Datblygu, cynnal a gwerthuso cynlluniau a threfniadau argyfwng LEGACY
Trosolwg
Mae’r safon hon yn ymwneud â datblygu, cynnal a gwerthuso cynlluniau a threfniadau argyfwng er mwyn gallu lleihau, rheoli neu liniaru effeithiau argyfyngau a darparu fframwaith ar gyfer adferiad hirdymor cymunedau y mae argyfyngau wedi effeithio arnynt.
Grŵp targed
Argymhellir y safon hon i’r rhai sy’n cymryd rhan mewn datblygu, cynnal a gwerthuso cynlluniau a threfniadau argyfwng.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
1. datblygu cynlluniau a threfniadau trwy ymgynghori â’r bobl yn eich sefydliad a phartneriaid eraill sy’n debygol o gymryd rhan mewn ymateb i argyfwng, yn unol â gofynion sefydliadol
2. cadarnhau nodau, cwmpas ac amcanion gofynnol cynlluniau a threfniadau yn unol â gofynion sefydliadol
3. datblygu cynlluniau a threfniadau yn unol â gofynion a chanllawiau sefydliadol, gan ystyried:
3.1 asesiadau risg perthnasol
3.2 nodweddion bröydd
3.3 lles grwpiau agored i niwed a chymunedau ehangach
4. darparu fframwaith ar gyfer rheoli, cydlynu a chadw trefn yn unol â gofynion sefydliadol, gan gynnwys:
4.1 gweithdrefnau ar gyfer galluogi lliniaru risg
4.2 gweithdrefnau ar gyfer pennu p’un a oes argyfwng wedi digwydd
4.3 rolau a chyfrifoldebau ymatebwyr
4.4 gweithdrefnau ar gyfer tynnu sylw staff a gweithredu trefniadau ymateb
4.5 darparu adnoddau
4.6 darparu systemau gwybodaeth a chyfathrebu gwydn
4.7 trefniadau i rybuddio, hysbysu a chynghori cymunedau
5. codi ymwybyddiaeth o gynlluniau a threfniadau argyfwng yn unol â gofynion sefydliadol
6. cadarnhau bod hyfforddiant yn cael ei ddarparu i staff perthnasol neu bobl eraill yn unol â gofynion sefydliadol
7. cadarnhau bod ymarferion yn cael eu darparu i ddilysu ac ymarfer cynlluniau a threfniadau yn unol â gofynion sefydliadol
8. cynnal cofnodion o benderfyniadau allweddol y cytunwyd arnynt mewn prosesau cynllunio yn unol â gofynion sefydliadol
9. cyflwyno cynlluniau a threfniadau yn unol â gofynion sefydliadol
10. cadarnhau perchnogaeth uwch reolwyr a phenderfynwyr ar gynlluniau a threfniadau yn unol â gofynion sefydliadol
11. trefnu bod cynlluniau argyfwng yn cael eu dosbarthu’n llawn neu’n rhannol, yn unol â gofynion sefydliadol
12. gwirio bod systemau ar waith i gadw cynlluniau yn gyfredol i ymateb i newidiadau o fewn y sefydliad, yn unol â gofynion sefydliadol
13. adolygu cynlluniau’n systematig yn unol ag asesiadau risg presennol, gwersi a nodwyd o ddigwyddiadau ac ymarferion, ac unrhyw newidiadau i ganllawiau a deddfwriaeth
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
- pwysigrwydd cynnwys y bobl sy’n rhan o’r broses gynllunio sy’n debygol o ddefnyddio’r cynlluniau a’r trefniadau, neu gael eu llywio ganddynt
- pryd y bydd ar gynlluniau a threfniadau angen gweithio ar y cyd ag asiantaethau eraill
- rolau a strwythurau fforymau neu bartneriaethau lleol a rhanbarthol ar gyfer cydweithio ar gynllunio argyfwng
- sut i gadarnhau nodau, cwmpas ac amcanion cynlluniau a threfniadau argyfwng
- diben cynlluniau argyfwng cyffredinol a phenodol
- egwyddorion Rheoli Argyfyngau yn Integredig (IEM)
- y cylch cynllunio mewn argyfwng
- asesiadau risg cenedlaethol, rhanbarthol a lleol sydd ar gael, a’u rôl mewn cynllunio mewn argyfwng
- tebygolrwydd a chanlyniadau risgiau y mae’r cynllun yn cael ei greu ar eu cyfer
- effeithiau posibl argyfyngau ar bobl ym maes eich cyfrifoldeb
- effeithiau posibl argyfyngau ar yr amgylchedd
- sut i adnabod agweddau ar gynllunio mewn argyfwng, y gellir mynd i’r afael â nhw trwy hyfforddiant neu ymarferion
- adnoddau, isadeiledd a chymunedau’r ardal leol
- anghenion gwybodaeth yn dilyn argyfwng
- blaenoriaethau eich sefydliad o ran cyflwyno gwasanaeth
- dulliau o godi ymwybyddiaeth o gynlluniau a threfniadau argyfwng
- deddfwriaeth, rheoliadau a chanllawiau cysylltiedig sy’n berthnasol i gynllunio argyfwng
Cwmpas/ystod
Cwmpas Perfformiad
Gwybodaeth Cwmpas
Gwerthoedd
Ymddygiadau
Mae’r prif ymddygiadau cyffredinol y mae angen eu cymhwyso wedi’u rhestru isod. Mae’r rhain yn eglur/ymhlyg yng nghynnwys manwl y safon ac fe’u rhestrir yma ar ffurf gwybodaeth ychwanegol:
- ymwybodol o’r gymuned
- penderfynol
- empathig
- hyblyg
- ymchwiliol
- meddwl agored
- realistig
Sgiliau
Mae’r prif sgiliau cyffredinol y mae angen eu cymhwyso wedi’u rhestru isod. Mae’r rhain yn eglur/ymhlyg yng nghynnwys manwl y safon ac fe’u rhestrir yma ar ffurf gwybodaeth ychwanegol:
- dadansoddi
- cyfathrebu
- ymgynghori
- dadansoddi effaith
- rheoli gwybodaeth
- dylanwadu
- trafod
- trefnu
- ysgrifennu cynlluniau/adroddiadau
- blaenoriaethu
- datrys problemau
- rheoli prosiectau
- ymchwil
- gosod amcanion
Geirfa
Termau sy’n cael eu defnyddio’n aml a sut dylent gael eu dehongli yng nghyd-destun NOS Argyfyngau Sifil Posibl:
Cymuned
Unigolion a sefydliadau mewn bröydd, gan gynnwys oedolion, plant a phobl ifanc, pobl agored i niwed, cartrefi preswyl, busnesau, ac ati.
Cynllun argyfwng
Cytundeb i gyflawni cyfres o weithredoedd y dylai’r bobl sy’n cyflawni’r gweithredoedd eu deall, a llywio’u gweithredoedd.
Cynllun argyfwng cyffredinol
Un cynllun a luniwyd i ymdopi ag ystod eang o argyfyngau.
Cynllun argyfwng penodol
Cynllun a luniwyd i ymdopi â math penodol o argyfwng, pan fydd y cynllun cyffredinol yn debygol o fod yn annigonol.
Rheoli Argyfyngau yn Integredig (IEM)
Dull o atal a rheoli argyfyngau sy’n cynnwys chwe gweithgaredd allweddol – rhagweld, asesu, atal, paratoi, ymateb ac adfer. Mae IEM wedi’i anelu at y syniad o feithrin mwy o wydnwch cyffredinol yn wyneb ystod eang o heriau aflonyddgar. Mae’n gofyn am ymdrech amlasiantaethol cydlynol.
Dolenni I NOS Eraill
Mae’r safon hon yn gysylltiedig â:
- CCAA1 Gweithio ar y cyd â sefydliadau eraill
- CCAB1 Rhagweld ac asesu risg argyfyngau
- CCAE1 Creu ymarferion i ymarfer neu ddilysu trefniadau argyfwng neu barhad busnes
- CCAE2 Cyfeirio a hwyluso ymarferion i ymarfer neu ddilysu trefniadau argyfwng neu barhad busnes
- CCAF1 Codi ymwybyddiaeth o risg argyfyngau, eu heffaith bosibl a’r trefniadau sydd ar waith ar eu cyfer