Asesu a chynnal a chadw neu atgyweirio offer a pheiriannau

URN: LANCS26
Sectorau Busnes (Suites): Cynhyrchu Cnydau Amaethyddol,Garddwriaeth,Cynhyrchu Anifeiliaid Fferm
Datblygwyd gan: Lantra
Cymeradwy ar: 2019

Trosolwg

Mae’r safon hon ar gyfer y rheiny sy’n asesu offer a pheiriannau ac yn eu cynnal a’u cadw neu eu hatgyweirio. Bydd y mathau o offer a pheiriannau yn rhai llaw neu’n fecanyddol.  Gallai’r gwaith cynnal a chadw fod yn achlysurol neu pan fo angen.  Bydd angen i chi fod yn gymwys yn cynnal a chadw ac atgyweirio offer a pheiriannau, ac mewn perthynas â chamweithrediadau, adnabod namau a’u cywiro.

Wrth weithio gyda pheiriannau neu offer dylech fod wedi cael hyfforddiant ac yn meddu ar dystysgrif berthnasol lle bo angen, yn unol â deddfwriaeth berthnasol.

Wrth wneud eich gwaith mae’n rhaid i chi ystyried yr effaith y gallai ei gael ar yr amgylchedd.

Mae'r ystyriaethau iechyd a diogelwch pwysig yn y Safon (NOS) hon yn cynnwys:
  • trin ynni wedi ei storio (e.e. sbringiau, tyndra belt, pwysedd hydrolig neu wefru trydanol)

  • y defnydd o sylweddau peryglus

  • gwaredu gwastraff peryglus a gwastraff nad yw’n beryglus.


Meini prawf perfformiad

Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:

  1. asesu’r peryglon sydd yn gysylltiedig â’r gweithgaredd i’w gyflawni

  2. sicrhau bod dillad ac offer amddiffynnol personol (PPE) addas yn cael ei wisgo

  3. archwilio offer a pheiriannau i bennu’r gofynion ar gyfer cynnal a chadw neu atgyweirio

  4. asesu offer a pheiriannau ar gyfer diffygion a namau cyn gwneud y gwaith cynnal a chadw neu atgyweirio

  5. cael awdurdodiad lle bo angen i wneud y gwaith

  6. adnabod a sefydlu argaeledd cydrannau/rhannau newydd sy’n ofynnol ar gyfer y gwaith

  7. sicrhau bod yr offer a’r cyfarpar sy’n ofynnol i wneud y gwaith wedi cael eu paratoi, eu defnyddio, eu cynnal a’u cadw a’u storio’n ddiogel ac yn gywir

  8. sicrhau bod yr holl offer a’r peiriannau y mae angen eu cynnal a’u cadw neu eu hatgyweirio yn ddiogel, wedi eu paratoi’n gywir ac wedi eu hynysu o ffynonellau pŵer lle bo angen, cyn bod y gwaith yn dechrau

  9. sicrhau bod yr holl waith yn cael ei wneud yn unol â deddfwriaeth berthnasol, cyfarwyddiadau a manylebau

  10. sicrhau bod y cydrannau wedi eu nodi at ddibenion datgymalu ac ailadeiladu

  11. sicrhau bod yr holl gydrannau/rhannau sydd wedi treulio a’u niweidio’n cael eu tynnu a’u hadnewyddu yn unol â’r cyfarwyddiadau a’r manylebau

  12. storio’r offer a’r peiriannau yn ddiogel pan na fydd cydrannau/rhannau newydd ar gael a chymryd y camau gofynnol i gael cydrannau/rhannau addas

  13. sicrhau bod yr ardal waith yn cael ei gadael mewn cyflwr diogel ac addas ar gyfer cynnal a chadw neu atgyweirio

  14. sicrhau bod y rhagofalon cywir yn cael eu cymryd i atal perygl o halogi ac i atal cemegau a sylweddau peryglus rhag dianc

  15. adnabod yr angen am gyngor arbenigol a chymryd y camau perthnasol

  16. sicrhau bod y profion cywir yn cael eu gwneud wrth gwblhau’r gwaith, er mwyn sicrhau bod yr offer a’r peiriannau mewn cyflwr gweithredol da a bod dyfeisiadau diogelwch yn gweithredu’n gywir

  17. sicrhau bod yr offer a’r peiriannau yn cael eu gosod neu eu graddnodi’n gywir ar ôl eu cynnal a’u cadw neu eu hatgyweirio

  18. sicrhau bod gwastraff nad yw’n beryglus a gwastraff peryglus yn cael ei brosesu’n ddiogel yn unol â gofynion cyfreithiol perthnasol ac arferion y sefydliad

  19. parhau i gyfathrebu gyda chydweithwyr ac eraill sydd yn gysylltiedig â’ch gwaith, neu wedi eu heffeithio ganddo 

  20. cadarnhau bod gwaith yn cael ei wneud yn unol â deddfwriaeth amgylcheddol ac iechyd a diogelwch perthnasol, gofynion asesu risg, codau ymarfer a pholisïau’r sefydliad

  21. cadarnhau bod cofnodion yn cael eu cadw a’u storio fel sy’n ofynnol gan ddeddfwriaeth berthnasol a’r sefydliad


Gwybodaeth a Dealltwriaeth

You need to know and understand:

  1. sut i adnabod peryglon ac asesu risg wrth baratoi i gynnal a chadw neu atgyweirio offer a pheiriannau

  2. y math o ddillad ac offer amddiffynnol personol (PPE) addas ar gyfer y gweithgaredd

  3. y mathau o offer a chyfarpar sy’n ofynnol ar gyfer cynnal a chadw neu atgyweirio offer a pheiriannau

  4. y rhesymau dros gynnal a chadw offer a pheiriannau a chanlyniadau posibl peidio â gwneud hynny

  5. y gofynion deddfwriaethol perthnasol a gofynion y cynhyrchwyr yn ymwneud â chynnal a chadw neu atgyweirio offer a pheiriannau

  6. amgylchiadau lle mae’n rhaid cael awdurdod wrth baratoi ar gyfer cynnal a chadw neu atgyweirio

  7. y gweithredoedd a allai ddirymu gwarant y cynhyrchydd

  8. dulliau arolygu ar gyfer offer a pheiriannau i bennu’r gofynion cynnal a chadw neu atgyweirio

  9. dulliau ar gyfer asesu diffygion a namau ac adnabod yr achos craidd

  10. diffygion a namau arferol sydd yn digwydd gydag offer neu beiriannau

  11. gofynion cynnal a chadw fel mater o drefn offer a pheiriannau a pham y mae’n rhaid cadw at y rhain

  12. cydrannau/rhannau y mae angen eu haddasu’n achlysurol a’r rhesymau dros hyn

  13. ffactorau sydd yn effeithio ar werth gwneud gwaith cynnal a chadw neu atgyweirio, fel cost, amcangyfrif o’r bywyd gwaith, angen uniongyrchol am yr offer/peiriannau

  14. y cydrannau/rhannau sydd eu hangen ar gyfer y gwaith cynnal a chadw neu atgyweirio a’r gweithdrefnau ar gyfer cael rhannau newydd

  15. cyfarwyddiadau a manylebau sy’n ofynnol ar gyfer y weithdrefn cynnal a chadw neu atgyweirio a sut i gael y rhain

  16. dulliau ar gyfer paratoi offer a pheiriannau ar gyfer cynnal a chadw neu atgyweirio

  17. y peryglon sy’n cael eu creu wrth storio ynni a sut dylid ymateb i’r rhain yn ystod y cyfnod paratoi

  18. cemegau a sylweddau peryglus a allai fod yn bresennol a ffyrdd o’u trin

  19. y ffyrdd o nodi offer a pheiriannau ar gyfer eu datgymalu a’u hailosod a’r rhesymau dros wneud hyn

  20. dulliau ar gyfer gosod neu raddnodi offer a pheiriannau ar ôl eu cynnal a’u cadw neu eu hatgyweirio

  21. pwysigrwydd profi’r offer a’r peiriannau wrth gwblhau gwaith cynnal a chadw neu atgyweirio er mwyn sicrhau eu bod yn ddiogel ac mewn cyflwr gweithredol da ar ôl eu cynnal a’u cadw neu eu hatgyweirio

  22. sut a ble i gyfeirio problemau y mae angen sylw arbenigol arnynt

  23. y gofynion cyfreithiol a sefydliadol perthnasol ar gyfer trin, cludo a  gwaredu gwastraff peryglus a gwastraff nad yw’n beryglus

  24. pwysigrwydd parhau i gyfathrebu gyda’r rheiny sydd yn gysylltiedig â’ch gwaith, neu wedi eu heffeithio ganddo a sut dylid gwneud hyn

  25. eich cyfrifoldebau yn unol â deddfwriaeth amgylcheddol ac iechyd a diogelwch, codau ymarfer a pholisïau sefydliadol

  26. y cofnodion y mae angen eu cadw a phwysigrwydd eu cwblhau


Cwmpas/ystod

A.       paratoi amserlen/cynllun cynnal a chadw neu atgyweirio
ar
gyfer yr offer a’r peiriannau canlynol yn eich gweithle:
(i)        llaw
(ii)        mecanyddol

B.        paratoi’r offer a’r peiriannau canlynol:
(i)        llaw
(ii)        mecanyddol

C.        paratoi ar gyfer y gwaith cynnal a chadw neu atgyweirio canlynol:
(i)        fel mater o drefn
(ii)        wedi torri i lawr


Cwmpas Perfformiad


Gwybodaeth Cwmpas


Gwerthoedd


Ymddygiadau


Sgiliau


Geirfa

Gallai diffygion a namau gynnwys:

  • deunydd wedi rhydu a phydru

  • cydrannau neu rannau wedi treulio, eu niweidio neu ar goll

  • hylif a sylweddau yn gollwng

  • teiars, traciau wedi eu niweidio

  • seliau wedi treulio

Gallai cemegau a sylweddau peryglus gynnwys: 

  • tanwydd

  • olew

  • hylifau

  • nwyon

  • llwch

  • aer cywasgedig

Arolygu: 

  • gwiriadau dyddiol/wythnosol ar gyfer arolygu fel mater o drefn

  • arolygiadau rheolaidd e.e. misol neu nifer yr oriau wedi rhedeg

  • arolygiadau statudol

Cyfarwyddiadau a manylebau: 

  • darluniau/cynlluniau

  • amserlenni

  • datganiadau dull

  • Gweithdrefnau Gweithredu Safonol (SOP)

  • canllawiau’r cynhyrchydd

  • gofynion cwsmeriaid

  • cyfarwyddiadau llafar

Dulliau arolygu: 

  • arolygiadau gweledol

  • profion swyddogaethol a gweithredol

Ynni wedi ei storio: 

  • sbringiau

  • tyndra belt

  • pwysedd hydrolig

  • gollyngiad trydanol


Dolenni I NOS Eraill


Cysylltiadau Allanol


Fersiwn rhif


Dyddiad Adolygu Dangosol

2024

Dilysrwydd

Ar hyn o bryd

Statws

Gwreiddiol

Sefydliad Cychwynnol

Lantra

URN gwreiddiol

LANCS26

Galwedigaethau Perthnasol

Ffermwr, Rheolwr Fferm, Goruchwyliwr, Amaethyddiaeth, Garddwriaeth a Gofal Anifeiliaid

Cod SOC

9111

Geiriau Allweddol

offer; cyfarpar; peiriannau; cynnal a chadw; atgyweirio