Rheoli diogeledd ar gyfer ardal rheoli bywyd gwyllt
URN: LANGWM7
Sectorau Busnes (Suites): Rheoli Helfilod a Bywyd Gwyllt
Datblygwyd gan: Lantra
Cymeradwy ar:
30 Maw 2022
Trosolwg
Mae’r safon hon yn amlinellu’r cymwyseddau sydd yn ofynnol gan unigolion sy’n gyfrifol am reoli diogeledd ar gyfer ardal rheoli bywyd gwyllt. Mae wedi cael ei datblygu er mwyn gallu ei chymhwyso i amrywiaeth o sefyllfaoedd.
Mae’r safon hon ar gyfer y rheiny sy’n gweithio ym maes cadwraeth helfilod a bywyd gwyllt sy’n gyfrifol am sefydlu systemau diogeledd, cefnogi eraill i gynnal diogeledd ac ymdrin â digwyddiadau diogeledd.
Er mwyn i chi ddeall cynnwys y safon hon yn llawn a’r gweithgareddau y mae’n eu disgrifio, mae’n bwysig eich bod yn gallu deall y termau a ddefnyddir yn y safon. Gweler yr Eirfa am rai diffiniadau ddylai eich helpu chi gyda hyn.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
- pennu’r risgiau diogeledd posibl i’r ardal rheoli bywyd gwyllt
- sefydlu a rheoli gweithdrefnau diogeledd ar gyfer yr ardal rheoli bywyd gwyllt sydd yn cydymffurfio â’r ddeddfwriaeth sy’n benodol i wlad, codau ymarfer a gofynion sefydliadol perthnasol
- sefydlu a rheoli dulliau gwyliadwriaeth i fonitro’r ardal rheoli bywyd gwyllt
- sefydlu a rheoli gweithdrefnau diogeledd sydd yn sicrhau storio eitemau wedi eu rheoli yn ddiogel ac yn gyfreithlon, yn cynnwys arfau tanio, arfau a chemegau a ddefnyddir i reoli plau, yn ogystal ag eitemau peryglus eraill
- sefydlu a rheoli gweithdrefnau diogeledd i reoli mynediad i’r ardal rheoli bywyd gwyllt
- rheoli’r defnydd effeithiol o adnoddau i gynnal diogeledd yr ardal rheoli bywyd gwyllt
- sefydlu perthynas gyda chyrff eraill i fonitro a rheoli diogeledd yr ardal rheoli bywyd gwyllt
- cadarnhau bod dulliau gwaith yn cynnal iechyd a diogelwch a’u bod yn cyd-fynd â’r ddeddfwriaeth, y codau ymarfer a’r gofynion sefydliadol perthnasol
- defnyddio dulliau perthnasol i gyfathrebu gofynion diogeledd i’r rheiny sydd angen gwybod
- rheoli digwyddiadau diogeledd yn ddiogel ac yn effeithiol yn unol â’r ddeddfwriaeth, codau ymarfer a’r gofynion sefydliadol perthnasol
- sefydlu gweithdrefnau i sicrhau casglu ac adrodd tystiolaeth yn effeithiol yn ymwneud â digwyddiadau diogeledd
- cadw cofnodion digwyddiadau diogeledd yn unol â gofynion sefydliadol
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
- sut i bennu’r risgiau posibl i’r ardal rheoli bywyd gwyllt
- y gofynion cyfreithiol perthnasol sy’n rheoli potsio, deiliadaeth tir a mynediad i ardal rheoli bywyd gwyllt
- y gofynion cyfreithiol perthnasol sy’n rheoli diogeledd arfau tanio, arfau, cemegau ac eitemau peryglus eraill
- pwysigrwydd cynnal diogeledd cyfarpar, da byw, anifeiliaid sy’n gweithio a helfilod
- y cyfnodau o’r flwyddyn pan mae helfilod yn fwyaf agored i niwed
- y camau y gellir eu cymryd yn gyfreithlon i leihau gweithgaredd potsio a digwyddiadau diogeledd eraill
- yr ardaloedd sydd fwyaf mewn perygl o ddigwyddiadau diogeledd yn yr ardal rheoli bywyd gwyllt
- y rheoliadau cenedlaethol a lleol yn ymwneud â hawliau tramwy, mynediad a’r hawl i grwydro
- y mesurau y gellir eu defnyddio i reoli mynediad a’u manteision a’u hanfanteision
- nodweddion yr ardal rheoli bywyd gwyllt sydd yn gofyn am fesurau diogeledd arbennig
- dulliau gwyliadwriaeth y gellir eu defnyddio i fonitro ardal rheoli bywyd gwyllt
- buddion gweithio gyda chyrff eraill i fonitro a rheoli diogeledd
- sut i reoli diogeledd, a’r rheiny sydd yn gysylltiedig â’i gynnal, er mwyn sicrhau bod gweithdrefnau’n cael eu gweithredu’n effeithiol
- pam y mae cyfathrebu gofynion diogeledd yn effeithiol yn bwysig i reoli diogeledd ardal rheoli bywyd gwyllt
- sut i ymdrin â digwyddiadau diogeledd, yn ddiogel a heb roi eich hun neu bobl eraill mewn perygl
- pwysigrwydd cwrteisi a chadernid wrth ymdrin â digwyddiadau
- sut i ymdrin ag ymddygiad ymosodol a sarhaus
- pwerau cyfreithiol personau ag awdurdod i ymdrin â photsio a mathau eraill o droseddu gwledig
- rôl yr heddlu yn cefnogi gweithgareddau diogeledd
- topograffeg yr ardal yn cynnwys mynediad a phwyntiau lle mae golygfa dda
- rôl y ddeddfwriaeth, polisïau cenedlaethol, codau ymarfer, arweiniad y sector a gofynion sefydliadol perthnasol sy’n cefnogi rheoli diogeledd ar gyfer ardal rheoli bywyd gwyllt
- pwysigrwydd asesu’r camau a gymerir wrth ymdrin â digwyddiadau diogeledd
- y systemau sydd ar waith ar gyfer cofnodi ac adrodd ar dystiolaeth o ddigwyddiadau diogeledd
Cwmpas/ystod
Cwmpas Perfformiad
Gwybodaeth Cwmpas
Gwerthoedd
Ymddygiadau
Sgiliau
Geirfa
Helfilod:
unrhyw rywogaeth cyfreithlon o ysglyfaeth yn y wlad lle mae’r saethu’n digwydd. Mae’r cyfyngiadau cyfreithiol ar gyfer saethu “helfilod bach’ yn gwahaniaethu ym mhob un o bedair gwlad y DU a dylid eu gwirio gyda’r awdurdod cenedlaethol perthnasol.
Monitro’r ardal rheoli bywyd gwyllt yn cynnwys:
• adeiladau
• cyfarpar
• da byw
• anifeiliaid sy’n gweithio
• helfilod
• plâu ac ysglyfaethwyr
• mynediad
• tresmasu
• potsio
• difrodi
• amharu ar fywyd gwyllt
Awdurdod cenedlaethol sy’n rheoli gweithgareddau saethu:
• Lloegr – DEFRA
• Gogledd Iwerddon – NI Environment Agency
• Yr Alban – NatureScot
• Cymru – Cyfoeth Naturiol Cymru
Gallai cyrff eraill gynnwys:
timau troseddau gwledig yr heddlu, perchnogion tir lleol, ffermwyr
Potsio:
symud helfilod o’r gwyllt heb awdurdod
Gallai arweiniad sector gynnwys:
• Cod Ymarfer Saethu Da
• Canllawiau Arfer Gorau Mentrau Ceirw
• Canllawiau Arfer Gorau Ceirw Gwyllt yr Alban
Gallai dulliau gwyliadwriaeth gynnwys:
• patrolau
• dronau
• delweddau thermol
• offer gweld yn y nos
• teledu cylch cyfyng
• camerâu llwybr
• camerâu’r corff
• camerâu cerbydau
• ANPR (Adnabod rhif ceir yn awtomatig)
Ardal rheoli bywyd gwyllt:
Unrhyw ardal o dir a ddefnyddir ar gyfer darparu gweithgareddau saethu
Dolenni I NOS Eraill
Cysylltiadau Allanol
Fersiwn rhif
Dyddiad Adolygu Dangosol
30 Maw 2027
Dilysrwydd
Ar hyn o bryd
Statws
Gwreiddiol
Sefydliad Cychwynnol
Lantra
URN gwreiddiol
LANGWM7
Galwedigaethau Perthnasol
Rheolwr Ystadau, Rheoli Helfiod a Bywyd Gwyllt
Cod SOC
5119
Geiriau Allweddol
helfilod; bywyd gwyllt; diogeledd; potsio; difrodi; ystâd; gwyliadwriaeth