Yn ol

Gweithredu a monitro cynllun rheoli cynefin helfilod a bywyd gwyllt

URN: LANGWM6
Sectorau Busnes (Suites): Rheoli Helfilod a Bywyd Gwyllt
Datblygwyd gan: Lantra
Cymeradwy ar: 30 Maw 2022

Trosolwg

​

Mae’r safon hon yn amlinellu’r cymwyseddau sydd yn ofynnol gan unigolion sy’n gyfrifol am weithredu a monitro cynllun rheoli cynefin helfilod a bywyd gwyllt i gefnogi poblogaethau helfilod. Mae wedi cael ei datblygu er mwyn gallu ei chymhwyso i unrhyw ardal rheoli bywyd gwyllt.  

Mae’r safon hon ar gyfer y rheiny sy’n gweithio ym maes cadwraeth helfilod a bywyd gwyllt ac sy’n gyfrifol am weithredu a monitro llwyddiant cynllun rheoli cynefin helfilod a bywyd gwyllt.

Wrth wneud eich gwaith mae’n rhaid i chi ystyried yr effaith y bydd yn ei gael ar yr amgylchedd, a gweithio i warchod a gwella cynefin a bioamrywiaeth, ac ymateb i effeithiau newid hinsawdd a’u lleddfu.

Er mwyn i chi ddeall cynnwys y safon yn llawn, a’r gweithgareddau y mae’n eu disgrifio, mae’n bwysig eich bod yn gallu deall y termau a ddefnyddir yn y safon. Gweler yr Eirfa am rai diffiniadau ddylai eich helpu chi gyda hyn.

Meini prawf perfformiad

Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:

​

  1. monitro a chynnal gweithgareddau i sicrhau gweithredu’r cynllun rheoli cynefin helfilod a bywyd gwyllt yn effeithiol 
  2. rheoli’r gwaith o ddyrannu adnoddau i gyflawni amcanion y cynllun rheoli cynefin
  3. cadarnhau bod dulliau gweithio’n cynnal iechyd a diogelwch a’u bod yn cyd-fynd â’r ddeddfwriaeth a’r codau ymarfer perthnasol
  4. casglu a dadansoddi data i fonitro cynnydd yn erbyn yr amcanion a gynlluniwyd  
  5. cadarnhau bod ymyriadau wedi eu cynllunio wedi cael eu gweithredu lle y bo’n ofynnol i gefnogi cyflawni amcanion fel creu cynefin, cynnal cynefin, mesurau i wella iechyd y cynefin a rheoli plâu a fermin
  6. cadarnhau bod cofnodion cywir yn cael eu cynnal i gefnogi gweithredu’r cynllun rheoli cynefin
  7. cael ac adolygu adborth gan y rheiny sydd yn gysylltiedig â’r cynllun rheoli cynefin 
  8. gwneud addasiadau i’r cynllun rheoli cynefin yn seiliedig ar yr adborth a gafwyd a phan mae cyfyngiadau’n effeithio ar effeithiolrwydd y cynllun 

Gwybodaeth a Dealltwriaeth

You need to know and understand:

​

  1. gofynion amgylcheddol mathau gwahanol o gynefin a geir yn yr ardal rheoli bywyd gwyllt
  2. y technegau a ddefnyddir i gynnal cynefinoedd
  3. problemau clefydau cyffredin sydd yn gysylltiedig â’r mathau o gynefin a geir yn yr ardal rheoli bywyd gwyllt
  4. y gweithgareddau sydd yn ofynnol i fonitro a chynnal y gwaith o weithredu’r cynllun rheoli cynefin yn effeithiol
  5. yr adnoddau sydd yn ofynnol i gefnogi gweithredu’r cynllun rheoli cynefin, yn cynnwys pobl, cyfarpar a chyllid
  6. y technegau cofnodi a dadansoddi data addas a ddefnyddir i fonitro effeithiolrwydd y cynllun rheoli cynefin, yn cynnwys dulliau ansoddol a meintiol
  7. y rheoliadau cenedlaethol a lleol sy’n rheoli cynefin, yn ymwneud â mynediad i gefn gwlad, bywyd gwyllt a chynefinoedd
  8. sut i bennu dylanwad rheoli cynefin ar rywogaethau ac ar yr ardal
  9. y ffordd y gellir rheoli’r cynefin trwy ddefnyddio ymyriadau gwahanol fel creu cynefin, cynnal cynefin, mesurau i wella iechyd y cynefin a rheoli plâu a fermin
  10. y ffordd y mae gweithgareddau rheoli cynefin yn rhyngweithio â gweithgareddau a defnyddwyr eraill yr ardal rheoli bywyd gwyllt
  11. y cyfyngiadau a allai effeithio ar effeithiolrwydd y cynllun rheoli cynefin, er enghraifft, amcanion ardal bywyd gwyllt, defnyddwyr eraill y tir, gwrthdaro buddiannau, pwysau gwleidyddol, deddfwriaeth, hinsawdd, ffactorau daearyddol, dynodiadau tir ac amcanion cenedlaethol
  12. cyd-destun tirwedd neu raddfa dalgylch y cynefin sydd yn cael ei reoli a sut mae hyn yn berthnasol i’w gynnal a’i fonitro
  13. gwerth bioamrywiaeth ac ymarfer cynaliadwy i reoli cynefin 
  14. y camau y gellir eu cymryd i warchod a gwella cynefin a bioamrywiaeth ac ymateb i a lleddfu effeithiau newid hinsawdd.
  15. rôl y ddeddfwriaeth, y codau ymarfer, arweiniad y sector a’r gofynion sefydliadol perthnasol sy’n cefnogi rheoli cynefin 

Cwmpas/ystod

Cwmpas Perfformiad

Gwybodaeth Cwmpas

Gwerthoedd

Ymddygiadau

Sgiliau

Geirfa

​

Gallai dynodiadau gynnwys:
• Parc Cenedlaethol
• Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig (SSSI)
• Ardaloedd Cadwraeth Arbennig (SAC)
• Ardaloedd Gwarchodaeth Arbennig (SPA)
• RAMSAR
• Ardaloedd o Harddwch Naturiol Eithriadol (AONB)
• Safle Treftadaeth y Byd (WHS)
• Safle Archaeolegol
• Ymddiriedolaeth Genedlaethol
• Parth Perygl Nitrogen (NVZ)
• Parthau Diogelu Dŵr Yfed
• Henebion Cofrestredig (SM)
• Adeiladau Rhestredig (LB)
• Parciau a Gerddi Cofrestredig (RPG)
• Meysydd Brwydrau Cofrestredig (RB) 
• Safleoedd a nodir ar y Cofnod Amgylchedd Hanesyddol (HER)

Helfilod:
unrhyw rywogaeth cyfreithlon o ysglyfaeth yn y wlad lle mae’r saethu’n digwydd. Mae’r cyfyngiadau cyfreithiol ar gyfer saethu “helfilod’ yn gwahaniaethu ym mhob un o bedair gwlad y DU a dylid eu gwirio gyda’r awdurdod cenedlaethol perthnasol.

Awdurdod cenedlaethol sy’n rheoli gweithgareddau saethu:
• Lloegr – DEFRA
• Gogledd Iwerddon – NI Environment Agency
• Yr Alban – NatureScot
• Cymru – Cyfoeth Naturiol Cymru

Gallai arweiniad sector gynnwys:
• Cod Ymarfer Saethu Da
• Canllawiau Arfer Gorau Mentrau Ceirw 
• Canllawiau Arfer Gorau Ceirw Gwyllt yr Alban

Ardal rheoli bywyd gwyllt:
Unrhyw ardal o dir a ddefnyddir ar gyfer darparu gweithgareddau saethu

Dolenni I NOS Eraill

Cysylltiadau Allanol

Fersiwn rhif

Dyddiad Adolygu Dangosol

30 Maw 2027

Dilysrwydd

Ar hyn o bryd

Statws

Gwreiddiol

Sefydliad Cychwynnol

Lantra

URN gwreiddiol

LANGWM6

Galwedigaethau Perthnasol

Rheolwr Ystadau, Rheoli Helfiod a Bywyd Gwyllt

Cod SOC

5119

Geiriau Allweddol

helfilod; bywyd gwyllt; cynefin; rheolaeth