Glanhau, gwasanaethu ac archwilio ffliwiau ac offer
Trosolwg
Mae’r safon hon yn ymwneud â pharatoi a glanhau, gwasanaethu, archwilio a chynnal gwasanaethau a systemau simneiau domestig neu fasnachol ac offer o hyd at 50kW, dehongli gwybodaeth, mabwysiadu arferion gwaith diogel, iach ac amgylcheddol gyfrifol, dewis a defnyddio deunyddiau, cydrannau, offer a chyfarpar, yn unol â’r ardal waith a gweithdrefnau’r sefydliad sy’n cyfateb i’r dogfennau a’r manylebau statudol a deddfwriaethol presennol neu’n rhagori arnynt
Mae’r safon hon yn ymwneud â glanhau, gwasanaethu ac archwilio pob math o offer gydag allbwn o hyd at 50kW sy’n gweithredu o dan wasgedd ffliw negyddol a’r rhai heb systemau rheoli electronig mewnol ac mae’n ymwneud ag archwilio pob system ffliw nad yw wedi’i gwneud o blastig
Mae’r safon hon ar gyfer pobl sy’n gweithio ym maes galwedigaethol Simneiau a gall gweithwyr, goruchwylwyr a rheolwyr ei defnyddio
Mae modd gweld disgrifiad o'r termau sydd mewn testun trwm yn y Safon Alwedigaethol Genedlaethol hon yn yr Eirfa, y dylid ei defnyddio fel pwynt cyfeirio
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
Dehongli gwybodaeth
P1 dehongli’r wybodaeth am y gwaith a’r adnoddau i gadarnhau ei bod yn berthnasol ar gyfer y canlynol:
• dogfennau a manylebau
• lluniadau
• rhestrau
• gwybodaeth y contract
• arolygon cyn gosod
• asesiadau risg
• datganiadau dull
Arferion gwaith diogel
P2 cydymffurfio â'r ddeddfwriaeth berthnasol, canllawiau swyddogol a gweithdrefnau’r sefydliad i wneud eich gwaith a chynnal arferion gwaith diogel, iach ac amgylcheddol gyfrifol am y canlynol:
• dulliau gweithio
• defnyddio cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch yn ddiogel, sy’n berthnasol i’r dasg sy’n cael ei chyflawni a’r amgylchedd gwaith
• defnyddio cyfarpar mynediad yn ddiogel
• defnyddio, storio a thrin deunyddiau, offer a chyfarpar yn ddiogel
• risgiau penodol i iechyd gan gynnwys iechyd meddwl
• risgiau penodol sy’n gysylltiedig â deunyddiau sy’n cynnwys asbestos
• risgiau penodol sy’n gysylltiedig â llwch silica, morterau a deunyddiau selio
Dewis adnoddau
P3 dewis faint o adnoddau sydd eu hangen ac ansawdd angenrheidiol yr adnoddau hynny ar gyfer y dulliau gweithio:
• deunyddiau, cydrannau a gosodiadau
• offer a chyfarpar
Lleihau'r risg o ddifrod
P4 cydymffurfio â gweithdrefnau’r sefydliad i leihau'r risg o ddifrod i'r gwaith a'r ardal o’i gwmpas drwy:
• diogelu'r gwaith a'r ardal o’i gwmpas rhag difrod
• cadw'r ardal waith yn ddiogel, yn glir ac yn daclus
• gwaredu gwastraff yn unol â’r ddeddfwriaeth gyfredol ac arferion gorau’r diwydiant
Bodloni manyleb y contract
P5 cydymffurfio â'r wybodaeth yn y contract i wneud y gwaith yn effeithlon yn unol â’r gofynion drwy’r canlynol:
• dangos sgiliau gwaith i archwilio, gwasanaethu, cynnal, glanhau, profi, lleoli a diogelu
• defnyddio a chynnal a chadw offer llaw ac offer pŵer a chyfarpar ategol
• paratoi ar gyfer a chynnal gwaith archwilio mewnol ac allanol, gwasanaethu a glanhau ffliwiau ac offer domestig a masnachol o hyd at 50kW
• rhoi cyngor i ddefnyddwyr am ba danwyddau i’w defnyddio, defnyddio offer yn effeithlon a phwysigrwydd gwasanaethu a chynnal a chadw’n rheolaidd
• nodi system awyru addas i gefnogi perfformiad cywir
• rhoi gwybod i’r parti priodol am unrhyw ddiffygion a nodir
• cynnal yr holl brofion addas i sicrhau’r swyddogaeth a'r hylosgi bwriadedig
Amser a neilltuwyd
P6 cwblhau'r gwaith o fewn yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd yn unol â gweithdrefnau'r sefydliad, y rhaglen waith ac i ddiwallu anghenion galwedigaethau eraill a/neu'r cleient
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
P1 Dehongli gwybodaeth
K1 pam mae gweithdrefnau’r sefydliad wedi cael eu datblygu i roi gwybod am wybodaeth amhriodol ac adnoddau anaddas a’u cywiro, a sut mae'r rhain yn cael eu rhoi ar waith
K2 mathau o wybodaeth, beth yw eu ffynhonnell a sut i'w dehongli mewn perthynas â:
• dogfennau a manylebau
• lluniadau
• rhestrau
• gwybodaeth y contract
• asesiadau risg
• datganiadau dull
K3 yr amrywiaeth o wasanaethau, offer a systemau digidol perthnasol a sut maent yn cael eu defnyddio
K4 pwysigrwydd gweithdrefnau’r sefydliad o ran datrys problemau â’r wybodaeth a pham mae’n bwysig eu dilyn
P2 Arferion gwaith diogel
K5 gwybodaeth ar gyfer deddfwriaeth gyfredol a chanllawiau swyddogol a sut mae’n cael ei chymhwyso
K6 y mathau o gyfarpar diffodd tân a sut a phryd y cânt eu defnyddio o ran dŵr, CO2, ewyn, powdr
K7 sut dylid ymateb i argyfyngau a rhoi gwybod amdanynt yn unol ag awdurdodiad y sefydliad a sgiliau personol o ran y canlynol:
• tanau, gollyngiadau ac anafiadau
• argyfyngau sy'n ymwneud â gweithgareddau galwedigaethol
• nodi deunyddiau sy’n cynnwys asbestos a rhoi gwybod amdanynt
K8 gweithdrefnau diogelwch y sefydliad ar gyfer offer, cyfarpar ac eiddo personol, mewn perthynas â’r canlynol:
• gweithiwr
• safle
• gweithle
• cerbydau
• cwmni
• cwsmer
• y cyhoedd
• galwedigaethau eraill yn y gweithle
K9 sut mae rhoi gwybod am risgiau a pheryglon a nodwyd gan y canlynol:
• dulliau gweithio
• asesiad risg
• asesiad personol
• gwybodaeth dechnegol gweithgynhyrchwyr
• rheoliadau statudol
• canllawiau swyddogol
• Rheoli Sylweddau Peryglus i Iechyd (COSHH)
K10 y gweithdrefnau ar gyfer adrodd am ddamweiniau a phwy sy'n gyfrifol am wneud hynny
K11 pam, pryd a sut dylid defnyddio’r cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch a nodir gan egwyddorion atal mewn perthynas â’r canlynol:
• mesurau diogelu ar y cyd
• cyfarpar diogelu personol (PPE)
• cyfarpar diogelu anadlol (RPE)
• awyru lleol sy'n gwacáu mygdarth (LEV)
K12 sut mae cydymffurfio ag arferion gwaith sy’n amgylcheddol gyfrifol er mwyn bodloni’r ddeddfwriaeth gyfredol a chanllawiau swyddogol wrth ddelio â damweiniau posibl, peryglon i iechyd a’r amgylchedd o ran gweithio:
• yn y gweithle
• dan lefel y ddaear
• mewn mannau cyfyng
• mewn mannau uchel
• gydag offer a chyfarpar
• gyda deunyddiau a sylweddau
• wrth symud a storio deunyddiau drwy eu codi a’u cario a defnyddio cyfarpar codi mecanyddol
P3 Dewis adnoddau
K13 pam mae nodweddion, ansawdd, defnydd, cynaliadwyedd, cyfyngiadau a diffygion sy'n gysylltiedig â'r adnoddau yn bwysig, a sut dylid cywiro diffygion
K14 gweithdrefnau’r sefydliad ar gyfer dewis adnoddau, pam maen nhw wedi cael eu datblygu a sut mae eu defnyddio
K15 sut mae cadarnhau bod yr adnoddau a’r deunyddiau’n cydymffurfio â’r fanyleb
K16 sut dylid defnyddio’r adnoddau a sut mae rhoi gwybod am unrhyw broblemau sy'n gysylltiedig â'r adnoddau ynglŷn â’r canlynol:
• cyfarpar a sgriniau diogelu
• cydrannau newydd
• deunyddiau glanhau
• sment tân
• deunydd selio ac adlynion
• offer llaw ac offer pŵer a chyfarpar profi ac archwilio
K17 sut mae nodi’r peryglon sy'n gysylltiedig â’r adnoddau a'r dulliau gweithio a sut mae goresgyn y rhain
K18 sut mae cyfrifo niferoedd, hyd ac arwynebedd
P4 Lleihau'r risg o ddifrod
K19 sut mae diogelu gwaith a’r ardal o’i gwmpas rhag difrod a phwrpas diogelu rhag gweithgareddau cyffredinol yn y gweithle, galwedigaethau eraill a thywydd garw a sut mae lleihau difrod i adeiledd presennol yr adeilad
K20 pam a sut mae’n rhaid gwaredu gwastraff yn ddiogel yn unol â’r canlynol:
• cyfrifoldebau amgylcheddol
• gweithdrefnau’r sefydliad
• gwybodaeth gweithgynhyrchwyr
• rheoliadau statudol
• canllawiau swyddogol
K21 pam mae’n bwysig cynnal ardal waith ddiogel, glir a thaclus
P5 Bodloni manyleb y contract
K22 sut mae’r dulliau gweithio i fodloni’r fanyleb yn cael eu cyflawni a sut mae problemau’n cael eu nodi a’u hadrodd drwy ddefnyddio gwybodaeth ar gyfer arferion, gweithdrefnau a sgiliau gwaith diogel, iach ac amgylcheddol gyfrifol sy’n ymwneud â’r canlynol:
• sut mae archwilio, gwasanaethu, cynnal a pharatoi i lanhau ffliwiau ac offer domestig a masnachol hyd at 50kW
• pam ei bod yn bwysig rhoi cyngor i ddefnyddwyr am y tanwyddau i'w defnyddio a’r dulliau storio cywir, defnyddio offer yn effeithlon a phwysigrwydd gwasanaethu a chynnal a chadw’n rheolaidd
• pam a sut mae’n bwysig amddiffyn ardaloedd o gwmpas y gwaith
• sut mae nodi strwythurau simneiau ar gyfer pob math o danwydd
• sut mae nodi diffygion mewn simneiau
• sut mae profi strwythurau simneiau
• pam ei bod yn bwysig gwirio, yn unol â chyfarwyddiadau statudol a chyfarwyddiadau'r gweithgynhyrchydd, am rybudd ynghylch carbon monocsid yn cael ei ryddhau
• pwysigrwydd dynodiad y ffliw a sut mae gwneud yn siŵr bod y ffliw yn gydnaws â’r darn o offer a sut bwriedir ei ddefnyddio
• pam ei bod yn bwysig sicrhau bod mynediad ar gael at ddata’r gosodiad bob amser
• pam ei bod yn bwysig cadw cofnodion y cwmni
• pam ei bod yn bwysig gofyn am gyngor a sgiliau arbenigol wrth ynysu gwasanaethau, gan gynnwys trydan, nwy, olew, cyfathrebu a dŵr, ond nid y rhain yn unig
• perthnasedd asesiad o arwyddocâd a sut i adnabod gofynion penodol ar gyfer strwythurau o ddiddordeb arbennig, adeiladwaith traddodiadol, adeiladau anodd eu trin ac arwyddocâd hanesyddol
• sut mae gweithio’n ddiogel gyda pheiriannau ac offer, o’u cwmpas ac yn agos iawn atynt
• sut i ddefnyddio offer llaw, offer pŵer a chyfarpar
• sut mae gweithio mewn mannau uchel gan ddefnyddio cyfarpar mynediad
• sut a pham mae angen i'r gweithiwr sicrhau bod yr offer llaw a’r offer pŵer a’r cyfarpar ategol yn cael eu cynnal a’u cadw
K23 egwyddorion hylosgi, gan gynnwys:
• ansawdd digonol y tanwydd
• tymheredd hylosgi
• digon o aer hylosgi
• effaith perfformiad hylosgi ar allyriadau
K24 egwyddorion drafft twll simnai a’r dyluniad gan gynnwys y canlynol, ond nid y rhain yn unig:
• awyru mecanyddol
• drafft ffliw naturiol
• drafft ffliw wedi’i orfodi
• digon o ddrafft simnai i wacáu cynnyrch hylosgi
• uchder effeithiol i’r ffliw
• arwynebedd effeithiol i'r ffliw
• effaith plygiadau a chyfyngiadau
• effaith lleoliad allfa’r ffliw
• y rhyngweithio â gorchudd yr adeilad a’r topograffi
• effeithiau meteorolegol
K25 pwysigrwydd gwaith tîm a chyfathrebu, gweithdrefnau’r sefydliad o ran ymddygiad ar y safle a sut mae rhoi gwybod am ymddygiad amhriodol ar y safle
K26 anghenion galwedigaethau eraill sy’n gysylltiedig â glanhau, gwasanaethu ac archwilio ffliwiau ac offer
P6 Amser a neilltuwyd
K27 y rhaglen ar gyfer gwneud y gwaith, gan gynnwys yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd a pham y dylid cadw at derfynau amser
K28 y mathau o siartiau cynnydd, amserlenni ac amseroedd a amcangyfrifwyd, a gweithdrefnau’r sefydliad ar gyfer rhoi gwybod am amgylchiadau a fydd yn effeithio ar y rhaglen waith.
Cwmpas/ystod
Cwmpas Perfformiad
Gwybodaeth Cwmpas
Gwerthoedd
Ymddygiadau
Sgiliau
Geirfa
Gweithdrefnau’r sefydliad
Y Sefydliad
Yswiriant - atebolrwydd cyflogwyr, cynnyrch a chyhoeddus, indemniad proffesiynol
Dogfennau'r cwmni
contract gwaith, cynllun rheoli diogelwch, dylunio a rheoli adeiladu, polisi amgylcheddol, gweithdrefn gwyno, polisi diogelwch a phreifatrwydd gwybodaeth, strwythur rheoli
Ardal waith
Yr ardal lle bydd y cyfarpar yn cael eu gosod a'r holl ardaloedd y bydd y gwaith yn effeithio arnynt, gan gynnwys nodweddion topograffig ac amodau meteorolegol
Gwasanaethau a systemau
Systemau simneiau a ffliwiau, offer, systemau awyru a chyfleustodau priodol
Dogfennau a manylebau
Cyfarwyddiadau’r gweithgynhyrchwyr ar gyfer yr holl gyfarpar sy’n rhan o'r gwaith
cynlluniau’r pensaer a dogfennau penodol i’r safle
rheolau a rheoliadau adeiladu lleol
Deddfwriaeth waliau cydrannol
Deddf Aer Glân
Deddf yr Amgylchedd
Parthau rheoli mwg
Datblygu a ganiateir
Ardaloedd cadwraeth
Statws treftadaeth
Ardaloedd o Harddwch Naturiol Eithriadol
Safleoedd o Ddiddordeb Gwyddonol Arbennig
anghenion penodol tanysgrifenwyr yswiriant
Rheoliadau adeiladu yng Nghymru a Lloegr, yn enwedig ADJ ond hefyd ADA, ADB, ADF, ADL ac AD7
Llawlyfr Technegol Safonau Adeiladu yn yr Alban
Llyfrynnau Technegol yng Ngogledd Iwerddon, yn enwedig B, D, E, F1, F2, K ac L
BSENs, yn enwedig 8303, 15287, 1856, 16510, 1251, 3376, 4834, 12815, 13229, 13240, 15250
Noder: Mae’n bosibl y bydd dogfennau technegol a BSEN yn cael eu tynnu’n ôl neu eu disodli yn ystod rhaglenni adolygu. Felly mae’n bwysig gwirio pa mor gyfredol a dilys yw pob dogfen o'r fath i sicrhau eich bod yn cyfeirio at y fersiwn gywir.
Offer
Offer llosgi tanwydd solet gydag allbwn o hyd at 50kW gan gynnwys y canlynol, ond nid y rhain yn unig:
• tanau agored
• gwresogyddion ystafelloedd sy’n sefyll ar eu pen eu hunain
• gwresogyddion ystafelloedd wedi’u mewnosod
• poptai sy’n sefyll ar eu pen eu hunain
• boeleri annibynnol
• stofiau sy’n rhyddhau gwres yn araf