Paratoi a phaentio arwynebau ar brosiectau cadwraeth neu adfer
Trosolwg
Mae’r safon hon yn ymwneud â pharatoi a phaentio arwynebau ar brosiectau cadwraeth neu adfer, dehongli gwybodaeth, mabwysiadu arferion gwaith diogel, iach ac amgylcheddol gyfrifol, dewis a defnyddio deunyddiau, cydrannau, offer a chyfarpar, yn unol â gofynion y sefydliad sy’n cyfateb i’r gofynion statudol a deddfwriaethol presennol neu’n rhagori arnynt
Mae’r safon hon ar gyfer pobl sy’n gweithio ym maes galwedigaethol sgiliau treftadaeth a gall gweithwyr, goruchwylwyr a rheolwyr ei defnyddio.
Meini prawf perfformiad
Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:
Dehongli gwybodaeth
**P1 dehongli’r wybodaeth am y gwaith a’r adnoddau fel sy’n berthnasol i leoliad daearyddol a’r amodau hinsawdd i gadarnhau ei bod yn berthnasol ar gyfer y canlynol:
- lluniadau
- manylebau
- rhestrau
- datganiadau dull
- asesiadau risg
- gwybodaeth gweithgynhyrchwyr a chyflenwyr
- cyfarwyddiadau llafar, ysgrifenedig neu electronig
- rheoliadau, deddfwriaeth, canllawiau swyddogol a thrwyddedau cyfredol
Arferion gwaith diogel
P2 cydymffurfio â'r ddeddfwriaeth gyfredol berthnasol a chanllawiau swyddogol i wneud y gwaith a chynnal arferion gwaith diogel ac iach am y canlynol:
- dulliau gweithio
- defnyddio cyfarpar diogelu personol priodol yn ddiogel
- defnyddio cyfarpar mynediad neu godi yn ddiogel
- defnyddio, storio a thrin deunyddiau, offer a chyfarpar yn ddiogel
- defnyddio cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch yn ddiogel
- risgiau penodol i iechyd a diogelwch galwedigaethol gan gynnwys ymwybyddiaeth o iechyd meddwl
- risgiau penodol sy’n gysylltiedig â deunyddiau peryglus neu rai sy’n cynnwys asbestos
- risgiau penodol sy’n gysylltiedig â gwres, gronynnau, nwy a thrydan sy’n gysylltiedig â phrosesau, cyfarpar a deunyddiau
Dewis adnoddau
- deunyddiau a chydrannau
- offer a chyfarpar
Lleihau'r risg o ddifrod
P4 cydymffurfio â gweithdrefnau’r sefydliad i leihau'r risg o ddifrod i'r gwaith a'r ardal o’i gwmpas drwy:
- gymryd camau perthnasol i ddiogelu’r mannau gwaith rhag difrod damweiniol neu anfwriadol
- gweithio gydag ymwybyddiaeth o’r amgylchedd mewn cysylltiad â galwedigaethau eraill
- cadw'r man gwaith yn lân ac yn daclus
- gwaredu gwastraff yn unol â'r ddeddfwriaeth gyfredol
Bodloni gofynion y contract
ddangos sgiliau gwaith i wneud y canlynol:
- asesu
- samplu
- crafu
- stripio
- hacio
- llenwi
- sgrafellu
brwsio, rholio neu ddefnyddio systemau chwistrellu
- defnyddio a chynnal a chadw offer llaw ac offer wedi'i bweru a chyfarpar ategol
paratoi a phaentio arwynebau mewnol neu allanol a baentiwyd yn flaenorol drwy wneud y canlynol yn unol â’r cyfarwyddiadau gweithio:
- paratoi arwynebau a baentiwyd yn flaenorol neu arwynebau heb eu paentio cyn eu paentio
- rhoi paent ar arwynebau llydan drwy ddefnyddio brwsh, rholiwr neu system chwistrellu
- torri i mewn o gwmpas ymylon
- tynnu ffitiadau a’u newid
cadw arwynebau y tu mewn neu’r tu allan sydd wedi’u paentio’n flaenorol yn unol â’r cyfarwyddiadau gweithio, mewn perthynas â’r canlynol:
- paratoi arwynebau sydd wedi’u paentio eisoes yn barod ar gyfer paentio
- paentio arwynebau llydan drwy ddefnyddio brwsh, rholer neu system chwistrellu i ail-greu gorffeniad ac arddull y gwreiddiol neu’r un presennol
- torri i mewn o gwmpas ymylon
- tynnu a newid ffitiadau
Amser a neilltuwyd
Gwybodaeth a Dealltwriaeth
You need to know and understand:
P1 Dehongli gwybodaeth
K1 pam mae gweithdrefnau’r sefydliad wedi cael eu datblygu a sut maent yn cael eu rhoi ar waith
- lluniadau
- manylebau
- rhestrau
- datganiadau dull
- asesiadau risg
- gwybodaeth gweithgynhyrchwyr a chyflenwyr
- briff gwylio archaeolegol
- cynlluniau a siarteri cadwraeth hanesyddol
- gwybodaeth gytundebol
- deddfwriaeth, rheoliadau, canllawiau swyddogol a thrwyddedau cyfredol, gan gynnwys adeiladau rhestredig a henebion cofrestredig, ond heb fod yn gyfyngedig iddynt
- cynlluniau ac adroddiadau cadwraeth
- cyfarwyddiadau llafar, ysgrifenedig neu electronig
K3 pwysigrwydd gweithdrefnau sefydliadol o ran datrys problemau â gwybodaeth a pham mae’n bwysig eu dilyn
K4 gwybodaeth am deddfwriaeth berthnasol, gyfredol, canllawiau swyddogol a gofynion penodol i safle a sut mae’n cael ei rhoi ar waith
Arferion gwaith diogel
- tanau a’r mathau o gyfarpar diffodd tân a sut a phryd y cânt eu defnyddio o ran dŵr, CO2, ewyn a phowdr
- gollyngiadau ac anafiadau
- argyfyngau sy'n ymwneud â gweithgareddau galwedigaethol
- nodi ac adrodd am sylweddau peryglus gan gynnwys deunyddiau sy’n cynnwys asbestos a charbonad plwm, ond heb fod yn gyfyngedig i hynny
- safle
- gweithle
- cerbydau
- cwmni
- gweithwyr
- cleientiaid
- y cyhoedd
K7 sut mae rhoi gwybod am risgiau a pheryglon a nodwyd gan y canlynol:
- dulliau gweithio
- asesiadau risg
- asesiad personol
- gwybodaeth dechnegol gwneuthurwyr
- rheoliadau statudol
- canllawiau swyddogol
- Rheoli Sylweddau Peryglus i Iechyd (COSHH)
K8 y gweithdrefnau ar gyfer adrodd am ddamweiniau a phwy sy'n gyfrifol am wneud hynny
K9 pam, pryd a sut y dylid defnyddio cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch a nodir gan egwyddorion atal mewn perthynas â’r canlynol:
- mesurau diogelu ar y cyd
- cyfarpar diogelu personol (PPE)
- cyfarpar diogelu anadlol (RPE)
- awyru lleol sy'n gwacáu mygdarth (LEV)
K10 sut mae cydymffurfio ag arferion gwaith sy’n amgylcheddol gyfrifol er mwyn bodloni’r ddeddfwriaeth gyfredol a chanllawiau swyddogol wrth ddelio â damweiniau posibl, peryglon i iechyd a’r amgylchedd wrth weithio yn y gweithle mewn perthynas â’r canlynol:
- dan lefel y ddaear
- lleoedd cyfyng
- gweithio mewn mannau uchel
- offer, peiriannau a chyfarpar
- deunyddiau a sylweddau
- symud a storio deunyddiau drwy eu codi a’u cario a defnyddio cyfarpar codi mecanyddol
Dewis adnoddau
K12 pam y dylid mabwysiadu arferion gwaith a deunyddiau cynaliadwy a moesegol
K13 y gweithdrefnau sefydliadol ar gyfer dewis adnoddau, pam maen nhw wedi cael eu datblygu a sut mae eu defnyddio
K14 sut mae cadarnhau bod yr adnoddau a’r deunyddiau’n cydymffurfio â’r fanyleb
K15 sut dylid defnyddio’r adnoddau a sut mae rhoi gwybod am unrhyw broblemau sy'n gysylltiedig â'r adnoddau ynglŷn â’r canlynol:
- cyfarpar paratoi arwynebau
- gorchuddion gwarchodol
- systemau paent
- systemau chwistrellu
- offer llaw, offer pŵer a chyfarpar ategol
- cyfarpar digidol
K16 sut mae nodi ac adrodd ar y peryglon sy'n gysylltiedig â’r adnoddau a'r dulliau gweithio a sut maent yn cael eu rheoli mewn perthynas â datganiadau dull ac asesiadau risg
K17 dulliau o gyfrifo niferoedd, hyd, arwynebedd a gwastraff sy'n gysylltiedig â'r dull a’r weithdrefn ar gyfer paratoi a phaentio arwynebau ar brosiectau cadwraeth neu adfer
Lleihau'r risg o ddifrod
K19 pa mor bwysig yw gwaredu gwastraff yn ddiogel, a sut mae gwneud hynny, yn unol â’r canlynol:
- cyfrifoldebau amgylcheddol
- gweithdrefnau’r sefydliad
- gwybodaeth gwneuthurwyr
- gwybodaeth cyflenwyr
- rheoliadau statudol
- canllawiau swyddogol
K20 pam mae’n bwysig cynnal ardal waith ddiogel, glir a thaclus
P5 Bodloni manyleb y contract
K21 sut mae'r dulliau gweithio i fodloni'r fanyleb yn cael eu cyflawni a sut mae problemau'n cael eu nodi a'u hadrodd drwy ddefnyddio gwybodaeth ar gyfer arferion, gweithdrefnau a sgiliau gwaith diogel, iach ac amgylcheddol sy'n ymwneud â'r canlynol:
sut i asesu gan ddefnyddio adroddiad byr ar gyflwr sylfaenol i gynorthwyo'r driniaeth arfaethedig:
- asesiad gweledol o'r gwrthrych
- cyflwr cyffredinol
sut i gymryd sampl neu ei anfon at arbenigwyr i bennu pa baent, cyfansoddion a deunyddiau sy'n bodoli'n barod i gyd-fynd â'r rhai sydd eisoes yno
- sut i lenwi a thrwsio arwynebau mewnol ac allanol
- pam fod angen cadw arwynebau sydd wedi'u peintio'n flaenorol
- sut i dynnu a newid ffitiadau'n ddiogel
- pryd i sylwi a rhoi gwybod y dylai arbenigwyr dynnu a newid ffitiadau
- sut i baratoi, cadw ac adfer drysau, ffenestri, mowldinau pren, waliau, nenfydau a gwaith metel a baentiwyd yn fewnol (i atgynhyrchu'r gorffeniad a'r arddull wreiddiol neu bresennol)
- sut i baratoi, cadw ac adfer drysau, ffenestri, gorffeniadau pren, waliau a gwaith metel a baentiwyd yn allanol (i atgynhyrchu'r gorffeniad a'r arddull wreiddiol neu bresennol)
sut i baentio gyda brwsh a rholiwr, gan gynnwys:
- paent plwm
- paent distemper ag olew a meddal
- emylsiwn olew fflat
- gwyngalch
sut mae gosod systemau chwistrellu i sicrhau diogelwch eich hunan ac eraill gan gynnwys y canlynol, ond heb fod yn gyfyngedig iddynt:
- gwasgedd isel a chyfaint uchel (HVLP)
- di-aer
- di-aer wedi'i gynorthwyo ag aer
- chwistrellu confensiynol
sut mae defnyddio amrywiaeth o systemau chwistrellu'n ddiogel gan gynnwys y canlynol, ond heb fod yn gyfyngedig i hynny:
- gwasgedd isel cyfaint uchel (HVLP)
- di-aer
- di-aer wedi'i gynorthwyo ag aer
- chwistrellu confensiynol
pam ei bod yn bwysig dilysu ffyrdd priodol o wneud y gwaith
- pam ei bod yn bwysig nodi arwynebeddau sensitif
- pam ei bod yn bwysig cynnal treftadaeth a chyfanrwydd archaeolegol
- pam ei bod yn bwysig cynnal egwyddorion ymyrraeth sylfaenol a newidiadau gwrthdroadwy
- pam ei bod yn bwysig rhoi'r gorau i weithio pan fyddwch chi'n dechrau dyfalu a rhoi gwybod am eich canfyddiadau
- pam fod angen cofnodi gwaith a wneir (mewn fformat ysgrifenedig neu ddigidol)
- pam mae angen adnabod a rhoi gwybod am blanhigion ac anifeiliaid sydd mewn perygl ac wedi'u gwarchod
- pam fod angen symud deunyddiau sydd wedi dirywio a deunyddiau amhriodol
- pam mae angen integreiddio cydrannau neu orffeniadau adeiladol sy'n bodoli eisoes a rhai newydd
- sut i storio ffabrigau, deunyddiau a chydrannau strwythurol y gellir eu hachub
- sut i ddefnyddio pob math o offer llaw ac offer wedi'i bweru a chyfarpar ategol
- sut a pham mae angen i'r gweithiwr sicrhau bod yr holl offer llaw a phŵer a chyfarpar ategol yn cael eu cynnal a'u cadw
- sut mae gweithio mewn mannau uchel gan ddefnyddio cyfarpar mynediad
- perthnasedd asesiad o arwyddocâd
sut mae nodi gofynion penodol ar gyfer y canlynol:
- strwythurau o ddiddordeb arbennig
- adeiladwaith traddodiadol
- adeiladau anodd eu trin
- arwyddocâd hanesyddol
sut mae gweithio gyda pheiriannau ac offer, o'u cwmpas ac yn agos iawn atynt
K23 pwysigrwydd dulliau gweithio, cysylltiadau rhyngbersonol a chyfathrebu ac anghenion galwedigaethau eraill sy'n gysylltiedig â pharatoi a phaentio arwynebau ar brosiectau cadwraeth neu adfer
Amser a neilltuwyd
K24 y rhaglen ar gyfer gwneud y gwaith, gan gynnwys yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd, a pham y dylid cadw at derfynau amser neu roi gwybod os ydych yn debygol o fethu cadw atynt
K25 y mathau o siartiau cynnydd, amserlenni ac amseroedd a amcangyfrifwyd, a gweithdrefnau’r sefydliad ar gyfer rhoi gwybod am amgylchiadau a fydd yn effeithio ar y rhaglen waith