Yn ol

Paratoi a chodi strwythurau pridd

URN: COSVR549
Sectorau Busnes (Suites): Sgiliau Treftadaeth (Adeiladu)
Datblygwyd gan: Construction Skills
Cymeradwy ar: 30 Meh 2022

Trosolwg

​
Mae’r safon hon yn ymwneud â pharatoi a chodi strwythurau pridd, dehongli gwybodaeth, mabwysiadu arferion gwaith diogel, iach ac amgylcheddol gyfrifol, dewis a defnyddio deunyddiau, cydrannau, offer a chyfarpar, yn unol â gofynion y sefydliad sy’n cyfateb i’r gofynion statudol a deddfwriaethol presennol neu’n rhagori arnynt
 
Mae’r safon hon ar gyfer pobl sy’n gweithio ym maes galwedigaethol sgiliau treftadaeth a gall gweithwyr, goruchwylwyr a rheolwyr ei defnyddio

Meini prawf perfformiad

Mae'n rhaid eich bod chi'n gallu:

​
Dehongli gwybodaeth
P1  dehongli’r wybodaeth am y gwaith a’r adnoddau fel sy’n berthnasol i leoliad daearyddol a’r amodau hinsawdd i gadarnhau ei bod yn berthnasol ar gyfer y canlynol:

  • lluniadau
  • manylebau
  • rhestrau
  • datganiadau dull
  • asesiadau risg
  • gwybodaeth gweithgynhyrchwyr a chyflenwyr
  • cyfarwyddiadau llafar, ysgrifenedig neu electronig
  • rheoliadau, deddfwriaeth, canllawiau swyddogol a thrwyddedau cyfredol

Arferion gwaith diogel
P2  cydymffurfio â'r ddeddfwriaeth gyfredol berthnasol a chanllawiau swyddogol i wneud y gwaith a chynnal arferion gwaith diogel ac iach am y canlynol:

  • dulliau gweithio
  • defnyddio cyfarpar diogelu personol priodol yn ddiogel 
  • defnyddio cyfarpar mynediad neu godi yn ddiogel
  • defnyddio, storio a thrin deunyddiau, offer a chyfarpar yn ddiogel
  • defnyddio cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch yn ddiogel
  • risgiau penodol i iechyd a diogelwch galwedigaethol gan gynnwys ymwybyddiaeth o iechyd meddwl
  • risgiau penodol sy’n gysylltiedig â deunyddiau peryglus neu rai sy’n cynnwys asbestos

Dewis adnoddau
P3  dewis faint o adnoddau sydd eu hangen ac ansawdd gofynnol yr adnoddau hynny ar gyfer y dulliau gweithio ar gyfer y canlynol:

  • deunyddiau a chydrannau
  • offer a chyfarpar

Lleihau'r risg o ddifrod
P4  cydymffurfio â gweithdrefnau’r sefydliad i leihau'r risg o ddifrod i'r gwaith a'r ardal o’i gwmpas drwy:

  • gymryd camau perthnasol i ddiogelu’r mannau gwaith rhag difrod damweiniol neu anfwriadol
  • gweithio gydag ymwybyddiaeth o’r amgylchedd mewn cysylltiad â galwedigaethau eraill
  • cadw'r man gwaith yn lân ac yn daclus
  • gwaredu gwastraff yn unol â'r ddeddfwriaeth gyfredol

*
Bodloni gofynion y contract*
P5  cydymffurfio â'r wybodaeth yn y contract i baratoi a chodi strwythurau pridd yn effeithlon yn unol â’r gofynion drwy:

  • ddangos sgiliau gwaith adeiladu pridd a thywyrch i wneud y canlynol:

    • dethol
    • mesur
    • uchaf
    • cymysgu
    • ffitio
    • gorffeniad
    • torri
    • gosod
    • lleoli
    • gosod

  • defnyddio a chynnal a chadw offer llaw ac offer pŵer a chyfarpar ategol

  • paratoi strwythurau pridd drwy wneud y canlynol:

    • gwirio dimensiynau ac ansawdd sylfeini ac is-loriau
    • cynllunio ar gyfer priodoldeb ac amseru tymhorol
    • paratoi amddiffyniad yn ystod y gwaith
    • rheoli lleithder y gymysgedd, cynnwys ffibrau a deunyddiau rhwymo

  • codi strwythurau pridd drwy wneud y canlynol:

    • gwirio toriadau i gapilarïau, cwrs atal lleithder (DPC) fel:

    • llechi

    • gwydr sbwng
    • toriadau lleithder naturiol traddodiadol eraill

    • rhwystr Radon

    • cysylltu waliau pridd â chydrannau eraill

    • creu uniadau ehangu, crebachu a strwythurol
    • gosod elfennau strwythurol ac anstrwythurol (walblatiau, fframiau, siliau)
    • gwneud corneli siamffrog, wedi’u siapio neu wedi’u hatgyfnerthu
    • allweddu neu leithio gwaith dydd
    • creu agoriadau
    • paratoi rhyngwyneb pen y wal gydag elfennau adeiladu eraill
    • ac o leiaf ddau o’r canlynol:
    • integreiddio systemau inswleiddio
    • mynd ar ôl neu ymgorffori gwasanaethau (pibelli, blychau, gosodiadau)
    • integru deunydd atgyfnerthu (geo grid, rhwyll wifrog)
    • gweithredu elfennau arbennig
    • creu gorffeniadau arwyneb
    • gwneud gwaith atgyweirio ar yr wyneb


Amser a neilltuwyd
P6  cwblhau'r gwaith o fewn yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd, gan ystyried yr amodau hinsawdd, yn unol â gweithdrefnau'r sefydliad, y rhaglen waith ac i ddiwallu anghenion galwedigaethau eraill a/neu'r cleient

Gwybodaeth a Dealltwriaeth

You need to know and understand:

​
P1 Dehongli gwybodaeth
K1  pam mae gweithdrefnau’r sefydliad wedi cael eu datblygu a sut maent yn cael eu rhoi ar waith

K2  mathau o wybodaeth, beth yw eu ffynhonnell a sut i'w dehongli mewn perthynas â:

  • lluniadau
  • manylebau
  • rhestrau
  • datganiadau dull
  • asesiadau risg
  • gwybodaeth gweithgynhyrchwyr a chyflenwyr
  • gwybodaeth gytundebol
  • deddfwriaeth, rheoliadau, canllawiau swyddogol a thrwyddedau cyfredol, gan gynnwys adeiladau rhestredig a henebion cofrestredig, ond heb fod yn gyfyngedig iddynt
  • cynlluniau ac adroddiadau cadwraeth
  • cyfarwyddiadau llafar, ysgrifenedig neu electronig

K3  pwysigrwydd gweithdrefnau sefydliadol o ran datrys problemau â gwybodaeth a pham mae’n bwysig eu dilyn

K4  gwybodaeth am ddeddfwriaeth berthnasol, gyfredol, canllawiau swyddogol a gofynion penodol i safle a sut mae’n cael ei rhoi ar waith

P2 Arferion gwaith diogel
K5  sut dylid ymateb i argyfyngau yn unol ag awdurdodiad y sefydliad a sgiliau personol o ran y canlynol:

  • tanau a’r mathau o gyfarpar diffodd tân a sut a phryd y cânt eu defnyddio o ran dŵr, CO2, ewyn a phowdr
  • gollyngiadau ac anafiadau
  • argyfyngau sy'n ymwneud â gweithgareddau galwedigaethol
  • nodi ac adrodd am sylweddau peryglus gan gynnwys deunyddiau sy’n cynnwys asbestos a charbonad plwm, ond heb fod yn gyfyngedig i hynny

K6  y gweithdrefnau diogelwch sefydliadol a phenodol i safle ar gyfer offer, peiriannau a chyfarpar mewn perthynas â’r canlynol:

  • safle
  • gweithle
  • cerbydau
  • cwmni
  • gweithwyr
  • cleientiaid
  • y cyhoedd

K7  sut mae rhoi gwybod am risgiau a pheryglon a nodwyd gan y canlynol:

  • dulliau gweithio
  • asesiadau risg
  • asesiad personol
  • gwybodaeth dechnegol gwneuthurwyr
  • rheoliadau statudol
  • canllawiau swyddogol
  • Rheoli Sylweddau Peryglus i Iechyd (COSHH)

K8  y gweithdrefnau ar gyfer adrodd am ddamweiniau a phwy sy'n gyfrifol am wneud hynny

K9  pam, pryd a sut y dylid defnyddio’r cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch a nodir gan egwyddorion atal mewn perthynas â’r canlynol:

  • mesurau diogelu ar y cyd
  • cyfarpar diogelu personol (PPE)
  • cyfarpar diogelu anadlol (RPE)
  • awyru lleol sy'n gwacáu mygdarth (LEV)

K10  sut mae cydymffurfio ag arferion gwaith sy’n amgylcheddol gyfrifol er mwyn bodloni’r ddeddfwriaeth gyfredol a chanllawiau swyddogol wrth ddelio â damweiniau posibl, peryglon i iechyd a’r amgylchedd wrth weithio yn y gweithle mewn perthynas â’r canlynol:

  • dan lefel y ddaear
  • lleoedd cyfyng
  • gweithio mewn mannau uchel
  • offer, peiriannau a chyfarpar
  • deunyddiau a sylweddau
  • symud a storio deunyddiau drwy eu codi a’u cario a defnyddio cyfarpar codi mecanyddol

P3 Dewis adnoddau
K11  pam mae nodweddion, ansawdd, defnydd, cynaliadwyedd, addasrwydd, cyfyngiadau a diffygion sy'n gysylltiedig â'r adnoddau yn bwysig, a sut dylid rhoi gwybod am ddiffygion

K12  pam y dylid mabwysiadu arferion gwaith a deunyddiau cynaliadwy a moesegol

K13  y gweithdrefnau sefydliadol ar gyfer dewis adnoddau, pam maen nhw wedi cael eu datblygu a sut mae eu defnyddio

K14  sut mae cadarnhau bod yr adnoddau a’r deunyddiau’n cydymffurfio â’r fanyleb

K15  sut dylid defnyddio’r adnoddau a sut mae rhoi gwybod am unrhyw broblemau sy'n gysylltiedig â'r adnoddau ynglŷn â’r canlynol:

  • agregau, bio agregau, ffibrau, pridd, deunyddiau rhwymo, deunyddiau gorffeniad, tywyrch, elfennau gwaith maen, cymysgeddau adeiladu
  • geo grid a rhwyll wifrog
  • linteli, platiau, systemau rhyngwyneb a deunyddiau eraill
  • ffitiadau

  • offer llaw ac offer pŵer a chyfarpar ategol i wneud y canlynol:

    • cymysgu
    • torri
    • codi
    • gosod
    • rhoi yn ei le
    • cywasgu

  • cyfarpar digidol

  • canfod a defnyddio cynhyrchion pridd mewn ffordd gyfrifol
  • pren, deunydd dalennog wedi’i weithgynhyrchu, calch
  • dewis deunyddiau hydraidd anweddol i gynnwys paent a mathau eraill o gladin (gorffeniadau wyneb)
  • plastrau aberthol
K16  sut mae nodi ac adrodd ar y peryglon sy'n gysylltiedig â’r adnoddau a'r dulliau gweithio a sut maent yn cael eu rheoli mewn perthynas â datganiadau dull ac asesiadau risg K17  dulliau o gyfrifo niferoedd, hyd, arwynebedd a gwastraff sy'n gysylltiedig â'r dull a’r weithdrefn ar gyfer paratoi a chodi strwythurau pridd **P4 Lleihau'r risg o ddifrod** K18  sut mae diogelu gwaith a’r ardal o’i gwmpas rhag difrod a phwrpas diogelu rhag gweithgareddau cyffredinol yn y gweithle, gweithrediadau eraill a thywydd garw a sut mae lleihau difrod K19  pa mor bwysig yw gwaredu gwastraff yn ddiogel, a sut mae gwneud hynny, yn unol â’r canlynol: * cyfrifoldebau amgylcheddol * gweithdrefnau’r sefydliad * gwybodaeth gwneuthurwyr * gwybodaeth cyflenwyr * rheoliadau statudol * canllawiau swyddogol K20  pam mae’n bwysig cynnal ardal waith ddiogel, glir a thaclus **P5 Bodloni manyleb y contract** K21  sut mae’r dulliau gweithio i fodloni’r fanyleb yn cael eu cyflawni a sut mae problemau’n cael eu nodi a’u hadrodd drwy ddefnyddio gwybodaeth ar gyfer arferion, gweithdrefnau a sgiliau gwaith diogel, iach ac amgylcheddol sy’n ymwneud â’r canlynol: * hyblygrwydd a gwahanol rinweddau gwahanol fathau o adeiladau: * más * ffrâm * cywasgedig * ysgafn * gwaith maen * pridd * tywyrch * dwysedd amrywiol a’i effaith ar ddargludedd thermol * y materion sy’n effeithio ar dechnegau traddodiadol a modern: ar gyfer adeiladu â phridd: * daearegol * daearyddol * diwylliannol * pwysigrwydd priodoldeb ac amseru gwaith gyda strwythurau pridd yn ôl y tymor * sut mae dewisiadau o orchuddion ar gyfer diogelu cyn, yn ystod ac ar ôl adeiladu yn helpu neu'n atal y broses sychu * sut i reoli lleithder y gymysgedd, cynnwys ffibrau a deunyddiau rhwymo * nodweddion waliau crwm a waliau gyda geometreg gymhleth * sut mae creu gorffeniadau arwyneb a gwneud a rhoi triniaethau ac atgyweiriadau ar arwynebau * pam mae angen integreiddio deunydd atgyfnerthu (grid onglog, rhwyll wifrog) * cymhareb uchder a lled (meinder) yn y cyflyrau llaith a sych, i gynnwys pa mor uchel i adeiladu yn unol â’r dechneg ranbarthol, y tywydd ac amodau’r safle * effaith dŵr daear ar sylfeini strwythurau pridd, a sylfeini waliau * pwysigrwydd gwirio dimensiynau ac ansawdd y sylfaen ac is-loriau * sut mae creu toriadau capilarïol, gan gynnwys y canlynol: * cwrs atal lleithder (DPC) * llechi * gwydr sbwng * toriadau lleithder naturiol traddodiadol eraill * rhwystr radon * cysylltiadau â waliau neu gydrannau eraill, gan gynnwys: * ehangu * crebachu * uniadau strwythurol * technegau bondio * sut mae gosod elfennau strwythurol neu anstrwythurol i gynnwys: * walblatiau * fframiau * siliau * sut i integreiddio a defnyddio systemau a deunyddiau inswleiddio * sut mae gwneud, diogelu ac atgyfnerthu ymylon a chorneli siamffrog ac wedi eu siapio * dyma rai o’r gwahanol fathau o agoriadau: * fframiau * linteli * siliau * sut mae creu a ffurfio agoriadau i gynnwys: * mewnosod a ffitio linteli * platiau * sut mae mynd ar drywydd neu adeiladu gwasanaethau ar gyfer codi, atgyweirio ac adnewyddu strwythurau pridd gan gynnwys: * pibellau * blychau * gosod * sut mae pen waliau’n rhyngweithio gydag elfennau adeiladu eraill * mae’r elfennau technegol neu addurnol yn cynnwys: * dodrefn * grisiau * stofiau * simneiau * sut mae adnabod diffygion, arwyddion o anffurfiad a chwympau neu gylchlithro, * sut mae atal diffygion, arwyddion o anffurfiad a chwympo neu gylchlithro * pwysigrwydd allweddu a lleithio gwaith dydd * dulliau o brofi a rheoli cynnwys lleithder (ar y safle neu’r labordy) * pryd i gael cyngor gan beiriannydd strwythurol * sut i atal difrod dŵr a sgraffinio * defnyddio: * gwteri * draeniau graean * brics aer * trin y canlynol: * agoriadau * lloriau * ymylon * pennau waliau * gosod gwasanaethau * pam ei bod yn bwysig cynnal treftadaeth a chyfanrwydd archaeolegol * pam bod angen cynnal egwyddorion ymyrraeth sylfaenol a newidiadau gwrthdroadwy * pam fod angen cofnodi gwaith a wneir (mewn fformat ysgrifenedig a digidol) * pam ei bod yn bwysig adnabod planhigion ac anifeiliaid a warchodir a rhoi gwybod amdanynt (gwenyn morter) * pam ei bod yn bwysig storio ffabrigau, deunyddiau a chydrannau strwythurol y gellir eu hachub * pam ei bod yn bwysig nodi, penderfynu a rhoi gwybod pryd mae angen sgiliau a gwybodaeth arbenigol, ac adrodd yn briodol ynghylch hyn * perthnasedd asesiad o arwyddocâd * pam ei bod yn bwysig pennu gofynion penodol ar gyfer y canlynol: * strwythurau o ddiddordeb arbennig * adeiladu traddodiadol (cyn 1919)  * arwyddocâd hanesyddol * sut i ddefnyddio pob math o offer llaw ac offer wedi'i bweru a chyfarpar ategol * sut a pham mae angen i'r gweithiwr sicrhau bod yr holl offer llaw a phŵer a chyfarpar ategol yn cael eu cynnal a’u cadw * sut mae gweithio mewn mannau uchel gan ddefnyddio cyfarpar mynediad * sut mae gweithio gyda pheiriannau ac offer, o’u cwmpas ac yn agos iawn atynt K22  gweithdrefnau’r sefydliad o ran ymddygiad ar y safle, a chydnabod a sicrhau tegwch, cynhwysiant a pharch o fewn yr amgylchedd gwaith, a sut i roi sylw i ymddygiad amhriodol ar y safle a rhoi gwybod amdano K23  pwysigrwydd dulliau gweithio, cysylltiadau rhyngbersonol a chyfathrebu ac anghenion galwedigaethau eraill sy'n gysylltiedig â pharatoi ac adeiladu neu gadw, adfer neu ôl-osod strwythurau pridd **P6 Amser a n****eilltuwyd** K24  y rhaglen ar gyfer gwneud y gwaith, gan gynnwys yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd, a pham y dylid cadw at derfynau amser neu roi gwybod os ydych yn debygol o fethu cadw atynt K25  y mathau o siartiau cynnydd, amserlenni ac amseroedd a amcangyfrifwyd, a gweithdrefnau’r sefydliad ar gyfer rhoi gwybod am amgylchiadau a fydd yn effeithio ar y rhaglen waith

Cwmpas/ystod

Cwmpas Perfformiad

Gwybodaeth Cwmpas

Gwerthoedd

Ymddygiadau

Sgiliau

Geirfa

Dolenni I NOS Eraill

Cysylltiadau Allanol

Fersiwn rhif

Dyddiad Adolygu Dangosol

30 Meh 2027

Dilysrwydd

Ar hyn o bryd

Statws

Gwreiddiol

Sefydliad Cychwynnol

CITB

URN gwreiddiol

COSVR549

Galwedigaethau Perthnasol

Gosod Brics a Saernïo

Cod SOC

1234

Geiriau Allweddol

Calchau; Pridd; Tywyrch; Cob; Pridd cywasgedig; Llaid; Gwaith maen pridd gyda morter; Pridd caled; Pridd ysgafn; Brics a blociau pridd wedi’u mowldio