Cynorthwyo i ymladd tanau coedwig a rhostir

Mae’r safon hon yn ymwneud â chynorthwyo i ymladd tanau coedwig a rhostir. Mae wedi ei anelu at y rheiny sydd yn gweithio ym maes coedwigaeth, ffermio, helwriaeth neu gadwraeth amgylcheddol naill ai’n llawn amser neu’n rhan-amser.

Byddwch yn gallu gwneud y gweithgareddau canlynol:

• defnyddio offer ymladd tân mewn ffordd briodol a chymwys

• dilyn gweithdrefnau tân sefydliadol

• gweithredu’n ddiogel ar faes y tân 

• cefnogi eraill sy’n gweithredu ar faes y tân 

• ymateb yn briodol, o fewn arferion gwaith y cwmni ac arfer da y diwydiant, i ddigwyddiad o dân

Mae’n rhaid i’ch gwaith gydymffurfio â’r holl ddeddfwriaeth a’r codau ymarfer perthnasol wrth wneud y gwaith hwn.

1. asesu’r peryglon a’r perygl o dân sy’n debygol o gael ei ganfod ar faes y tân 2. dewis a defnyddio’r offer amddiffynnol personol (PPE) priodol ar gyfer y gwaith 3. adnabod eich rôl eich hun a rôl y sefydliad o fewn y gweithdrefnau tân 4. paratoi, cynnal a defnyddio’r offer a’r cyfarpar ar gyfer ymladd tân 5. paratoi, gwirio cyflwr, a defnyddio’r offer amddiffynnol personol priodol 6. cadarnhau eich amcanion gyda’r person perthnasol a rhoi adroddiadau amserol iddynt 7. asesu’r sefyllfa dân mewn coedwig a rhostir wrth gyrraedd maes y tân, a chyfathrebu gwybodaeth allweddol am y tân i berson priodol 8. cynorthwyo i ddiffodd tanau coedwig a rhostir o fewn eich cylch gorchwyl, gan ddefnyddio’r tactegau, yr offer a’r cyfarpar priodol 9. asesu, adrodd a chymryd camau priodol yn barhaus i leihau’r perygl i chi eich hun ac eraill 10. defnyddio’r dulliau priodol i sicrhau mynediad i’r gwasanaeth tân ac  achub ac asiantaethau eraill 11. cyfathrebu’n effeithiol gyda’r bobl briodol trwy gydol y gweithgareddau ymladd tân 12. dilyn system ddiogelwch LACES bob amser 13. dychwelyd a sicrhau bod adnoddau ymladd tân yn ddiogel yn eu lleoliad cywir a hysbysu ynghylch unrhyw namau neu ddiffygion 14. cynnal eich iechyd a’ch diogelwch eich hun ac eraill yr holl amser, yn unol â deddfwriaeth berthnasol

1. sut i adnabod peryglon ac asesu risg 2. yr offer amddiffynnol personol sy’n ofynnol ar gyfer ymladd tanau coedwig a rhostir 3. pam na ellir gwisgo dillad neilon, elastig na synthetig arall 4. cynllun tân y goedwig neu’r ystâd, mapiau tân, symbolau ac arferion gweithio eraill y cwmni ac arfer da y diwydiant 5. eich rôl eich hun yn arferion gwaith y cwmni ac arfer da y diwydiant yn cynorthwyo i ymladd tân 6. rôl y gwasanaeth tân ac achub a sut i adnabod a chyfathrebu gyda rheolwr y digwyddiad 7. y llinellau a’r dulliau cyfathrebu ac adrodd yn ystod tân coedwig a choetir 8.  y technegau ymladd tân a phryd i’w defnyddio 9. yr elfennau (gwres, tanwydd, ocsigen) sy’n ofynnol i dân fodoli 10. cyfnodau llosgi (cyn cynhesu, llosgi nwy a llosgi siarcol) 11. sut mae’r tywydd, topograffeg a thanwydd yn effeithio ar ymddygiad tân, yn cynnwys y gyfradd y mae’r tân yn lledaenu a’i ddwyster 12. mathau a llwythi tanwydd a nodweddion tanau gwair, grug, coedwig a mawn 13. yr offer a ddefnyddir a chyfyngiadau pob offeryn pan gaiff ei ddefnyddio ar fathau gwahanol o dân  14. rôl hofrenyddion yn ymladd tanau coedwig a rhostir 15. diben a gwerth bylchau tân 16. effaith bosibl gweithgareddau ymladd tanau coedwig a rhostir ar yr amgylchedd 17. y gweithrediadau sy’n ddebygol o ddigwydd yn y tri chyfnod o weithrediadau ymladd tanau coedwig a rhostir: taro i lawr, cynnal, glanhau a mynd ar batrôl 18. y tair prif strategaeth ymladd tân: uniongyrchol, anuniongyrchol ac ymosod o’r ochr 19. sut i reoli’r mathau canlynol o danau: tân grug neu brysglwyn, tân gwair, tân tocion coed, tân coedwig 20. gofynion system ddiogelwch LACES 21. pwysigrwydd cynnal adnoddau ymladd tân  22. eich cyfrifoldebau yn unol â deddfwriaeth a chodau ymarfer amgylcheddol ac iechyd a diogelwch perthnasol

LACES: Gwylfeydd, Ymwybyddiaeth, Cyfathrebu, Llwybrau dianc a Pharthau Diogelwch

Dwysedd tân: y pwls neu gyfradd yr egni sy’n cael ei ryddhau sydd yn teithio i fyny o’r tân

Math o dân: tân daear, tân arwyneb neu dân corun, y math mwyaf cyffredin yw tân arwyneb

Ochr: ochrau’r tân

Tanwydd: math, maint, trefniant, dosbarthiad, a chynnwys gwlybaniaeth y llystyfiant. Gall fod yn danwydd: daear (mawn), arwyneb (grug a haen o lanast) neu awyr (coed)

Ymosodiad anuniongyrchol: gweithgaredd ymladd tân i ffwrdd o ochr y tân, e.e. ymladd o’r cefn

Ymosodiad o’r ochr: y strategaeth ymosod uniongyrchol mwyaf cyffredin, sydd yn dechrau ymladd y tân o gefn y tân i ochrau ac yna blaen y tân

Ymddygiad tân: y ffordd y mae’r tân yn ymateb i amrywiadau tanwydd, tywydd a thopograffeg a ddisgrifir o ran dwysedd y tân a chyfradd lledaenu

Ymosodiad uniongyrchol: gweithgaredd ymladd tân yn uniongyrchol ar y tân