymrymusol sy’n talu sylw i amgylchiadau croestoriadol goroeswyr, gan osgoi maglau rhagfarn sefydliadol neu ymatebion aneffeithiol.

Dull seiliedig ar gryfderau
Cydnabod bod gan unigolion gryfderau. Cydnabyddir y cryfderau hyn ac adeiladir arnynt fel rhan o gynorthwyo ag adfer.

Pobl mewn perygl
Unigolyn y diffinnir bod arno angen gofal, cymorth neu amddiffyniad arbennig oherwydd oedran, anabledd, risg cam-drin neu esgeulustod

Trais Rhywiol (gweler hefyd ddiffiniadau isod y gellir eu defnyddio sy’n ymwneud â cham-drin rhywiol neu ymosodiad rhywiol)
Yn debyg o ran ei natur i gam-drin rhywiol, ond defnyddir y term hwn yn fwy aml i ddisgrifio digwyddiadau byr neu unigol, megis ymosodiad rhywiol gan ddieithryn.

Cam-drin Rhywiol
Ymddygiad rhywiol digroeso gan un person tuag at berson arall. Mae hwn yn aml yn cael ei gyflawni trwy rym neu trwy gymryd mantais ar y person arall. Defnyddir y term hwn yn gyffredinol pan fydd yr ymddygiad rhywiol yn rheolaidd neu’n digwydd dros gyfnod estynedig.

Ymosodiad Rhywiol
Unrhyw ymddygiad rhywiol digroeso nad yw person wedi cydsynio iddo. Gall hyn amrywio o drais i voyeuriaeth i orchestu, i gyffwrdd digroeso dros neu o dan ddillad.

Ymarfer Ystyriol o Drawma
Ymagwedd at ymyriadau iechyd a gofal sydd â’i sail mewn deall bod amlygiad i drawma’n gallu effeithio ar unigolyn. Bydd ymarferwyr yn gweithio mewn ffyrdd nad ydynt yn ailachosi trawma yn anfwriadol i’r unigolyn, ac mae pwyslais ar ddiogelwch, dewis, cydweithrediad a grymuso’r cleient.



Dolenni I NOS Eraill


Cysylltiadau Allanol


Fersiwn rhif

3

Dyddiad Adolygu Dangosol

26 Mai 2028

Dilysrwydd

Ar hyn o bryd

Statws

Gwreiddiol

Sefydliad Cychwynnol

Skills for Justice

URN gwreiddiol

SFJGK504 ac SFJGK101

Galwedigaethau Perthnasol

Eiriolydd Annibynnol ynghylch Trais Rhywiol, Gweithiwr Lloches, Gweithiwr Argyfwng

Cod SOC

3229

Geiriau Allweddol

Cleient; defnyddiwr gwasanaeth; mynediad; gwybodaeth; darpariaeth; cymorth; datgeliad; cyfrinachedd;