Cloddio a phroffilio twnneli

Mae'r safon hon yn ymwneud â chloddio a phroffilio twnneli.

Bydd gweithwyr sy’n gweithio i’r safon hon yn gallu dangos a deall arferion gwaith diogel, iach ac amgylcheddol gyfrifol, dewis a defnyddio deunyddiau, cydrannau, offer a chyfarpar, yn unol â gofynion y sefydliad sy’n cydymffurfio â deddfwriaeth a safonau cyfredol.

Mae’r safon hon ar gyfer pobl sy’n gweithio ym maes galwedigaethol gweithrediadau twnelu a gall gweithwyr, goruchwylwyr, a rheolwyr ei defnyddio.

Dehongli gwybodaeth
P1 dehongli’r wybodaeth am y gwaith a’r adnoddau i gadarnhau ei bod yn berthnasol ar gyfer y canlynol:
• lluniadau (yn unol â’r daflen gymorth cloddio sy’n ofynnol)
• cyfarfod briffio ynghylch tasgau
• asesiadau risg
• datganiadau dull
• gwybodaeth y gwneuthurwr

Arferion gwaith diogel
P2 cydymffurfio â'r ddeddfwriaeth bresennol a safonau i wneud y gwaith a chynnal systemau gwaith diogel yn ymwneud â’r canlynol:
• dulliau gweithio
• defnyddio cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch yn ddiogel
• defnyddio cyfarpar mynediad yn ddiogel
• defnyddio systemau diogel i fynd i mewn ac allan o’r twnnel
• defnyddio, storio a thrin deunyddiau, offer, peiriannau a chyfarpar yn ddiogel
• risgiau penodol i iechyd a lles galwedigaethol gan gynnwys iechyd meddwl

Dewis adnoddau
P3 dewis y maint cywir o adnoddau ac ansawdd gofynnol yr adnoddau canlynol ar gyfer y dulliau gweithio:
• deunyddiau a chydrannau
• peiriannau, offer a chyfarpar

Lleihau'r risg o ddifrod
P4 cydymffurfio â gweithdrefnau’r sefydliad i leihau'r risg o ddifrod i'r gwaith a'r amgylchedd drwy wneud y canlynol:
• diogelu’r gwaith
• cadw'r ardal waith yn ddiogel, yn glir ac yn daclus
• gwaredu gwastraff yn unol â'r ddeddfwriaeth gyfredol

Cyflawni dulliau gweithio
P5 cydymffurfio â’r datganiad dull i gloddio a phroffilio twnneli yn unol â’r fanyleb ofynnol drwy wneud y canlynol:
• dangos sgiliau gweithio i gloddio a phroffilio
• defnyddio a chynnal a chadw peiriannau, offer a chyfarpar
• cloddio a phroffilio twnneli yn unol â chyfarwyddiadau gweithio a rheolaethau peirianyddol ar gyfer un o’r gweithrediadau canlynol:

• cloddio â llaw
• drilio a ffrwydro
• cloddio twnnel yn fecanyddol

Amser a neilltuwyd
P6 cwblhau'r gwaith o fewn yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd yn unol â gweithdrefnau'r sefydliad, y rhaglen waith ac i ddiwallu anghenion galwedigaethau eraill ac anghenion y cleient

P1 Dehongli gwybodaeth
K1 pam mae gweithdrefnau’r sefydliad wedi cael eu datblygu a sut maent yn cael eu rhoi ar waith
K2 pwysigrwydd rhoi gwybod am wybodaeth amhriodol a'i chywiro
K3 mathau o wybodaeth, beth yw eu ffynhonnell a sut i'w dehongli mewn perthynas â:
• lluniadau (yn unol â’r daflen gymorth cloddio sy’n ofynnol)
• cyfarfod briffio ynghylch tasgau
• asesiadau risg
• datganiadau dull
• gwybodaeth y gwneuthurwr
• safonau
• gweithdrefnau’r sefydliad
• deddfwriaeth gyfredol
K4 yr amrywiaeth o wasanaethau digidol perthnasol a sut maen nhw’n cael eu defnyddio gan gynnwys:
• offer digidol
• systemau digidol

P2 Arferion gwaith diogel
K5 gwybodaeth ar gyfer deddfwriaeth gyfredol a safonau a sut mae’n cael ei chymhwyso
K6 y gwahanol fathau o gyfarpar diogelwch tân
K7 sut dylid ymateb i argyfyngau yn unol ag awdurdodiad y sefydliad a sgiliau personol, gan gynnwys ond heb fod wedi’u cyfyngu i’r canlynol:
• tanau, gollyngiadau ac anafiadau
• nwyon ac awyru
• argyfyngau sy'n ymwneud â gweithgareddau galwedigaethol
• nodi ac adrodd ar sylweddau peryglus
K8 y gweithdrefnau sy’n ymwneud â diogelwch peiriannau, cyfarpar ac eiddo personol, mewn perthynas â’r canlynol:
• y gweithlu
• safle
• gweithle
• cwmni
• cerbydau
• y cyhoedd
K9 sut mae rhoi gwybod am risgiau a pheryglon sy’n ymwneud â’r canlynol:
• dulliau gweithio
• asesiad risg
• asesiadau risg personol
• delio â sefyllfaoedd anniogel
• sgyrsiau ynghylch blwch tasgau ac offer
• gwybodaeth dechnegol gwneuthurwyr
• rheoliadau statudol
• safonau
K10 y gweithdrefnau ar gyfer adrodd am ddigwyddiadau a phwy sy'n gyfrifol am wneud hynny
K11 pam, pryd, a sut dylid defnyddio’r cyfarpar rheoli iechyd a diogelwch a nodir gan egwyddorion atal mewn perthynas â’r canlynol:
• mesurau diogelu ar y cyd
• cyfarpar diogelu personol (PPE)
• cyfarpar diogelu anadlol (RPE)
• awyru
K12 sut mae cydymffurfio ag arferion gweithio sy'n amgylcheddol gyfrifol er mwyn bodloni deddfwriaeth a safonau cyfredol
K13 gweithdrefnau’r sefydliad wrth ddelio â damweiniau, digwyddiadau, perygl i ddiogelwch, peryglon iechyd posibl a’r effaith ar yr amgylchedd wrth weithio:
• yn y gweithle
• dan lefel y ddaear
• mewn mannau cyfyng
• mewn mannau uchel
• gyda gwaith dros dro
• mewn amgylchedd ag aer cywasgedig
• gyda pheiriannau, offer a chyfarpar
• gyda deunyddiau a sylweddau
• gyda symud a chodi deunyddiau a chyfarpar drwy ddulliau mecanyddol a gyda llaw
• i drin a storio deunyddiau’n ddiogel, gan gynnwys ffrwydron

P3 Dewis adnoddau
K14 pam mae cyfyngiadau, ansawdd a chynaliadwyedd adnoddau’n bwysig, a sut dylid cywiro diffygion
K15 pam dewiswyd yr adnoddau a sut maen nhw’n cael eu defnyddio
K16 sut mae cadarnhau bod yr adnoddau’n cyd-fynd â’r dasg benodol
K17 sut dylid defnyddio’r adnoddau a sut mae rhoi gwybod am unrhyw broblemau sy'n gysylltiedig â'r adnoddau mewn perthynas â’r canlynol:
• offer cloddio â llaw
• offer drilio a ffrwydro
• cyfarpar cloddio twnneli mecanyddol
K18 sut mae nodi’r peryglon sy'n gysylltiedig â’r adnoddau, a'r dulliau gweithio a sut mae rheoli’r rhain

P4 Lleihau'r risg o ddifrod
K19 sut mae diogelu gwaith a’r amgylchedd rhag difrod, a phwrpas diogelu rhag gweithgareddau cyffredinol yn y gweithle, a galwedigaethau eraill
K20 pam a sut mae’n rhaid gwaredu gwastraff yn ddiogel yn unol â’r canlynol:
• cyfrifoldebau amgylcheddol
• gweithdrefnau’r sefydliad
• gwybodaeth gwneuthurwyr
• rheoliadau statudol
• safonau
K21 pam ei bod yn bwysig cynnal ardal waith ddiogel, glir a thaclus

P5 Cyflawni dulliau gweithio
K22 sut mae cydymffurfio â'r datganiad dull mewn perthynas â'r canlynol:
• sut mae dilyn rheolyddion peirianneg i gloddio a phroffilio twnneli ar gyfer y gweithrediadau canlynol:

• cloddio â llaw
• drilio a ffrwydro
• cloddio twnnel yn fecanyddol
  • sut mae defnyddio cyfarpar cloddio
  • sut mae delio â chyfarpar diffygiol
  • sut mae rhoi gwybod am broblemau’n gysylltiedig ag amodau’r tir
  • pam ei bod yn bwysig bod yn ymwybodol o’r posibilrwydd o strwythurau ac eitemau wedi’u claddu (gan gynnwys ordnans heb ffrwydro a chladdfeydd)
  • sut mae defnyddio systemau monitro nwy ac awyru, a dilyn gweithdrefnau brys perthnasol
  • sut mae nodi methodoleg growtio ar gyfer y math o siafft sy’n cael ei hadeiladu
  • sut mae delio â ffynonellau ynni peryglus gan gynnwys y canlynol, ond heb fod yn gyfyngedig iddynt:
• trydan
• aer cywasgedig
• hydroleg
• hylifau dan bwysedd
• offer tensiwn uchel
  • pam ei bod yn bwysig nodi a phenderfynu pryd mae angen sgiliau a gwybodaeth arbenigol, ac adrodd yn briodol ynghylch hyn
  • terfynau eich awdurdod eich hun
  • sut mae gweithio gyda pheiriannau ac offer, o’u cwmpas ac yn agos iawn atynt
  • beth yw'r gofynion ar gyfer gweithio mewn lle cyfyng
  • sut mae gweithio mewn mannau uchel
  • sut mae defnyddio cyfarpar a systemau mynediad
  • sut i ddefnyddio peiriannau, offer a chyfarpar
  • sut a pham y mae’r gweithiwr yn gofalu am yr holl beiriannau, offer, a chyfarpar ac yn eu cynnal a’u cadw
  K23 pwysigrwydd gwaith tîm a chyfathrebu, a defnyddio systemau cyfathrebu
  K24 pwysigrwydd iechyd a lles galwedigaethol, gan gynnwys iechyd meddwl
  K25 pwysigrwydd defnyddio Tegwch, Cynhwysiant a Pharch wrth ddelio ag eraill
  K26 anghenion galwedigaethau eraill sy'n gysylltiedig â chloddio a phroffilio twnneli

P6 Amser a neilltuwyd
K27 y rhaglen ar gyfer gwneud y gwaith, gan gynnwys yr amser a amcangyfrifwyd ac a neilltuwyd, a pham y dylid cadw at derfynau amser