Cefnogi gweithio cynhwysol ac ar y cyd

Mae'r safon hon yn ymwneud â rôl yr ymarferydd datblygu cymunedol wrth gefnogi pobl a grwpiau i ddod ynghyd i ganfod materion cyffredin, pennu nodau ac amcanion a chyflawni eu nodau cyffredin.  Mae'r mwyafrif o grwpiau cymunedol, ar ryw adeg, yn wynebu mater denu a chadw aelodau newydd; a her cydnabod bod angen iddynt gael hyd i ffyrdd newydd o gynnwys ystod ehangach o bobl.  Mae'r safon yn golygu gwethio ar draws cymunedau sefydledig, rhai newydd a rhai sydd ar y cyrion, gan gydnabod gwahanol setiau o sgiliau a dulliau gweithredu y mae angen eu defnyddio mewn ymarfer datblygu cymunedol cynhwysol.

Mae'r safon hon yn berthnasol i bob ymarferydd datblygu cymunedol sy'n cefnogi cymunedau yn y broses hon. 

Trefnir y safonau datblygu cymunedol yn chwe maes allweddol: 

• Un - deall ac ymarfer datblygu cymunedol 

• Dau - deall cymunedau ac ymgysylltu â nhw 

• Tri - gwaith grŵp a gweithredu ar y cyd 

• Pedwar - cydweithio a gweithio ar draws sectorau 

• Pump - dysgu cymunedol er newid cymdeithasol  

• Chwech - llywodraethu a datblygu sefydliadol 

Mae'r safon hon yn rhan o Faes Allweddol Un

1 gweithio gydag unigolion a grwpiau i gynyddu ymwybyddiaeth o faterion a allai effeithio ar eu cymuned

2 gweithio mewn ffyrdd cynhwysol ar draws cymunedau amrywiol a rhai sydd ar y cyrion  

3 cefnogi grwpiau i ddatblygu eu sgiliau a'u hyder i gynnwys cymunedau sydd ar y cyrion

4 cynnwys pobl sy'n pryderu am eu cymuned mewn gweithgareddau a grwpiau

5 datblygu gweithgareddau er mwyn nodi'r posibiliadau o ran gweithredu ar y cyd

6 cefnogi pobl i gyfranogi'n llawn ac yn gyfartal mewn gweithgareddau a grwpiau

7 gwerthuso'r adnoddau sydd eisoes yn bodoli er mwyn cyflawni'r blaenoriaethau a fynegwyd gan y gymuned

8 cefnogi grwpiau i gytuno ar nodau, tasgau a strwythurau sefydliadol ar gyfer gweithredu ar y cyd

9 cefnogi grwpiau i oresgyn rhwystrau i gyflawni eu nodau 

10 adeiladu ar gryfderau, sgiliau ac arbenigedd aelodau'r grŵp trwy amrywiaeth o ddulliau dysgu ar y cyd

11 awgrymu dulliau recriwtio i lenwi bylchau a nodwyd o ran sgiliau a chynrychiolaeth

12 cefnogi grwpiau i ymdopi â'r trosiant mewn aelodau gweithredol a achosir gan ffactorau allanol

Y cyd-destun

1 sut mae ymgysylltu â phob rhan o gymunedau

2 effaith pŵer a pherthnasoedd pŵer ar unigolion a chymunedau sy'n gweithredu ar y cyd

3 manteision cydnabod a gosod gwerth ar amrywiaeth

4 sut mae ffactorau strwythurol yn effeithio ar wahanol rannau o'r gymuned

5 ffyrdd o oresgyn rhwystrau i gyfranogiad

6 pwysigrwydd grwpiau'n penderfynu ynghylch eu datblygiad eu hunain

Gosod nodau cyffredin

7 rôl ymchwil a gwybodaeth i bennu pryderon cyffredin

8 technegau a dulliau gweithredu ar gyfer nodi materion, nodau, tasgau, anghenion a chapasiti cyffredin ar y cyd 

9 sut mae gweithio'n gynhwysol ar draws grwpiau prif-ffrwd a rhai sydd ar y cyrion

Deinameg a phrosesau grŵp

10 sut mae hwyluso dulliau ar y cyd o weithio gyda grwpiau 

11 sut mae defnyddio gwerthoedd datblygu cymunedol mewn grwpiau

12 effaith poblogaethau symudol a newidiol ar grwpiau

13 gweithio gyda grwpiau i greu tryloywder ac atebolrwydd

14 angen cefnogaeth ar gyfer y rolau mae pobl yn eu cyflawni mewn grwpiau

Seiliwyd datblygu cymunedol ar gyfres o werthoedd sy'n ei osod ar wahân i weithgareddau eraill, a all fod yn gysylltiedig, yn y gymuned. Mae'r gwerthoedd hyn yn greiddiol i ddatblygu cymunedol, ac yn darparu sylfaen ar gyfer pob un o'r safonau. Y gwerthoedd yw;

1 Cyfiawnder cymdeithasol a chydraddoldeb

2 Gwrthweithio camwahaniaethu

3 Grymuso cymunedol

4 Gweithredu ar y cyd

5 Gweithio a dysgu gyda'n gilydd

Mae'r enghreifftiau canlynol yn dangos sut gallai pob un o'r gwerthoedd datblygu cymunedol lywio ymarfer yn y safon hon. Nid yw'r gosodiadau hyn yn rhan o'r gofynion asesu.

1 Croesawir unigolion o wahanol gefndiroedd yn rhagweithiol a'u hannog i gymryd rhan

2 Cymerir camau i sicrhau bod pobl o wahanol gefndiroedd a rhai sydd â gwahanol anghenion yn gallu cyfranogi'n llawn mewn gweithgareddau cymunedol

3 Mae unigolion yn cymhwyso'r hyder a'r sgiliau a gafwyd yn sgîl cyfranogi mewn grwpiau i gyflawni rolau newydd

4 Anogir syniadau newydd a chreadigol ar gyfer dod â phobl ynghyd

5 Mae grwpiau'n cyfranogi mewn rhwydweithiau gyda grwpiau eraill ac yn darparu cefnogaeth cymheiriaid i'w gilydd​