Gweithio gyda bwrdd mewn menter gymdeithasol
Trosolwg
Mae'r safon hon ar gyfer entrepreneuriaid sy'n gweithio gyda bwrdd mewn menter gymdeithasol. Gall mentrau cymdeithasol gael eu cyfarwyddo gan sawl math o gyrff llywodraethu, byrddau cyfarwyddwyr, pwyllgorau rheoli ac ymddiriedolwyr, yn dibynnu a yw'r fenter gymdeithasol yn gorff corfforedig ai peidio. Er mwyn ei gadw'n syml, defnyddir y termau 'bwrdd' ac 'aelodau bwrdd'. Beth bynnag y maent yn cael eu galw, mae ganddynt rôl bwysig mewn menter gymdeithasol. Bydd gweithio'n agos gyda rhanddeiliaid, gan ddefnyddio'r aelodaeth gywir, hawliau pleidleisio, sgiliau a gwybodaeth berthnasol yn eu helpu i wneud penderfyniadau sy'n cynorthwyo gwaith y sefydliad. Mae angen i aelodau'r bwrdd feddu ddeall beth yn union yw eu rolau a'u cyfrifoldebau. Mae gweithio gyda bwrdd cyfarwyddwyr mewn menter gymdeithasol yn golygu dewis yr aelodau cywir, gan wneud yn siŵr eu bod yn deall yr amcanion corfforaethol a sut mae'r fenter yn cael ei rhedeg.
Efallai y bydd angen i chi wneud hyn os ydych:
yn sefydlu menter gymdeithasol newydd;
yn gyfrifol am lywodraethu menter gymdeithasol.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
- nodi'r wybodaeth, y sgiliau, y cymhwysedd a'r arbenigedd sydd eu hangen i fod yn aelodau'r bwrdd
- nodi cylch gwaith eich cyfrifoldebau fel yn unol â sut y nodir y rhain yng nghyfansoddiad y fenter gymdeithasol
- dewis aelodau bwrdd a'u hethol, lle bo hynny'n bosibl, yn unol â'r meini prawf perthnasol
- trafod rheolau awdurdod ar gyfer aelodau'r bwrdd a chytuno arnynt
- dyrannu rolau a chyfrifoldebau i aelodau'r bwrdd
- sicrhau bod anghenion hyfforddi a datblygu aelodau eich bwrdd yn cael eu nodi a'u diwallu
- sicrhau bod gan aelodau'r bwrdd wybodaeth am eu cyfrifoldebau cyfreithiol, strwythur menter gymdeithasol a'r codau ymddygiad y disgwylir iddynt eu dilyn
- nodi'r materion y mae angen i aelodau eich bwrdd edrych arnynt a'u helpu i wneud penderfyniadau, gan ddefnyddio'r egwyddorion, y canllawiau a'r rheolau y cytunwyd arnynt
- dadansoddi gwybodaeth i nodi patrymau, tueddiadau, blaenoriaethau a phroblemau o ran eu pwysigrwydd a'u brys
- gwirio dilysrwydd a dibynadwyedd gwybodaeth wrth wneud penderfyniadau
- annog rhanddeiliaid allweddol i fod yn rhan o'r broses o benderfynu pa gyfeiriad y dylai'r fenter gymdeithasol ei ddilyn
- dirprwyo'r tasgau ymhlith aelodau'r bwrdd fel y bo'n briodol
- ymateb i gyfarwyddiadau, ceisiadau ac ymholiadau'r bwrdd
- nodi'r camau gweithredu a'r penderfyniadau sy'n gofyn am gymeradwyaeth ffurfiol y bwrdd
- cwblhau unrhyw gamau y penderfynir arnynt gan y bwrdd a gwneud yn siŵr bod gan randdeiliaid wybodaeth am sut i ddylanwadu ar benderfyniadau'r bwrdd a'u herio
- helpu'r bwrdd a rhanddeiliaid allweddol i gyfathrebu'n effeithiol â'i gilydd
- helpu'r bwrdd i adolygu ei berfformiad a bod yn atebol i randdeiliaid
- meithrin perthnasoedd gwaith gydag aelodau'r bwrdd a rhanddeiliaid
- adrodd ar berfformiad cymdeithasol neu fanteision cymdeithasol
- hysbysu'r bwrdd am unrhyw newidiadau mewn cyfraith gorfforaethol a allai effeithio ar y fenter gymdeithasol
- adolygu cylch gwaith y swyddogaethau a chyfrifoldebau aelodau'r bwrdd yn rheolaidd
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
Y Bwrdd
1. y wybodaeth, y sgiliau, y cymhwysedd a'r arbenigedd sydd eu hangen i fod yn aelodau'r bwrdd
2. sut i ddefnyddio gwerthoedd ac egwyddorion y fenter gymdeithasol i ddatblygu aelodau'r bwrdd
3. y pwerau a'r cyfrifoldebau y mae cyfansoddiad cyfreithiol y fenter gymdeithasol yn eu rhoi i reolwyr ac aelodau'r bwrdd
4. y cyfleoedd dysgu a datblygu a nodwyd ar gyfer aelodau'r bwrdd
5. sut i helpu'r bwrdd i ddatblygu polisïau a strategaethau fydd yn gwella perfformiad y fenter gymdeithasol
6. pwerau'r bwrdd a'u perthynas â rhanddeiliaid
7. dyletswyddau a chyfrifoldebau cyfreithiol y bwrdd
8. y côd ymddygiad y mae'n rhaid i'r bwrdd ei ddilyn, yn enwedig mewn perthynas â'u gweithredoedd, gwrthdaro posibl mewn buddiannau, ac ar ba sail y gellir diswyddo aelod o'r bwrdd
9. sut i wneud yn siŵr bod canllawiau'r bwrdd yn cael eu dilyn wrth reoli'r fenter gymdeithasol a'i rhedeg
10. pryd y dylid chyflwyno materion rheoli gerbron y bwrdd
11. y materion yr ymdrinnir â hwy mewn cyfarfod cyffredinol blynyddol a sut i alw cyfarfod cyffredinol arbennig
12. hawliau pleidleisio pob aelod o'r bwrdd
13. nifer y pleidleisiau sydd eu hangen i gymeradwyo gwahanol fathau o benderfyniadau
14. sut i wirio bod penderfyniadau'r bwrdd yn gyfreithiol, ac yn cyd-fynd â gweledigaeth, strategaeth a pholisïau'r fenter
15. pam mae'n bwysig i'r bwrdd gyfathrebu â rhanddeiliaid
16. sut i ddefnyddio sicrwydd ansawdd i wneud yn siŵr bod rheolwyr ac aelodau'r bwrdd yn cwblhau eu dyletswyddau cyfreithiol gyda gofal a sylw
17. y camau i'w cymryd os yw'r bwrdd yn methu â gweithredu gyda gofal a sylw
Y gyfraith a rheoliadau
18. y gyfraith gorfforaethol mewn perthynas â'r fenter gymdeithasol
19. y manteision a'r anfanteision sy[n gysylltiedig â chael eu hymgorffori a phryd i'w ystyried
Cynllunio strategol
20. sut i ddatblygu strategaeth y fenter gymdeithasol,
21. y cynllun strategol sy'n adlewyrchu'r diben a'r weledigaeth sydd wedi'u datgan ar gyfer y fenter gymdeithasol
22. sut i ddefnyddio'r cynllun strategol i redeg y fenter gymdeithasol
Perfformiad cymdeithasol neu fanteision cymdeithasol
23. sut i adrodd ar berfformiad cymdeithasol neu fanteision cymdeithasol
24. yr amcanion masnachol i'w cyflawni
25. sut mae amcanion cymdeithasol a masnachol yn berthnasol i'w gilydd
Rhanddeiliaid allweddol
26. pryd i gynnwys rhanddeiliaid allweddol yn y penderfyniadau y mae'r bwrdd yn eu gwneud
27. sut i roi'r wybodaeth ddiweddaraf i randdeiliaid allweddol am benderfyniadau'r bwrdd
28. y rhanddeiliaid allweddol sydd ag awdurdod i herio penderfyniadau'r bwrdd a sut y gallant wneud hynny
Gwneud penderfyniadau
29. sut i ddadansoddi gwybodaeth i nodi patrymau, tueddiadau, blaenoriaethau a materion o ran eu pwysigrwydd a'u brys
30. sut i wirio dilysrwydd a dibynadwyedd gwybodaeth wrth wneud penderfyniadau
31. sut i ddefnyddio gwerthoedd a phwrpas y fenter gymdeithasol wrth wneud penderfyniadau ynghylch rhedeg y fenter gymdeithasol
32. sut i ddirprwyo penderfyniadau ond bod yn gyfrifol o hyd