Gwasanaethu ac atgyweirio systemau brecio ar gyfarpar ar y tir

Mae’r safon hon yn cynnwys gwasanaethu ac atgyweirio systemau brecio ar gyfarpar ar y tir, yn cynnwys cerbydau a pheiriannau peirianneg ar y tir ar gledrau neu olwynion.

Mae’n cynnwys yr egwyddorion a’r arferion sydd yn ofynnol i gynnal a chadw ac atgyweirio systemau brecio i gyflwr diogel a gweithredol.

Mae systemau brecio’n cyfeirio at systemau a ddefnyddir i arafu cyflymder, i ddod â cherbydau a pheiriannau i stop, i arafu neu atal cylchdro cydrannol fel systemau llywio troi a sgidio ac i atal cerbydau rhag symud i ffwrdd pan fyddant wedi stopio. Mae’r safon hon yn cyfeirio at adeiladwaith, defnydd, gweithrediad, atgyfeirio ac adfer systemau brecio a’u cydrannau. Mae nodi namau mewn system frecio yn rhan bwysig o’r safon hon. 

Wrth weithio gyda pheiriannau neu gyfarpar dylech fod wedi cael hyfforddiant ac yn meddu ar ardystiad cyfredol lle bo angen, yn unol â deddfwriaeth berthnasol. 

Wrth weithio ar gerbydau trydan foltedd uchel (foltedd peryglus/HaV) mae’n rhaid i’r dadrymuso gael ei wneud gan berson sydd wedi cael hyfforddiant yn unol â gweithdrefnau’r cynhyrchydd.

Mae’r safon hon ar gyfer y rheiny sy’n gweithio ym maes peirianneg ar y tir o dan oruchwyliaeth.

1. bod yn ymwybodol o’r peryglon ac asesu’r risgiau sydd yn gysylltiedig â’r gweithgaredd a’r lleoliad lle bydd yn cael ei wneud
2. bod yn ymwybodol o’r effaith amgylcheddol bosibl sydd yn gysylltiedig â’r gweithgaredd a ffyrdd y gellir rheoli hyn
3. dewis a gwisgo dillad addas a chyfarpar diogelu personol (PPE)
4. dewis, paratoi, defnyddio, cynnal a chadw a storio’r offer a’r cyfarpar sydd yn angenrheidiol i gyflawni’r gweithgaredd yn unol â gofynion cyfreithiol perthnasol, cyfarwyddiadau’r cynhyrchydd ac arferion y cwmni
5. sicrhau bod y cyfarpar ar y tir sydd angen ei wasanaethu a’i atgyweirio yn ddiogel, wedi ei baratoi a’i ynysu o ffynonellau pŵer lle bo angen
6. cymryd y rhagofalon angenrheidiol i atal cemegau, nwyon a sylweddau rhag dianc a lleihau’r perygl o halogi a pheryglon lle bo angen
7. defnyddio amrywiaeth o ddulliau i gasglu gwybodaeth ddiagnostig i nodi diffygion a namau 
8. pennu’r gofynion ar gyfer gwasanaethu ac atgyweirio
9. nodi a sefydlu argaeledd cydrannau amnewid sydd yn angenrheidiol ar gyfer y gweithgaredd
10. symud a disodli cydrannau sydd wedi treulio ac wedi eu niweidio ar systemau brecio yn unol â’r cyfarwyddiadau a’r manylebau
11. datgymalu ac ailgydosod systemau brecio a’u cydrannau
12. glanhau halogiad o systemau brecio a chydrannau
13. gwasanaethu/atgyweirio ac adfer systemau brecio a’u cydrannau i fanyleb a safonau’r cynhyrchydd
14. addasu ac ailosod y cydrannau a ddefnyddir i gymhwyso mecanweithiau brecio
15. defnyddio dulliau profi addas i asesu perfformiad y system frecio sydd wedi ei hailgydosod wrth gwblhau’r gwaith a chadarnhau ei bod yn perfformio yn unol â’r fanyleb weithredu cyn ei dychwelyd at y cwsmer
16. ailgylchu neu waredu’r mathau gwahanol o wastraff yn gynaliadwy, yn cynnwys gwastraff peryglus a gwastraff nad yw’n beryglus, a achoswyd gan y gweithgaredd, yn unol â gofynion cyfreithiol ac amgylcheddol a pholisi’r cwmni
17. cwblhau cofnodion fel sydd yn angenrheidiol gan ddeddfwriaeth berthnasol, gofynion gwarant a gweithdrefnau’r cwmni

1. sut i adnabod peryglon ac asesu risg wrth baratoi i wasanaethu ac atgyweirio cyfarpar ar y tir 
2. y math o ddillad a chyfarpar diogelu personol (PPE) sydd yn addas ar gyfer y gweithgaredd
3. yr offer a’r cyfarpar sydd yn ofynnol i gyflawni’r gweithgaredd a sut i’w dewis, eu paratoi, eu defnyddio, eu cynnal a’u cadw a’u storio’n ddiogel ac yn gywir, yn unol â chyfarwyddiadau’r cynhyrchydd ac arferion y cwmni
4. y gofynion cyfreithiol perthnasol ar gyfer paratoi a defnyddio’r cyfarpar gwaith
5. dulliau ar gyfer paratoi cyfarpar ar y tir ar gyfer ei wasanaethu a’i atgyweirio 
6. y peryglon sydd yn cael eu creu gan egni wedi ei storio a sut dylid ymateb i’r rhain yn ystod y cyfnod paratoi 
7. y cemegau, y nwyon a’r sylweddau peryglus a allai fod yn bresennol a’r ffyrdd y dylid ymdrin â nhw 
8. adeiladwaith, swyddogaeth a gweithrediad dyluniadau gwahanol o systemau brecio hydrolig a niwmatig a geir ar gyfarpar ar y tir
9. swyddogaeth a gweithrediad cydrannau a ddefnyddir mewn systemau brecio
10. y dulliau gwahanol y gellir eu defnyddio ar gyfer asesu diffygion a namau gyda pherfformiad system frecio ac adnabod yr achos sylfaenol 
11. sut i adnabod ac unioni namau mewn systemau brecio
12. y ffactorau sy’n effeithio ar werth cyflawni’r gwasanaethu a’r atgyweirio, fel cost, amcangyfrif o’r bywyd gweithredol, angen brys am y cyfarpar
13. y cydrannau sydd eu hangen ar gyfer y gwasanaethu a’r atgyweirio a gweithdrefnau’r cwmni ar gyfer cael amnewidiadau
14. sut i ddatgymalu, gwasanaethu/atgyweirio, adfer, addasu ac ailosod systemau brecio a’u cydrannau yn unol â manylebau a safonau’r cynhyrchydd, er mwyn cyflawni lefelau derbyniol o berfformiad system
15. yr effaith y mae gwres yn ei gael ar effeithlonrwydd brecio a chydrannau
16. yr effaith y mae addasu teithio rhydd ysgogydd brecio yn ei gael ar berfformiad brecio ac amser ymateb y system
17. rôl Falfiau Synhwyro Llwyth (LSV) cerbyd ar berfformiad brecio a’r dulliau addas a ddefnyddir i brofi, ailaddasu ac ailosod y cydrannau hyn i gyflawni’r perfformiad angenrheidiol
18. sut a pham y mae cynyddu cyflymder cerbyd yn cynyddu llwyth y system frecio i raddau llawer mwy na chynyddu pwysau mas/crynswth cerbyd
19. y ffordd y gall balast cerbyd, llwytho a throsglwyddo pwysau, ddylanwadu ar berfformiad a bywyd gweithredol system frecio
20. gweithrediad system frecio ôl-gerbyd a’r perthnasoedd perfformiad gofynnol rhwng y cerbyd sydd yn llusgo a’r cerbyd sydd yn cael ei lusgo
21. isafswm gofynion perfformiad system frecio, gwasanaeth a pharcio ar gyfer y cyfarpar, fel y nodir gan ddeddfwriaeth a rheoliadau perthnasol 
22. y dulliau a ddefnyddir i addasu, gwaedu neu gydbwyso systemau brecio
23. y dulliau o brofi system frecio wrth gwblhau gwaith i gadarnhau ei bod yn perfformio yn unol â manyleb weithredu cyn ei dychwelyd at y cwsmer
24. sut i ailgylchu neu waredu mathau gwahanol o wastraff yn gynaliadwy, yn cynnwys gwastraff peryglus a gwastraff nad yw’n beryglus, a achoswyd gan y gweithgaredd, yn unol â gofynion cyfreithiol ac amgylcheddol perthnasol a pholisi’r cwmni
25. yr effaith bosibl y gallai eich gweithgaredd ei gael ar yr amgylchedd a ffyrdd y gellir rheoli hyn
26. y wybodaeth y mae angen ei chofnodi, gweithdrefn y cwmni ar gyfer cadw cofnodion a gofynion deddfwriaeth diogelu data

systemau brecio e.e. Gwasanaeth, Parcio, Eilaidd, Brys/Methu’n ddiogel, annibynnol, 2wd, 4wd, ar gledrau, trawsyrru, breciau/cloeon parcio

cydrannau a ddefnyddir mewn systemau brecio, e.e. silindrau meistr a llafur, cysyllteddau, addaswyr brêc / llacio hunanaddasu a llaw, camiau gweithredu brêc Gwastad a math S, camsiafftiau, esgidiau brêc (arwain a dilyn, rhwymedig a rhybedog), bandiau brêc, disgiau plât unigol a lluosog, disgiau wedi eu trochi mewn olew a sych, cychwynwyr brêc (pistonau, gwasgedd hydrolig, siambrau aer cychwynwyr cyflenwad deuol a brêc sbring), cronfeydd brêc, pympiau hydrolig, cywasgwyr aer, falfiau rheoli brêc tractor-ôl-gerbyd, cyplysiadau hydrolig, niwmatig a thrydanol tractor-ôl-gerbyd, pibau, uniadau, systemau brecio ôl-gerbyd, Falfiau Synhwyro Llwyth a falfiau cymesurol, cymhorthion brecio (servo, cronnwr, dan bwysedd, systemau brecio gwrth-gloi [ABS])

adeiladwaith a swyddogaeth systemau brecio, e.e. drwm/band, disgiau gwlyb/sych, mynediad, pipell fwg, a brecio wedi gor-redeg wedi ei gymhwyso gan systemau mecanyddol, hydrolig (yn cynnwys systemau unigol a deulinellol), cychwyniad niwmatig neu hydro-niwmatig. Falfiau rheoli brêc tractor-ôl-gerbyd (cydamseru), falfiau rheoli brêc Cyfnewid / Brys / Methu diogel, systemau brecio grwth-gloi [ABS] falfiau Synhwyro Llwyth cerbyd

halogiad e.e. gwlybaniaeth, hylifau anghywir, deunydd dieithr

yr effeithiau y mae gwres yn eu cael ar effeithlonrwydd brecio a chydrannau e.e. gwydro, pylu brêc, traul, clo anwedd

yr effeithiau y mae manyleb system frecio anghywir yn eu cael ar berfformiad a/neu hirhoedledd system, e.e. traul gormodol, traul cyn pryd / methiant system frecio’r cerbyd sy’n llusgo, gwydro leinin ffrithiant brêc, amser ymateb gormodol system frecio cerbyd sy’n cael ei lusgo

namau mewn systemau brecio e.e. bachu, rhwymo, gogwydd, pyliau, pylu, methiant, meddal a phedal meddal brêcs, brecio anghyson, amser ymateb gwael (araf) system, perfformiad brecio gwael (teithio rhydd gormodol system, dirgryniad, sŵn, tyllu-crafu, halogiad, seliau’n gollwng, hylifau anghywir, traul gormodol), perfformiad brecio anghyson / wedi ei gam-baru rhwng y cerbyd sydd yn llusgo a’r cerbyd sydd yn cael ei lusgo

Gallai cemegau a sylweddau peryglus gynnwys tanwydd, olewau, hylifau, nwyon, llwch, aer cywasgedig

Cyfarwyddiadau a manylebau e.e. darluniau/cynlluniau, amserlenni, datganiadau dull, Gweithdrefnau Gweithredu Safonol (SOP), cyfarwyddiadau’r Cynhyrchydd, gofynion y cwsmer, cyfarwyddiadau llafar

Dulliau diagnosis e.e. archwiliadau gweledol, profion ymarferol a gweithredol, cyfarpar diagnostig, systemau rheoli a monitro electronig o bell, adolygu data technegol

Ynni wedi ei storio e.e. sbringiau, tyndra strap, pwysedd hydrolig, gollyngiad trydanol, gollyngiad cronnwr

Gweithrediad system frecio ôl-gerbyd / cerbyd sydd yn cael ei lusgo e.e. systemau llinell unigol a deuol, symudiad brêc, dyfeisiadau methu diogel (brêc hydrolig, niwmatig a sbring), systemau Synhwyro Llwyth, siglad ôl-gerbyd, plygu yn hanner