Cyfrannu at asesu unigolion sydd wedi cael eu heffeithio gan gam-drin domestig neu drais rhywiol
Trosolwg
Mae’r safon hon yn ymwneud â chyfrannu at asesu’r risgiau i unigolion sydd wedi cael eu heffeithio gan gam-drin domestig neu drais rhywiol. Mae’n cynnwys cael a chofnodi gwybodaeth berthnasol a chynorthwyo â chynllunio ar gyfer yr asesiad.
Mae’r safon hon ar gyfer ymarferwyr sy’n cefnogi pobl sydd wedi cael eu heffeithio gan gam-drin domestig, a all gynnwys achosion o drais rhywiol.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
- cael gwybodaeth bresennol am unigolion sy’n ymwneud â’r asesiad, lle mae’r wybodaeth ar gael a’i bod hi’n ddiogel gwneud hynny
- nodi unrhyw wybodaeth bellach y mae ei hangen ar gyfer asesu unigolion, gan gynnwys ffynonellau gwybodaeth
- cadarnhau gofynion a ffynonellau gwybodaeth gyda phobl berthnasol, lle bo angen, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
- cytuno ar amserlenni a chamau gweithredu ar gyfer casglu gwybodaeth gyda phobl berthnasol eraill yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
- cael gwybodaeth yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
- gwneud trefniadau priodol ar gyfer cyfarfodydd ag unigolion ar amser sy’n gyfleus iddynt a’u galluogi i drafod eu hamgylchiadau
- 7darparu gwybodaeth berthnasol i unigolion cyn cyfarfodydd, gan gynnwys manylion am amser, lleoliad a diben y cyfarfod
- cyfeirio unrhyw broblemau ac anawsterau at eich rheolwr llinell, gan gynnwys:
• anawsterau cael gwybodaeth
• anawsterau trefnu cyfarfodydd - cyfuno cofnodion a threfnu gwybodaeth sy’n dod i law mewn ffyrdd sy’n hwyluso’r defnydd o’r wybodaeth
- gwirio a chadarnhau gwybodaeth sy’n dod i law o ran perthnasedd, cywirdeb a pha mor gyfredol ydyw, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
- mynd i’r afael ag unrhyw fylchau mewn gwybodaeth
- nodi ffactorau allweddol sy’n cyfrannu at asesu risg unigolion, gan gynnwys:
• tebygolrwydd a natur risg niwed, ac agosrwydd y risg
• risg niwed i unigolion a’u dibynyddion, lle y bo’n berthnasol
- nodi ffactorau allweddol sy’n cyfrannu at asesu risg unigolion, gan gynnwys:
- asesu arwyddocâd ffactorau allweddol a nodwyd, yn unol ag offer a phrosesau asesu risg
- cyflwyno gwybodaeth am asesu risg i bobl eraill, gan gynnwys
• amlinellu ffactorau allweddol a nodwyd
• y rhesymau dros eich asesiad - cwblhau asesiadau risg wedi’u cyfiawnhau, ar sail y wybodaeth a gafwyd, yn unol â pholisïau a gweithdrefnau’r sefydliad
- hysbysu eich rheolwr llinell pan fyddwch yn nodi pryderon am risg niwed i unigolion
- cynnal cofnodion cyfredol yn unol â gofynion y sefydliad
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
- gofynion cyfreithiol, sefydliadol a pholisi sy’n berthnasol i’ch rôl chi, i rôl pobl eraill yn eich sefydliad ac i’r gweithgareddau sy’n cael eu cyflawni
- y canllawiau, y polisïau a’r gweithdrefnau lleol a chenedlaethol perthnasol sydd ar gael a sut a phryd y dylid troi atynt
- yr ystod o asiantaethau a gwasanaethau y gallech weithio gyda nhw
- rolau, amcanion, cylch gwaith a gwasanaethau eich sefydliad ar gyfer mynd i’r afael â cham-drin domestig neu drais rhywiol, gan gynnwys darparu cymorth i unigolion
- cyfyngiadau eich awdurdod, eich cyfrifoldeb a’ch cymhwysedd proffesiynol
- beth yw cam-drin domestig a thrais rhywiol, a pha mor gyffredin ydyw yn eich cymuned leol
- arwyddion o gam-drin a’r dulliau y mae camdrinwyr yn eu defnyddio i ennill grym a rheolaeth
- effaith cam-drin ar bawb y mae’n effeithio arnynt, gan gynnwys unigolion a dibynyddion
- mathau o wybodaeth a chymorth y mae pobl sydd wedi’u heffeithio gan gam-drin domestig neu drais rhywiol yn eu ceisio, a ffynonellau’r wybodaeth a’r cymorth hynny
- rôl asiantaethau cymorth allanol o ran darparu cymorth i unigolion yn eich ardal
- pwysigrwydd bod yn ymwybodol o’ch gwerthoedd a’ch credoau eich hun a’r effaith y gallant ei chael wrth weithio gydag unigolion
- pwysigrwydd peidio â gorfodi eich gwerthoedd a’ch credoau ar bobl eraill
- sut i herio agweddau ac ymddygiad gwahaniaethol neu a allai fod yn niweidiol, a phwysigrwydd gwneud hynny
- sut mae croestoriadedd yn effeithio ar brofiad unigolyn o wasanaethau
- sut i greu amgylchedd sy’n gwneud i unigolion deimlo’n gartrefol
- sut i gymhwyso ymarfer sy’n ystyriol o drawma yn eich maes gwaith
- offer, prosesau, gweithdrefnau a dulliau asesu risg
- gwahanol ymatebion i drawma a’u heffaith
- sut i gymhwyso dull seiliedig ar gryfderau, dan arweiniad anghenion, i fodloni anghenion yr unigolyn, gan gynnwys y rhai sy’n cael eu defnyddio gan eich sefydliad
- gwybodaeth sy’n ofynnol i asesu’r risgiau sy’n effeithio ar unigolion, yn briodol i reoli’r risg niwed iddynt
- ffynonellau gwybodaeth berthnasol am unigolion a sut i gael at y rhain
- dulliau o wirio a chadarnhau’r wybodaeth a geir
- dulliau a thechnegau ar gyfer gwahaniaethu rhwng a nodi:
· tystiolaeth a welwyd yn uniongyrchol
· tystiolaeth o ffynonellau dibynadwy
· adroddiadau ail-law - pwysigrwydd cynnal cofnodion o ffynonellau gwybodaeth a ddefnyddiwyd a sut i wneud hynny
- sut i drefnu gwybodaeth mewn ffyrdd a fydd yn eich helpu i’w dadansoddi a’r fformatau sy’n ofynnol wrth adrodd gwybodaeth
Cwmpas/ystod
Cwmpas Perfformiad
Gwybodaeth Cwmpas
Gwerthoedd
Ymddygiadau
Sgiliau
Geirfa
Cam-drin Domestig
Patrwm o ymddygiad rheolaethol, ymddygiad gorfodaethol, ymddygiad bygythiol, trais neu gamdriniaeth rhwng pobl sy’n 16 oed neu’n hŷn sydd, neu a fu, yn bartneriaid clos neu’n aelodau teulu, ni waeth beth yw eu rhywedd neu eu rhywioldeb. Gall y cam-drin gynnwys, ond nid yw’n gyfyngedig i, gyfuniad o gam-drin seicolegol, corfforol, rhywiol, ariannol ac emosiynol.
Mae’r diffiniad hwn hefyd yn cynnwys trais ar sail ‘anrhydedd’ fel y’i gelwir, anffurfio organau cenhedlu benywod a phriodas dan orfod. Mae plant hefyd yn cael profiad o gam-drin domestig pan fyddant yn dyst i gam-drin domestig.
Croestoriadedd
Natur gysylltiedig categoreiddiadau cymdeithasol fel hil, dosbarth a rhywedd, yr ystyrir eu bod yn creu systemau gwahaniaethu neu anfantais sy’n gorgyffwrdd ac sy’n gyd-ddibynnol
Dull dan arweiniad anghenion
Math o eiriolaeth sy’n gosod y goroeswr yn ganolog i ymyriadau a gwaith cymorth. Mae hyn yn golygu gwrando ar eu hanes, eu pryderon a’u hanawsterau, a nodi cryfderau. Mae’n arwain at gynhyrchu pecynnau cymorth yn gydgynhyrchiol, sy’n benodol i anghenion unigol goroeswyr. Mae dull dan arweiniad anghenion yn ymdrech ymrymusol sy’n talu sylw i amgylchiadau croestoriadol goroeswyr, gan osgoi maglau rhagfarn sefydliadol neu ymatebion aneffeithiol.
Dull seiliedig ar gryfderau
Cydnabod bod gan unigolion gryfderau. Cydnabyddir y cryfderau hyn ac adeiladir arnynt fel rhan o gynorthwyo ag adfer.
Pobl mewn perygl
Unigolyn y diffinnir bod arno angen gofal, cymorth neu amddiffyniad arbennig oherwydd oedran, anabledd, risg cam-drin neu esgeulustod
Trais Rhywiol (gweler hefyd ddiffiniadau isod y gellir eu defnyddio sy’n ymwneud â cham-drin rhywiol neu ymosodiad rhywiol)
Yn debyg o ran ei natur i gam-drin rhywiol, ond defnyddir y term hwn yn fwy aml i ddisgrifio digwyddiadau byr neu unigol, megis ymosodiad rhywiol gan ddieithryn.
Cam-drin Rhywiol
Ymddygiad rhywiol digroeso gan un person tuag at berson arall. Mae hwn yn aml yn cael ei gyflawni trwy rym neu trwy gymryd mantais ar y person arall. Defnyddir y term hwn yn gyffredinol pan fydd yr ymddygiad rhywiol yn rheolaidd neu’n digwydd dros gyfnod estynedig.
Ymosodiad Rhywiol
Unrhyw ymddygiad rhywiol digroeso nad yw person wedi cydsynio iddo. Gall hyn amrywio o drais i voyeuriaeth i orchestu, i gyffwrdd digroeso dros neu o dan ddillad.
Ymarfer Ystyriol o Drawma
Ymagwedd at ymyriadau iechyd a gofal sydd â’i sail mewn deall bod amlygiad i drawma’n gallu effeithio ar unigolyn. Bydd ymarferwyr yn gweithio mewn ffyrdd nad ydynt yn ailachosi trawma yn anfwriadol i’r unigolyn, ac mae pwyslais ar ddiogelwch, dewis, cydweithrediad a grymuso.