Ymgymryd â thechnegau bwydo estynedig i sicrhau cymeriant maethol a hylifau unigolion

Mae'r safon hon yn ymwneud â bwydo unigolion gan ddefnyddio technegau heblaw am fwydo drwy'r geg. Mae'r dulliau hyn yn cynnwys bwydo trwy Gastrostomi Endosgopig Drwy'r Croen (PEG), bwydo trwy diwb nasogastrig (NG) a thrwythau hylif isgroenol. Nid yw'r safon hon yn ymwneud â thechnegau mewnwythiennol ar gyfer rhoi hylifau. 

---

1. cael at a dehongli'n gywir yr holl wybodaeth a chyfarwyddiadau gwaith sy'n berthnasol
2. gweithio'n ddiogel bob amser ac yn unol â'r holl ddeddfwriaeth, canllawiau, polisïau, gweithdrefnau a phrotocolau perthnasol
3. delio'n brydlon ac yn effeithiol ag unrhyw broblemau o fewn eich rheolaeth a rhoi gwybod am broblemau nad allant gael eu datrys
4. nodi a lleihau peryglon a risgiau yn y gweithle
5. cyfathrebu â'r unigolyn a phobl allweddol yn ôl cyflymder, modd a lefel sy'n briodol i ddealltwriaeth ac anghenion yr unigolyn, a'r hyn sy'n well ganddo
6. parchu hawliau a dymuniadau'r unigolyn o ran ei gydsyniad, ei breifatrwydd, ei gredoau a'i urddas
7. darparu cymorth i'r unigolyn a sicrhau bod mesurau iechyd a diogelwch yn cael eu gweithredu bob amser
8. cymryd camau rhagofalus safonol ar gyfer rheoli heintiau a chymryd unrhyw gamau iechyd a diogelwch perthnasol eraill
9. gwirio pwy yw'r unigolyn a chadarnhau'r gweithgaredd arfaethedig
10. ennill cydsyniad gwybodus, dilys gan yr unigolyn yn unol â gweithdrefnau penodol
11. cynnwys yr unigolyn ac eraill trwy gydol y weithdrefn
12. cadarnhau bod yr holl gyfarpar a deunyddiau ar gyfer ymgymryd â thechnegau bwydo estynedig yn briodol i'r weithdrefn ac yn addas i'r diben
13. sicrhau bod yr unigolyn wedi'i osod mewn ffordd a fydd yn sicrhau ei ddiogelwch a'i gysur, ac a fydd yn hwyluso'r dull bwydo estynedig
14. sicrhau bod y tiwb bwydo yn y safle cywir, yn ôl y math o diwb sy'n cael ei ddefnyddio

15. ymgymryd â'r bwydo estynedig:

    • ar amser priodol yn unol â chynllun gofal yr unigolyn
    • gan ddefnyddio technegau priodol
    • gan ddefnyddio cyfarpar yn unol â chyfarwyddiadau'r gwneuthurwr
    • mewn modd sy'n gwneud y mwyaf o gysur ac urddas yr unigolyn ac sy'n lleihau poen a thrawma
      

16. gwylio'r unigolyn trwy gydol y gweithgaredd, adnabod a rhoi gwybod am unrhyw gyflwr neu ymddygiad a allai fod yn arwydd o adweithiau niweidiol i'r gweithgaredd a chymryd y camau priodol

17. sicrhau bod stociau digonol o hylifau, bwydydd a chyfarpar a'u hailarchebu fel bo'r angen
18. sicrhau bod y tiwbiau bwydo estynedig wedi'u clymu'n ddiogel, mewn ffordd sy'n atal anghysur ac sy'n hybu urddas yr unigolyn
19. sicrhau bod yr unigolyn yn gyfforddus yn dilyn technegau bwydo estynedig
20. cael gwared ar wastraff yn unol â gweithdrefnau'r sefydliad
21. cwblhau a storio'r holl ddogfennaeth berthnasol yn unol â gofynion y sefydliad

---

1. y ddeddfwriaeth, y canllawiau, y polisïau, y gweithdrefnau a'r protocolau presennol sy'n berthnasol i'ch ymarfer yn y gwaith, ac y mae'n rhaid i chi gadw atynt
2. cwmpas a chyfyngiadau eich cymhwysedd, eich cyfrifoldebau a'ch atebolrwydd eich hun fel y bo'n berthnasol i'ch rôl
3. sut i gael at a dehongli'r holl wybodaeth a chyfarwyddiadau gwaith sy'n berthnasol
4. gweithdrefnau penodol ar gyfer rhoi gwybod am broblemau sydd y tu hwnt i'ch cymhwysedd, eich cyfrifoldebau a'ch atebolrwydd
5. y ddyletswydd i roi gwybod am unrhyw weithred neu anwaith a allai fod yn anniogel/yn niweidiol i chi neu i eraill 
6. y peryglon a'r risgiau a allai godi wrth i chi gyflawni eich rôl a sut y gallwch eu lleihau
7. sut i addasu arddulliau cyfathrebu mewn ffyrdd sy'n briodol i anghenion yr unigolyn
8. y defnydd cywir o unrhyw gyfarpar a chyfarpar diogelu personol (PPE) i amddiffyn eich iechyd a'ch diogelwch chi a phobl eraill
9. yr egwyddorion, yr ymarfer a'r gweithdrefnau sy'n gysylltiedig â chydsyniad gwybodus
10. anghenion unigolion, gan gynnwys ystyriaethau'n gysylltiedig ag urddas, cyfrinachedd a phreifatrwydd
11. strwythurau, rolau a chyfrifoldebau rheoli'r sefydliad
12. pwysigrwydd cymryd camau rhagofalus safonol wrth ymgymryd â thechnegau bwydo estynedig i sicrhau cymeriant maethol a hylifau unigolyn a chanlyniadau posibl ymarfer gwael
13. anatomeg a ffisioleg y bibell gastroberfeddol yn berthnasol i'r dulliau bwydo sy'n cael eu cynnal
14. y mathau o bathogenau sy'n benodol i'r bibell gastroberfeddol uchaf
15. ffynonellau halogiad posibl wrth ymgymryd â thechnegau bwydo estynedig a chamau priodol i'w lleihau neu i ddelio â nhw
16. canlyniadau posibl halogi bwydydd a chyfarpar a ddefnyddir ar gyfer bwydo estynedig
17. ystyriaethau'n gysylltiedig â chredoau, gwerthoedd a ffydd unigolion sy'n dylanwadu ar ddiet a chymeriant maethol, ac yn effeithio arnynt
18. yr effaith a gaiff y math hwn o fwydo ar unigolion
19. yr amrywiaeth o gyflyrau a sefyllfaoedd pan allai dulliau estynedig gael eu defnyddio i fwydo
20. staff eraill a all fod yn ymwneud â chymeriant maethol a hylifau unigolion
21. pam mae cymeriant a chydbwysedd hylifau yn hanfodol i iechyd unigolion
22. pam mae angen i chi fonitro cymeriant hylifau a maeth
23. yr effeithiau niweidiol a'r gwrtharwyddion a all ddigwydd yn ystod ac ar ôl bwydo, a sut i adnabod a delio â nhw
24. sut gall gwrtharwyddion amrywio i wahanol unigolion, cyflyrau ac i bobl o wahanol grwpiau ethnig
25. y cyfarpar a'r deunyddiau y mae eu hangen ar gyfer y mathau o dechnegau bwydo estynedig
26. y gwahanol fathau o fwyd sydd ar gael ar gyfer y mathau o dechnegau bwydo estynedig
27. sut mae amrywiaeth o diwbiau bwydo'n cael eu rhoi yn eu lle a pharatoi'r unigolyn ar gyfer y weithdrefn
28. sut i fonitro, gwella a chynnal anghenion maethol a hylifau unigolion
29. dulliau sy'n cael eu defnyddio i sicrhau bod y cyfarpar bwydo estynedig wedi'u gosod yn y lle cywir cyn bwydo
30. pwysigrwydd dilyn gweithdrefnau ar gyfer technegau bwydo estynedig yn unol fel y'u disgrifir, ac effeithiau posibl peidio â gwneud hynny
31. pwysigrwydd pacio cyfarpar a deunyddiau a ddefnyddiwyd a gorchuddio llestri sy'n cynnwys hylifau'r corff cyn gadael ardal uniongyrchol y gofal
32. sut i gael gwared ar wastraff yn unol â gweithdrefnau'r sefydliad
33. sut i gwblhau'r holl ddogfennaeth berthnasol yn unol â gofynion y sefydliad, a'i storio'n ddiogel

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

---

31 Maw 2026

---

Ar hyn o bryd

---

Gwreiddiol

---

Skills for Health

---

SFHCHS17

---

Rheolwyr ac Uwch Swyddogion, Gweithwyr Proffesiynol Cyswllt a Galwedigaethau Technegol, Gweithwyr iechyd proffesiynol, Gwasanaethau Cyhoeddus a Gofal, Swyddogion Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Lechyd, Galwedigaethau Gwasanaethau Personol, Iechyd a Gofal Cymdeithasol, Gwasanaethau Gofal Iechyd a Gwasanaethau Personol Cysylltiedig

---

2219

---

Maeth, nasogastrig, PEG, bwydo NG, tiwb Ryles, isgroenol, estynedig, hylif

---